توسعه پایدار به مفهوم حرکت بر محور انسان-محیط است و توسعه امکانات اقتصادی با توجه به ملاحظات محیطی و عدالت اجتماعی را مورد توجه قرار مي دهد. توسعه پایدار پس از مشکلات ایجاد شده از توسعه صرفا اقتصادی پس از جنگ جهانی مطرح گردید. جایی که توسعه بی رویه باعث اختلافات طبقاتی و مشکلات زیست محیطی عدیده ای شده و مسير توسعه به ابعاد محيطي و اجتماعي کمتر از اقتصادي بها داده بود.
با توسعه روزانه شهري شدن زندگی بشر مفاهیم مربوط به توسعه پایدار به این حیطه وارد گردید و توسعه پایدار شهر محصول نگاه های جدید به عدالت اجتماعی,فضایی و محیطی نسبت به شهر است. شهرها در سال 2020 جمعيتي معادل 75 درصد کل جهان را در عینی در خود جای خواهند داد که تقريبا 2 درصد از فضاي شهري را در اختیار دارند. بنابر این این تراکم عجیب و بی سابقه جمعیت و نیاز عمومی به جذب منابع اساسی منجر به بهره برداری های غیر طبیعی از منابع محلی و استثمار منابع همسایگی خواهد شد. آثار این توسعه با پس ماند های غیر قابل پیش بینی به جای مانده از شهرها ادامه داشته و آلودگی ها و بیماری ها و گونه های زندگی حاشیه ای جدید محصول این توسعه خواهد بود.
اما توسعه پایدار شهری به عنوان جزئی از توسعه پایدار بر پایه استفاده معقول از منابع طبیعی استوار شده است و در این نوع توسعه ملاحظات سه گانه, محيطي, اقتصادي و اجتماعي در کنار هم لحاظ خواهد شد.بنابر اين شهر پايدار برآمده از فرايند توسعه اي است که هنيت و امکان ارتقاي هميشگي سلامت اجتماعي - اقتصادي بوم شناسانه شهر و منطقه را فراهم کرده و اين ذهنيت و امکان را به عينيت و اقدام مبدل ساخته است.
بنابر اين راه کارهاي زير به عنوان راه کارهاي توسعه پايدار شهري مطرح است :
1- حداقل سازي پيامد هاي زيست محيطي
2- حداقل سازي مصرف منابع تجديد ناپذير
3- بهره برداري از منابع تجديد پذير
در اين مسير به ناچار سياست هايي مثل کاهش اتکا به خودروي شخصي, افزايش فشردگي کالبدي در توسعه شهري, حفاظت و احياي نظام هاي طبيعي در شهر و منطقه پيراموني, کاهش مصرف منابع و توليد آلودگي در شهر و منطقه, بهبود زيست پذيري اجتماعات بشري, پایندگی و تقویت اقتصاد شهری و اصلاح نظام اداری و حکمرانی شهری, بايستي اعمال شود تا شهر به سمت پايداري هدايت شود.
پيش فرض هاي توسعه پايدار شهري:
در راستاي تحقق توسعه پايدار شهري مي بايست شرايطي فراهم شود تا امكان بستر سازي توسعه پايدار انساني و بهبود رفاه اجتماعي شهروندي، فراهم گردد كه در اين بستر مي توان به برقراري عدالت اجتماعي(هاروي، 1376: ص110- 99) طراحي اقليمي هماهنگ با محيط زيست انساني (بحريني، شيعه، 1380)، تقويت ساختارهاي همبستگي اجتماعي همچون تعهد و مسئوليت پذيري، تقويت بنيانهاي اجتماعي و خانوادگي و احياي محيط زيست همگاني (بحريني، 1378) وايجاد انتظام ساختاري در فضاي شهري براي ادراك زيباشناختي و خوانايي شهري (كوين لينچ، 1381: ص12- 34) و بهبود بهره گيري از فضاهاي شهري و افزايش رضايت شهروندي (بحريني، 1378، ص98- 129) و يكپارچگي بخشي به ساختار بصري محيط و منظر شهري (گوردن كالن، 1377: ص64- 90) اشاره كرد. كميسيون جهاني محيط زيست نيز الزامات توسعه پايدار را چنين بيان مي كند:
مشاركت شهروندان در تصميم گيري در بستر يك نظام سياسي
چاره انديشي براي تنشهاي حاصل از ناموزوني توسعه در بستر يك نظام اقتصادي
التزام به ترميم و حفاظت محيط زيست در بستر يك نظام توليدي
فراهم سازي الگوهاي پايداري از تجارت مالي در بستر يك نظام دانش فني
ايجاد الگوهايي از تجارت و دارايي در بستر يك نظام بين المللي
وجود انعطاف پذيري و خود اصلاحي در بستر يك نظام مديريتي
بر اين اساس توسعه پايدار شهري در تكوين مفاهيم زير جنبه كارامدي به خود مي گيرد:
الف- بسترسازي عدالت اجتماعي و شهروندي
ب- بستر سازي مشاركت شهروندي و همبستگي اجتماعي
پ- بسترسازي تقويت بنيان نهادهاي اجتماعي و بنيان خانوادگي
ث- رويكرد استرتژيك بر پديداري توسعه پايدار شهري
ج- گسترش آداب و فرهنگ شهرنشيني
چ- مساعدت و سازماندهي ارگانهاي دولتي و خصوصي
ح- كارامد سازي سياستها و برنامه هاي سياست گذاري در حوزه كلان شهري
خ- گسترش حقوق شهروندي و بهينه سازي مناسبات مدني
طراحي پايدار در ساختار شهري بر ميناي سه اصل اساسي شكل مي گيرد:
اصل اول را مي توان صرفه جويي در مصرف منابع دانست كه در صدد است تا با مصرف بهينه منابع، ميزان كاربرد ذخاير تجديد ناپذير را در سخت و كاركرد بناهاي شهري پايين آورد.
اصل دوم بر طراحي بر اساس چرخه حيات مبتني است كه نتايج و تبعات زيست محيطي كل چرخه حيات منابع ساخت و ساز شهري را از مرحله تدارك تا بازگشت به طبيعت در بر مي گيرد.
اصل سوم را طراحي انساني مي دانند كه ريشه در نياز به حفظ عناصر زنجيره اي نظامهاي زيستي دارد و تداوم حيات و بقاي انسان را در پي دارد. بر اين اساس طرحي شهري و معماري پايدار مي بايستي كيفيت محيط هاي كار و زيستي را بهبود بخشد كه موجب افزايش بهره وري و كاهش فشارهاي رواني انساني و بهبود شرايط زيستي مي گردد كه همان مفهوم رفاه اجتماعي و شهروندي را به ذهن متبادر مي كند.
دسته بندی نظری دیدگاه های توسعه شهری
1- ديدگاه پرنشيب و آزار دهنده: توسعه پايدار در اين ديدگاه به منابع طبيعي به عنوان يك سرمايه نگاه ميشود و حداكثر استفاده كردن از آن مورد نظر است. شركتهاي صنعتي چند مليتي با سرمايههاي بيكران بدون كوچكترين توجهي به منابع با ارزش محيطي از آن استفاده ميكنند و حتي اگر آلودگيهاي ايجاد شده از اين گونه فعاليتهاي صنعتي به پاره شدن پرده اوزون بينجامد، آنها همچنان به حداكثرسازي سرمايههاي خود مشغولند، در اين ديدگاه نظرات مخربي وجود دارد و دستهآي به اين اعتقاد چسبيدهاند كه اگر به هوش و استعداد انسان ميدان بدهيم و مخصوصاً اين هوش و استعداد را از طريق تكنولوژي بيان نماييم، اين قدرت و استعداد انسان ميتواند هر گونه مسأله محيطي را حل كند. براساس اين نظريه هيچ محدوديتي در زمينه ظرفيت درك انسان وجود ندارد. و اين قدرت انسان ميتواند هر گونه سيستم محيطي را تحت نفوذ خود درآورد. در اين ديدگاه محيط طبيعي براساس سودمندي آن در سيستم اقتصادي ارزيابي ميشود و از سوي ديگر توسعه پايدار تنها هم معني رشد پايدار تلقي ميگردد. جايي كه توسعه در شكل كاملا خام خود تنها با محصول ناخالص ملي GNP اندازهگيري ميشود. ديدگاههاي رسمي در زمينه حسابداري بدون تغيير باقي مانهاند. در اين گونه ديدگاههاي رسمي توجه كال به يك سلسله متغيرهاي باريك مانند درآ«د، سرمايهگذاري، سود و صادرات معطوف ميگردد. در ديدگاه پرنشيب و آزاردهنده توسعه، ابزار سيساتگذاري به صورت مداوم به حداكثر سازي محصول رشد آن ميپردازد. محدوديت اين ديدگاه در متن توسعه پايدار عبارت از اين است كه اين ديدگاه با معيار پول نگاه متمركزي بر سيستم فعاليت اقتصادي دارد. و از نتايج محيطي اين گونه فعلاً كاملاًچشم ميپوشد. طي ديدگاه رشد رسمي در زمينه اجراي پروژههاي شهرهاي مانند راههاي شهري و تنظيم كاربري اراضي شهري و چگونگي مصرف انرژي، تأثيرات محيي اين قبيل پروژهها را بكلي از نظر دور ميدارد و هر مشكلي در محيط پيش ميآيد، بدون توجه به حال خود رها ميشود. درباره اين امر در كشورهاي جهان سوم حتي مسئولي براي رسيدگي به مشكلات وجود ندارد، به عنوان مثال از نتايج توسعه صنعتي در شهرهاي ايران مخصوصاً تهران آلودگي هوا كه تقريباً بجز محيط زيست هيچ مرجعي خود را مسئول آن نميداند، و متأسفانه دست محيط زيست نيز از چند طرف بسته شد و عملاً نميتواند كاري انجام دهد. هم اكنون در شهرهاي بزرگ ايران مانند تهران و تبريز و اصفهان و غيره، برجسازيها با مسايلي مواجه شدهاند. به عنوان مثال در تهران برجهاي منفردي كه در سطح شهر مخصوصاً شمال تهران درست شده از نظر تأسيساتي محيط اطراف خود را دچار مشكل كردهاند . شبكه لولههاي آب محلات مختلف براساس مقدار مصرف معمولي جمعيت محاسبه شدهاند، وقتي در نقطهاي مصرف قابل توجهي بر اين سيستم اعمال ميشود، ديگران در مضيقه قرار ميگيرند. موارد فوق، نكات بارز ديدگاه پرنشيب و آزاردهنده توسعه پايدار است.به هر حال توسعه پرنشيب و آزاردهنده روشي از توسعه است كه طي آن به هر قيمت بايد سرمايهها افزايش يابند و به حداكثر برسند. اين امر در زمينه كارهاي بزرگ و يا درباره كارهاي كوچك توليدي يكسان است و در جهان سوم مشكلات شهري به اين ديدگاه مربوط ميشود.
2- توسعه پايدار ضعيف :طي اين ديدگاه هدف با ارزشي تعقيب ميگردد و آن عبارت است از "رشد سرمايه داري را با امور محيطي تركيب كردن." طي اين هدف اينگونه نكات بررسي ميشوند كه اصول اقتصادي نئوكلاسيك را ميتوان در حل مسائل محيطي به كار برد. لازمه اهداف سياستگذاري در زمينه توسعه پايدار ضعيف در نظر گرفتن رشد اقتصادي است، اما طي آن هزينهةاي محيطي نيز مورد توجه قرار ميگيرند. و براي اين منظور حساب معيني تعيين ميگردد. اين امر ممكن است، زيرا در اينجا محيط بعنوان منابع قابل اندازهگيري در نظر گرفته ميشود. طي اين ديدگاه منابع محيطي به عنوان سرمايههاي ثابت تلقي ميشوند، در حالي كه اقتصاد مجاز است به دنبال هر آرمان و هدف اجتماعي مناسب برود. طي اين ديدگاه براي پايداري دو نوع ابعاد اصلي تعريف ميشود
1- توسعه پايدار كه چنين معني ميشود: رشد پايدار با توجه به سرانه درآمد واقعي طي زمان و با توجه به اهداف رشد اقتصادي رسمي بدون تخليه ذخيرههاي سرمايههاي ملي،
2- نكته دو به استفاده پايدار از منابع و محيط، بشرطي كه سرمايههاي محيطي كاملاً تخليه نشود، توجه ميكند. توسعه پايدار ضعيف نفوذ افزايندهاي بر آژانسهاي بينالمللي داشته است كه اين امر شامل بانك جهاني سازمان ملل متحد ميشده است و تقريباً هم معني مديريت محيطي تلقي شده است. در اين باره طبيعت به عنوان توليد كننده مصالح و عوامل و ثروت محيطي فرض ميشود كه هر دو فرم ثروت اندوزي با اهداف اجتماعي مربوط ميشود. و بدتر اينكه در اين ديدگاه طبيعت به عنوان عامل پر از ثروت است كه اين ثروت بايد در اختيار انسان قرار گيرد.
اما ديگران كمي از اين موقعيت عقب مينشينند و ميگويند: ثروت اندوزي از طبيعت از جهت مصالح و ثروت محيطي در واقع بايد مانند يك شريك با طبيعت تلقي شود. اما دراین باره بايد از مديريتهاي پيشرفته و داراي فكر روشن و با ابزار تكنولوژي پيشرفته استفاده نشود كه قادر باشند كاملاً پارهاي از جهات طبيعت را تحت نفوذ خود درآورده و ثروت خود را چندين برابر افزايش دهند.
اگرچه در اين روند قرن هيجدهمي بناچار كاربرد ابزاري مانند ارزيابي نتايج تصميمگيري محيطي تجزيه و تحليل هزينه و سود، و ايجاد و قيمتهاي سايه محيطي و غيره را نيز قبول كردهاند. مخالفان اين ديدگاه بحثهاي، متضادي دارند. گروهي آن را مانع رشد اقتصادي ميدانند. و گروه ديگري آن را مخرب ساختار محيطي تلقي ميكنند. بنابراين محافظت محيطي در اين باره يك عامل كليدي در زمينه هدفگذاري و سياستگذاري شناخته شده است. در اين باره توسعه شهري نامنظم خود تبدیل به بحث مهمی می گردد.از این روهم باید در کلیه قوانین شهری تجديد نظر گردد و هم بايد سياستگذاران سطح بالاي ممالك در تنظيم سياستهاي خود به ارزشهاي محيطي نادر توجه كافي مبذول نمايند. گرچه غالباً مديران محيطي مسايل محيطي استانها را به فراموشي ميسپارند. به عنوان مثال ما در ايران هيچگاه در موارد آلودگي محيطي شهرهايي مثل تبريز و اصفهان و مشهد بحثي به ميان نياوردهايم. تنها گاهي مسئولان در مورد آلودگي هواي تهران و اينكه بايد در زمينه از دور خارج كردن پارهاي از اتوبوسها و مينيبوسها و سواريهاي دودزا اقداماتي معمول گردد، حرفهايي زدهاند که حرفهاي آنان از دايره حرف بيرون نرفته و در همان دايره باقي مانده است و هواي تهران همچنان بشدت آلوده است.
3- توسعه پايدار قوي طرفداران اين ديدگاه مدعي اين نكته هستند كه پيش شرط هر گونه توسعه اقتصادي، محافظت محيطي است. آنها به سياست گذاران سطح بالاي ممالك اروپايي توصيه نمودهاند كه در زمينه تنظيم سياستهاي اقتصادي خود محافظتهاي محيطي را نيز با آن سياستها تركيب نمايند، به عبارت ديگر هر گونه توسعه اقتصادي بايد طوري انجام شود كه محيط لطمه نخورد و اگر از ثروت محيطي استفاده ميشود هزينههایي بايد تعيين گردد تا مخصوصاً منابع تجديدپذير اقتصادي كاملاً از بيخ و بن تهي نشوند، و هم چنين صنايع فاضلابها و دودهاي خود را بدون تصفيه كامل به محيط رها نكنند. مدتي است چنين سياستهايي عملاً در پارهاي از كشورهاي اروپايي اجرا شده و كشورهاي معين اروپايي سعي كردهاند كليه فاضلابها تصفيه و بعد به رودخانههايي مانند تايمز و راين و دانوب ريخته شوند. اكنون آب اين رودخانهها كاملاً زلال شده و در كنار آنها مكانهايي براي گشت و گذار مردم فراهم شده است. از اين گذشته در انگليس غالب اتومبيلها از فيلترهاي تصفيه دود استفاده ميكنند. در نتيجه با وجود متروي لندن و تدابيري از نوع فوق هواي لندن ديگر آلوده نيست. به صورت كلي طي ديدگاه فوق هر گونه سياست گذاري اقتصادي با عطف توجه كامل نسبت به سرمايههاي محيطي، چه آنهاييكه تجديدپذير هستند و چه آنهاييكه قابل تهي شدن هستند، مورد توجه قرار ميگيرد و تصويب ميشود. در اين باره محافظت از اين گونه سرمايه محيطي كه ارزش نگهداري آنها مسلم است (جنگلهاي مناطق حاره) يا اينكه بايد آنها را توسعه بدهيم (خاكهاي پست شده) بايدتوجه داشت كه انجام اين گونه عوامل نياز به تنظيم بازار و مداخله اولياي امور استان دارد، كه بايد سلسله وسيعي از ابزار را به كار برند و هم چنين در موارد خاص وقتي تغييراتي در اقتصاد محلي رخ ميدهد كه كاربرد پايدار منابع محيطي مورد نياز ميشود درگيري مجامع محلي الزامي ميشود. در اين ديدگاه توجهي كمي به ديدگاه كمي مبذول ميشود، اما به هر حال رشد كيفي بيشتر مورد توجه است، در عين حال اهداف رشد اقتصادي نيز كماكان مورد توجه سياست گذاران توسعه پايدار قرار دارد. اگر چه اين ديدگاه گاهي به نظريات و سياستهاي ديدگاه توسعه پايدار ضعيف متمايل ميشود و گاهي به مسير ديدگاه توسعه پايدار قوي بر ميگردد. ولي به هر حال در اين ديدگاه استفاده از ابزار سياستگذاري مهم است. براي مثال ابزار قانوني، اقتصادي قانوني، برنامهريزي كاربردي اراضي، برانگيزانندههاي مالي و ابزار اقتصادي مانند ماليتهاي فضاي سبز و جريمههاي آلوده كنندهها، منابع قابل معامله، انواع تشويقها، طرحهاي باز پس دادن سپردهها، تشويق به تغيير رفتار و انطباق با قوانين، از طريق اطلاع رساني و آموزش و ترغيب عموم مردم. در اين باره تغيير رفتار درانواع مصارف كالاها با هدف صرفهجويي مورد نظر ديدگاه توسعه پايدار قوي است. در مدل توسعه پايدار قوي، ابزار قانوني و اقتصادي برنامهريزي بر روي مديريت منابع متمركز شده است. در اين باره همچنين سطح وسيعي از موضوعات اجتماعي مورد توجه قرار ميگيرد، توجهي كه بر روي شاخص توسعه پايدار نيز متمركز ميگردد.
4- مدل ايدهآل :توسعه مدل ايدهآل توسعه پايدار يك نظر عميق و وسيع است كه هدف آن تغيير ساختار اجتماع، اقتصاد و سياست است، به صورت كلي اجزاي اين سيستم طوري چيده شده است كه رفتار انسان را نسبت به محيط و طبيعت اصلاح كند. به اين دليل اين ديدگاه را ديدگاه اكولوژيست نيز ناميدهاند كه اكولوژيستهاي افراطي نيز آن را قبول كردهاند . اين مدل توسعه پايدار خالص را در نظر ميگيرد. جاييكه هر چه در طبيعت ميگذارد و يا در آن مينشاند به همان مقدار از آن بر ميدارد در اين باره هيچگونه فرمي از رشد كلي به زبان كمي اندازهگيري نميشود، زيرا كه قرار است خود بشر در اين اكوسيستم زندگي كند، به عوض آن رشد مورد نظر با معيارهاي كيفي زندگي اندازهگيري ميشود، نه با استانداردهاي زندگي. مدل ايدهآل توسعه پايدار تنها به زندگي انسان فكر نميكند، بلكه كليه عوامل زنده و غيره زنده بجز انسان را بسيار پرارزش تلقي ميكنند. زيرا ارزشهاي ذاتي و اصل اينگونه عوامل براي زندگي انسان بسيار مفيد است. از سوي ديگر اين مدل در جستجوي معيارهاي برابري براي فرمهاي گوناگون زندگي است. در اين باره نيز مدل ايدهآل توسعه پايدار نوعي مدل كلي نگر را كه به روابط متقابل، اعمال متقابل و مكانهاي متقابل عناصر زندگي توجه دارد، مورد استفاده قرار ميدهد. و نهايتاً در اين مدل، "ارزش" در فرايند طبيعي و گروهها نهفته است، و نه در هستي مجرد زندگي افراد. و به اين ترتيب در اين مدل ابعاد اجتماعي توسعه پايدار بيشتر مورد توجه قرار ميگيرد و معيارهاي اندازهگيري موجود را در زمينه كيفيت زندگي كافي نميبيند و پيشنهاد مينمايد شاخصهاي بيشتري در زمينه اندازهگيري كيفيت زندگي فراهم گردد. طرفداران اين ديدگاه ميگويند كه تا كنون كارهاي تحقيقاتي زيادي در زمينه اين مدل انجام شده است كه در خارج از سيستمهاي اقتصادي و اجتماعي قرار دارند. براي مثال سازمانهاي غيرانتفاعي خصوصي دراروپا كارهاي كيفي قابل توجهي انجام دادهاند كه به تعريف و تشخيص ثروتهاي غير پولي، كمك قابل توجهي ميكند. اگر اين مدل ايدهآل توسعه پايدار توسعه يابد ميتواند اين گونه فعاليتها را با سيستمهاي حسابداري اقتصادي سابق تركيب كند. مخالفان اين نظريه به اجراي سياستهاي آن ايراد ميگيرند، اما در عين حال با اين نظر كه" در مصرف منابع زمين بايد حد اعتدال را مراعات كرد و از آنچه باقي مانده محافظت نمود، آنچه را كه تجديدناپذير است نبايد بيمهابا مصرف كرد و دور انداخت، نبايد محيط زندگي را آلوده كنيم و نتايج آن را كه خود زندگي را نابود ميكند از نظر دور بداريم"، موافق هستند. اكولوژيستها در زمينه محافظت محيطي اعتقاد به فراهم نمودن محدوديتهاي معيني در زمينه فعاليت اقتصادي هستند. به همين دليل اين نظريه مقبوليت قابل توجهي نيافته است، زيرا پارهاي از كشورهاي صنعتي جهان در زمينه قبول مفاهيم توسعه پايدار به حداقل تغييرات سياسي در زمينه توسعه پايدار ايدهآل تن دادهاند. آنها معتقدند كه محدوديت اقتصادي به عدم توسعه اقتصادي- كالبدي و قدرت سياسي خواهد انجاميد. به اين ترتيب چهار نوع ديدگاه توسع پايدار هر كدام به جهاتي از توسعه نظر دوختهاند. در هر چهار نوع ديدگاه اين فعاليتهاي اقتصادي و صنعتي است كه ايجاد مسأله مينمايد. از سويي توسعه كشورها مبتني بر توسعه اقتصادي است و از سوي ديگر همين توسعه اقتصادي كه به دنبال آن توسعه صنعتي مطرح ميشود، خود ايجاد كننده مشكلات محيطي است. بنابراين ضرورت زندگي انسان كه اكنون به خطر افتاده، توسعه پايدار را امري الزامي مينمايد.
ديدگاههاي جديد در توسعه پايدار شهري:
در بيشتر كشورهاي در حال توسعه تأسيسات زيربنايي، تكنولوژي و نيروي متخصص مورد نياز صنعت در شهرها وجود داشتهاند؛ لذا غالب فعاليتهاي اقصتادي و توليدي در كنار این شهرها شكل گرفته و باعث رشد سريع آنها شده است. از طرف ديگر تمركز سرمايهها در شهرهاي بزرگ باعث دوگانگي اقتصادي شده و همان گونه كه اقاي جان فريدمن (Friedman, 1982) مطرح مينمايد، اين گونه شهرها مانند پمپ قوي، سرمايهها و نيروي انساني كارآمد را به خود جلب ميكنند و باعث تخليه آنها از ديگر مناطق و مخصوصاً مناطق محروم ميشوند و ايجاد دوگانگي اقتصادي در منطقه مينمايند. يكي از اثرات توجه خاص به صنعتي كردن جوامع و تمركز سرمايهها در كنار شهرهاي بزرگ رشد سريع شهرنشيني ميباشد. بيشتر برنامه ريزان در كشورهاي در حال توسعه معتقدند كه رشد اقتصادي رابطه مستقيمي با شهرنشيني دارد.
آقاي متور (Mathur, 1998) در مطالعات خود در كشورهاي جهان سوم، به اين نتيجه ميرسد كه روند رشد اقتصادي در كشورهاي در حال توسعه و افزايش رشد طبيعي جمعيت، دو عامل اصلي در شهرنشيني ومخصوصاً تمركزجمعيت درشهرهاي بزرگ ميباشندكه باعث برتريت يا (Urban primacy) ميشوند.
اقاي سيمونز (Simmuns, 1994) مطرح مينمايد كه توسعه اقتصادي و تمركز سرمايه ها به روند رشد شهرهاي بزرگ دامن زده و عوامل مؤثر را چنين ميداند :
- برنامه بهداشت عمومي كه از ميزان مرگ و مير ميكاهد.
- تمركز صنايع در كنار شهرهاي بزرگ
- تمركز ساختمانها و فعاليتهاي دولتي در كنار شهرهاي بزرگ
- مكانيزه و مدرنيزه شدن وسايل توليدات كشاورزي كه باعث آزاد شدن كشاورزان و ازدياد بيكاري آنها و مهاجرت به شهرها و مخصوصاً شهرهاي بزرگ ميشود. بايد توجه داشت كه اختلاف سطح درآمد شهري و روستايي يكي از عوامل مؤثر در مهاجرت روستايي به شهر و شهرهاي بزرگ ميباشد.
واضح است كه تمركز جمعيت در شهرهاي بزرگ مشكلاتي را براي اينگونه شهرها به وجود آورده و بيشتر برنامه ريزان شهري و منطقهاي معتقد هستند كه رشد بيرويه شهرها و شهرهاي بزرگ هزينههاي زيادي را براي دولتها ايجاد ميكند. به عنوان نمونه، كمبود مسكن، عدم دسترسي به خدمات شهري، ازدحام و نهايتاً از بين رفتن محيط زيست. آقاي الشخص (El-shakhs, 1994) اثرات عمده تمركز جمعيت در شهرهاي بزرگ را در سطح كلي Macro و در سطح كوچك Micro چنين مطرح مينمايد :
1- تمركز جمعيت در شهرهاي بزرگ از رشد شهرهاي كوچك و روستاها ميكاهد.
2- اين تمركز به پراكندگي منطقهاي و عدم تعادل بين گروههاي اجتماعي دامن زده و ايجاد عدم ثبات ميكند.
3- تمركز باعث از بين رفتن زمينهاي زراعي براي ساختن مسكن ميشود. از نظر سطح كوچك Micro اين تمركز باعث :
- كمبود خدمات اجتماعي، فرهنگي ميگردد.
- عدم استفاده صحيح از زمين ميشود.
- نياز به حمل ونقل بيشتر و باعث بالا رفتن هزينهها ميگردد.
- باعث بالا رفتن كم كاري و بيكاري ميگردد و مخصوصاً براي افراد فقير و كم درآمد
- ايجاد كپر و حاشيه نشيني شهري ميشود. - باعث ازدحام و از بين رفتن محيط زيست ميگردد.
توسعه پايدار بايد براي جوامع شهري در آينده در نظر گرفته شود، به صورتي كه علاوه بر اينكه مشكلات شهرهاي بزرگ را حل ميكند، از به خطرافتادن زندگي نسلهاي آينده جلوگيري به عمل آورد. توسعه پايدار بايد در جهتي حركت نمايد كه از منابع به صورت عاقلانه و انديشمندانه استفاده شود و زندگي نسلهاي آينده را به خطر نياندازد.
نظريه قطبهاي رشد:
بعضي از برنامه ريزان رشد شهرهاي بزرگ را در مراحل اوليه توسعه الزامي ميدانند و تمركز سرمايهها و نيروهاي انساني را عامل توسعه در نظر گرفتهاند. و معتقد هستند كه ايجاد صنايع و سرمايهگذاريها صنعتي مخصوصاً در كنار شهرهاي بزرگ و مناطقي كه داراي پتانسيل رشد هستند، باعث ميشود كه همانند موج به ساير نقاط و مناطق محورم سرايت و پخش گردد و اثر آن به دورترين نقاط هم برسد. اين طرز تفكر مورد انتقاد بسيار از برنامه ريزان قرار گرفته است.
به عنوان مثال آقاي روندنيلي(Rondinell, 1999) مطرح مينمايد كه چنين طرز تفكري با شكست مواجه شده و تجمع سرمايه ها و نيروي انساني در شهرهاي بزرگ نمي تواند توسعه را به نقاط محروم و شهرهاي كوچك انتقال دهد و حتي در بعضي از كشورها اين روش باعث دوگانگي اقتصادي شده است.
توسعه اکروپلتين :
در اوايل سال 1980 ميلادي يك مدل برنامهريزي غيرمتمركز به نام اگروپليتن توسط جان فريدمن (Jahn Friedman, 1973) مطرح گرديد. هدف از اين برنامه ايجاد همبستگي مابين شهرها و روستاها ، آشنا كردن مردم محلي و روستاها به زندگي شهري و سهيم كردن آنها در توسعه و عمران مناطق بوده است. اين تئوري بر روي گسترش صنايع كوچك كه نياز به تخصصهاي بالا ندارد تأكيد مينمايد. و همچنين بر خودياري مردم تكيه ميكند. اين طرح تشكيل شده است از واحدهايي از يك منطقه كه داراي شهري مبني بر 10000 تا 25000 جمعيت و تعدادي روستا كه داراي تراكم 200 نفر در كيلومتر مربع باشند و محدوده اين طرح عبارت است از منطقهاي با شعاع 5 الي 10 كيلومتر مربع كه با دوچرخه ميتوان آن را طي نمود. مجموع جمعيت منطقه بين 50000 تا 150000 در نظر گرفته شده و فرض بر اين است كه اغلب مردم اين ناحيه به كشاورزي مشغول هستند. پر واضح است كه تعيين چنين مناطقي براي توسعه تا اندازهاي مشكل و در بعضي موارد امكان پذير نمي باشد. آقاي هانسن (Hansen, 1990) دو مشكل اساسي را در اين رابطه مطرح مينمايد :
- ساختار سياسي اغلب كشورهاي جهان سوم با اين طرح هماهنگي ندارد.
- اين طرح واقعيت پيشرفت و ارتباط خارجي را فراموش كرده است. بعضي از برنامه ريزان معتقد هستند كه چنين طرحي يك مفهوم ايدهآل نگر بوده و در عمل با مشكل رو به رو ميشود.
رشد شهرهاي كوچك و متوسط:
بعضي از برنامه ريزان، شهرها و مراكز رشد شهري را تنها راه براي توسعه مناطق ميدانند و براي حل معضلات و مشكلات آينده شهرهاي بزرگ پيشنهاد ميكنند كه شهرهاي كوچك و متوسط كه بين 100000 تا 500000 جمعيت دارند در كشورهاي جهان سوم بايد رشد نمايند تا بتوانند مهاجرتهاي روستايي را از شهرهاي بزرگ به سمت شهرهاي متوسط سوق داده تا بتوانند از مشكلات شهرهاي بزرگ در آينده بكاهند.
آقاي رودل (Ruddel, 1999) نظرات خود را در مورد نقش شهرهاي كوچك و متوسط چنين مطرح مينمايد كه توسعه شهرهاي كوچك و متوسط روش مناسبي براي توسعه فضايي و ايجاد رشد اقتصادي و تعادل اجتماعي است و ميتواند به عنوان شقي در مقابل رشد شهرهاي بزرگ عمل نمايد. ايشان چنين مطرح مينمايد كه بايد سرمايه ها را از شهرهاي بسيار بزرگ به سمت شهرهاي كوچك و متوسط سوق داد. آقايان هاردوي و سترويت (Harday and Sutherwaite, 1998) پنج دليل را بر اهميت رشد شهرهاي متوسط در توسعه مناطق مطرح مينمايند كه ميتوان به عنوان شقهايي در مقابل رشد بيرويه شهرهاي بزرگ مطرح نمود :
- غالباً شهرهاي كوچك ومتوسط هستند كه بيشتر روستاييان با آنها در ارتباط اند. به عنوان مثال مدرسه، مراكز بهداشتي، مراكز سرويس دهي كشاورزي به كشاورزان و بازار فروش توليدات كشاورزان بيشتر در شهرهاي كوچك و متوسط وجود دارند.
- اغلب مديريتهاي دولتي در سطح مناطق در شهرهاي كوچك و متوسط وجود دارند. توسط اين مراكز دولت ميتواند به مشكلات و مسايل روستاهاي اطراف پي برد و نيز به امكانات موجود در منطقه آگاهي پيدا كند.
- بعضي از اين شهرها نقش مهمي در توليدات كشاورزي و بسته بندي و انتقال به مناطق ديگر و مخصوصاً شهرهاي بزرگ را دارند.
- سياستهاي دراز مدت نشان داده است كه سوق سرمايهها به سمت شهرهاي كوچك و متوسط باعث ثبات منطقهاي گرديده و از رشد بيرويه شهرهاي بزرگ جلوگيري مينمايد. با مطالعه اين سه نظريه به اين نتيجه ميرسيم كه نظريه قطبهاي رشد به دليل عدم پيوستگي و ارتباط تنگاتنگ مابين سكونتگاهها در كشورهاي در حال توسعه كارآيي نخواهد داشت.
و نظريه اگروپليتن به دليل ايده آل نگري و دور بودن از واقعيت در كشورهاي در حال توسعه مثل ايران كارايي منطقي نخواهد داشت و نهايتاً در بعد فضايي رشد شهرهاي كوچك و متوسط كه داراي آستانه جمعيتي لازم براي سرمايه گذاري هستند، ميتواند در آينده به عنوان مكانهايي براي مهاجران ساماندهي شود و از تهاجم به شهرهاي بزرگ جلوگيري به عمل آورد و توسعه پايدار را در اين جوامع محقق نمايد.
مقالات موجود در سايت مرجع مدیریت شهری
توسعه پايدار و مسؤوليت برنامه ريزان شهري در قرن بيست و يكم
انتشاریافته در مجله دانشكده ادبيات و علوم انساني -دوره 160- صفحه 271 تا 385-حجم فایل زیپ 532 کیلوبایت
نويسنده : كرامت الله زياري
نظريه توسعه پايدار‘ در دهه پاياني قرن بيستم ‘ در پي شكست مكاتب مختلف برنامه ريزي از جمله مدرنيسم و پسامدرنيسم ‘ در عدم توانايي به شرايط مطلوب زندگي و آثاز مخرب بر محيط زيست جهاني ‘ ملي ‘ منطقه اي و محلي پا به عرصه وجود گذاشت . بي شك براي نيل به مباني پايه اي اين نظريه نقش استراتژيك دولتها در برنامه ريزيها وسياست صحيح كاربري اراضي ضروري است . برنامه ريزي شهري قرن بيستم در حالي پايان مي يابد كه نه تنها اين برنامه ريزي مثبت ارزيابي نمي گردد ‘ بلكه چهره اي نازيبا در برابر محيط زيست شهري عرضه نموده و با فرهنگ فن گرايي ساختارهاي زيستي و اجتماعي را نشانه رفته است ‘ كه پيامدي جز ناپايداري و عدم تعادل در زير ساخت هاي طبيعي ‘اجتماعي‘اقتصادي‘ كالبدي نداشته است . اين مقاله ضمن پرداختن به چارچوب اصولي توسعه پايدار و توسعه پايدار شهري ‘با عبرت گيري از گذشته و درخواست تجديد نظر در مباني نظري برنامه ريزان حرفه اي ‘منشوري واحد براي برنامه ريزان شهري در قرن بيست و يكم ارائه خواهد داد و نوعي شهرهاي فشرده و يا دهكده هاي شهري را پيشنهاد مينمايد .
توسعه سامانه بام سبز بر اساس معيارهاي توسعه پايدار در ایران
نويسنده :مهندس احمد رضا کشتکار قلاتی ، دکتر مجتبی انصاری ، مهندس سجاد نازی دیزجی
انتشاریافته در دو فصلنامه هويت شهر ، شماره 6 - حجم فایل زیپ 233 کیلوبایت
با افزايش مشكلات دنياي مدرن، سامانههاي پايدار در اولويت سياستهاي كشورهاي توسعه يافته قرار گرفت. كشورهاي در حال توسعه مانند ايران نيز هماكنون در پي اجراي اين سياستها در جهت حل مشكلات مختلف فرهنگي، اجتماعي، زيست محيطي و با در نظر گرفتن پيامدهاي اقتصادي هستند.
موضوع بام سبز در كشور ما موضوع جديدي نيست اما سامانه بام سبز موضوعي جديد ميباشد كه مزاياي مربوط به آن در گرو استفاده گسترده و كلان آنها ميباشد. يكي از راه حلهاي اجراي گسترده سامانه سبز تعريف و تحليل آن در قالب سياستها و مؤلفههاي توسعه پايدار ميباشد.
مقاله حاضر بر اساس اسناد و مطالعات كتابخانهاي تهيه شده است و هدف از آن استفاده از معيارهاي توسعه پايدار جهت توجيه پذير نمودن سامانههاي سبز در ايران ميباشد. نتيجه آنكه يكي از راههاي توسعه بام سبز و توجيه پذير نمودن آن در كشور تعريف و تحليل راههاي گسترش آن بر مبناي معيارهاي توسعه پايدار ميباشد.
توسعه پايدار و پارادايم هاي جديد توسعه شهري:شهر فشرده و شهر گسترده
نويسنده : محمدرضا مثنوي
انتشاریافته در محیط شناسی - شماره 31- صفحه 89 تا 104 - حجم فایل زیپ 795 کیلوبایت
با توجه قابل ملاحظه و مستمر افراد محققين و دولتها در مورد مسئله پايداري زيست محيطي در سه دهه پاياني قرن بيستم به نظر مي رسد تقاضا براي توسعه پايدار شهري و شهرهاي پايدار مهمترين چالش فراروي بشريت در قرن بيست و يكم باشد. از سوي ديگر جستجو براي يافتن شهر ايده آل يعني آن شكلي از شهر كه بتواند هم امقيازات تكنولوژيك وهم روحيه سالم زندگي روستايي را بر اساس ايده هاي روشنگرانه عدالت اجتماعي بيان كند از قرن هاي دور بسيار مورد توجه و يكي از دل مشغولي هاي مهم بسياري از فلاسفه مصلحان اجتماعي نويسندگان معماران و شهرسازان بوده است.اين جستجو كه در سير تحول تاريخي اش ممكن است به افلاطون و انديشه هاي او دركتاب جمهوريت بازگردد منجر به يك سري انديشه ها و نظريه هاي موافق و مخالف سياسي اقتصادي و اجتماعي در طول تاريخ شده كه به نوبه خود در شكل گيري فرم شهر و توسعه و تحول آن به صورت فرم هاي مختلف شهرنشيني و استقرار جمعيت بسيار موثر بوده است در دهه هاي پاياني قرن بيستم با توجه به رشد فزاينده نگراني هاي زيست محيطي و بروز برخي بحران هاي اكولوژيكي و نتيجتا ناپايداري هاي محيطي اين جستجو براي يافتن فرم شهر ايده آل – آرمان شهر – جاي خود را به سوال فرم شهري پايدار كدام است؟ داده است اما ابهامات زيادي در مسير تعيين فرم شهري پايدار وجود دارد.اين تحقيق پس از مطالعه تئوري هاي موثر و مطرح در شهرسازي و معماري قرون پس از انقلاب صنعتي به ويژه قرن تبيستم زمينه را براي بررسي دقيق تر فرضياتي براي تحقيق عملي فراهم مي كند.در اين راستا دو تئوري عمده ومتضاد در تحقق پايداري شهري شامل تئوري فرم متراكم شهري يا شهر فشرده و تئوري توسعه گسترده يا كم تراكم كه هر دومدعي تحقق توسعه پايدار و فرم شهري بهينه هستند در عمل مورد آزمايش قرار مي گيرند. بدين منظور از طريق يك بررسي سيستماتيك چهارفرم مختلف شهري در بريتانيا براساس نوع تراكم و كاربري شان انتخاب و سپس در هر كدام از آنها مطالعه ميداني انجام شده است.يافته هاي اين تحقيق و مستندات آن به طور عمده فرضيه تحقيق را در موردكارائي و موثر بودن تئوري شهر فشرده تاييد مي كند و برتري آن بر ديگر فرم هاي شهري مورد مطالعه به ويژه از نقطه نظر صرفه جويي در مصرف انرژي و از نظر تسهيلات دسترسي شهروندان به تجهيزات و خدمات شهري را اشكار مي سازد.
تحليل و ارزيابي كيفي سنجه هاي پايداري شهري در شهر
عنوان:تحليل و ارزيابي كيفي سنجه هاي پايداري شهري در شهر تبريز
انتشار يافته در مطالعات و پژوهش هاي شهري - منطقه اي ، شماره 2- حجم فايل زيپ 667 کيلوبايت
نويسنده : كريم حسين زاده دلير، رسول قرباني، پري شكري فيروزجاه
امروزه شهرها، بويژه شهرهاي بزرگ با رشد بالاي جمعيت و توسعه بي حد كالبدي مواجه هستند. از اين رو، اين گونه توسعه سبب شده است تا شهرها با مسائل و تنگناهايي چون جدايي محل كار از سكونت، دوري از طبيعت، كاهش فضاهاي تفريحي و گذران اوقات فراغت، كاهش فضاي باز و در نهايت، عدم سرزندگي مواجه گردند. بر اين اساس، هدف از اين پژوهش، شناسايي سنجه هاي پايداري شهري و ميزان رضايتمندي شهروندان از سرزندگي محيط زندگي خودشان است. بدين منظور، با استفاده از روش پيمايشي، پرسشنامه هايي در سطح چهار محدوده شهر تبريز توزيع و تكميل گرديد و با بهره گيري از آزمون هاي خي دو و دوجمله اي ميزان رضايتمندي ساكنان از وضعيت پايداري بافت هاي شهري مشخص شد. يافته هاي تحقيق نشان مي دهد كه ميزان رضايتمندي شهروندان از سرزندگي شهري در چهار بافت مختلف شهر تبريز پايين است. آزمون خي دو وجود نارضايتي را در محدوده هاي مورد مطالعه تاييد مي كند؛ به گونه اي كه در بافت جديد ميزان نارضايتي از محيط شهري بيشتر از ساير بافت هاست و همچنين نسبت مشاهده شده در دسترسي به مراكزي چون فضاي سبز، مراكز تفريحي و ورزشي، مراكز خريد هفتگي و مركز شهر پايين است. بر اين اساس، مي توان چنين استنباط نمود كه توسعه فضايي – كالبدي شهر تبريز با پايداري شهري متناسب نيست. از اين رو، توجه به سنجه هاي پايداري شهري، بويژه دسترسي به فضاي سبز و مراكز تفريحي و ورزشي و افزايش سرانه اين كاربري ها مي تواند موجب افزايش سرزندگي محيط شهري و پايداري توسعه شهر گردد.
طراحي مسكوني پايدار با بهره گيري از پتانسيل همپوشا
عنوان: طراحي مسكوني پايدار با بهره گيري از پتانسيل همپوشاني مرز فضاهاي عمومي و خصوصي
مديريت شهري ، شماره 21- حجم فايل زيپ 334 کيلوبايت
نويسنده :مهندس محسن تابان، مهندس بهزاد وثيق، مهندس احمدرضا كشتكار قلاتي
فضاهاي عمومي و خصوصی دو حقیقت زندگی شهری هستند که دارای طیف های گسترده می باشند. این مقاله با بررسی پروژه هاي موفق انجام شده به بررسی بهره برداری مناسب از فضاهای عمومی و خصوصی پرداخته است.
ضرورت بكارگيري بانك اطلاعات زمين مرجع در مديريت شه
نويسنده : حميد رضا فلاح, مهندس مهرداد سپانلونژاد, مهندس ابراهيم ضيايي ثاني
انتشار يافته در شماره 46 دو ماهنماه شهرنگار - حجم فايل زيپ 461 کيلوبايت
با توجه به اهميت کاربري و زمين شهري در توسعه پايدار و کیفیت زندگی ساکنینی شهری دو مقوله بهره برداری از زمین شهری و دستیابی به شکل مطلوب سکونتی زمینه ساز اهمیت تصمیمات طرح های تفصیلی در این مقوله شده است. این مقاله استفاده از بانک مرجع اطلاعات مکانیرا ابزار مناسبی برای مدیریت تراکم معرفی نموده است.
تبيين معيارها و شاخصهاي پايداري در محله مسكوني
انتشار يافته در دوماهنامه شهرنگار ، شماره 50- حجم فايل زيپ 633 کيلوبايت
نويسنده : فرشاد نوريان ، محمدمهدي عبدالهي
توسعه شهري پايدار كه از جمله نظريه ها و سياستهاي اخير و جاري تلقي مي شود، بخش عمده اي از ادبيات شهرسازي سالهاي اخير را به خود اختصاص داده است. اما نظريه اخير در مقياس محلي هنوز به درستي تبيين نشده و مي تواند به عنوان موضوع پژوهشها مدنظر باشد، توسعه پايدار در مقياس محله مسكوني است. اين مقاله با مرور ادبيات مربوط به پايداري شهري و پايداري سعي دارد معيارها و شاخص هاي مناسب براي محله هاي مسکوني را جمع آوري نمايد.
نقش سرمايه ي اجتماعي در توسعه ي پايدار محله اي (ننمونه : كوي سجاديه مشهد)
انتشاريافته در دوفصلنامه جغرافيا و توسعه ناحيه اي ، شماره 12 0 حجم فايل زيپ 316 کيلوبايت
نويسنده :دكتر براتعلي خاكپور ، دكتر عزت الله مافي ، عليرضا باوان پوري
گسست در ساختار فضايي- اجتماعي شهرها در روند برنامه هاي توسعه اي حاضر، موجب ناكارآمدي طرحهاي توسعه شده و نگاه كلان و شهر مقياس را متوجه سلول هاي بنيادين يا محلات شهري نموده است، تا از اين سطح در جهت هدف اصلي برنامه ريزي يا بهبود كيفيت زندگي ساكنان تلاش نمايد. در اين مقاله، نگاه دارايي- مبنا، كه راه حل گراست، به جاي نگاه نياز- مبنا، كه تلقي گرا و استحقاق نگر است، مبناي كار قرارگرفته است. هم افزايي سرمايه هاي اجتماعي و توسعهي محلهاي، مؤلفههاي قاعده اين تحقيق بوده كه در كوي سجاديه و در عرصهي دو گود شهيد احمدي و فخار واقع در منطقه پنج شهرداري مشهد سنجش شده است. روش كار تركيبي از مطالعات اسنادي و پيمايشي است، كه با توجه به نياز مورد استفاده قرارگرفته است. روش به كار رفته توصيفي- تحليلي همبستگي و تكنيك پرسشنامه، ابزار نيل به اهداف پيمايشي تحقيق بوده است. اما نتايج تحقيق نشان مي دهد كه پس از آزمون فرضيهي تحقيق بر اساس يافته هاي كسب شده از پيمايش براي محدودهي مطالعاتي (كوي سجاديه و عرصهي دو گود فخارو شهيد احمدي) و با توجه به مشاهدات پژوهشگران ميتوان عنوان كرد (هرچند به علت رد فرضيه تحقيق،نمي توان به صورت قاطع بيان داشت) كه ميتوان با تقويت سرمايهي اجتماعي به پايداري محله اي دست يافت، اما به سبب معناداري يا نزديك به معنادار بودن برخي از مؤلفههاي سرمايهي اجتماعي مي توان بيان داشت توجه به مفهوم ذهني سرمايهي اجتماعي شرط انكار ناپذير تحقق مفهوم عيني پايداري است، يعني دستيابي به پايداري در توسعهي محلهاي، بدون توجه به پتانسيلهاي نهادي و انساني و بهره گيري از تمامي ظرفيتهاي فردي و گروهي امري غير قابل اجراست .
محله مسكوني پايدار : مطالعه موردي نارمك
انتشار يافته در فصلنامه هنرهاي زيبا ، شماره 27- حجم فايل زيپ 258 کيلوبايت
نويسنده : دكتر محمدمهدي عزيزي
چكيده: به دنبال تغيير در شرايط و عوامل موثر در گسترش و توسعه شهري در دوران اخير، محلههاي مسكوني انسان ساخت جايگاه ويژهاي در شكلگيري شهرها داشتهاند. در حالي كه توسعه شهري پايدار بخش عمدهاي از ادبيات شهرسازي سال هاي اخير را به خود اختصاص داده است، پرداختن به اصول و معيارهاي توسعه محلهاي پايدار هنوز نيازمند تحقيق و پژوهش فراوان است. محله نارمك تهران را مي توان يك محله پايدار دانست كه محصول برنامهريزي و طراحي شهرسازان دوران معاصر است. يافته هاي تحقيق حاضر نشان ميدهد كه اصول و معيارهاي پايداري محله نظير هويت، سرزندگي، دسترسي، تنوع، تأمين خدمات و امنيت، درحد بالايي در نارمك تحقق يافته است. با وجود اين، آنچه كه به عنوان هشدار و دغدغه جدي مطرح است، ظرفيت قابل تحمل محله است. محله نارمك به آستانه ظرفيت هاي جمعيتي و ساختماني رسيده، و چنانچه نظارت مستمر به عنوان يك اصل مهم مورد غفلت قرارگيرد، اصول و معيارهايي كه پايداري محله را تاكنون تضمين كردهاند، از دست خواهند رفت. بدين ترتيب، علاوه بر اصول معمول در برنامه ريزي و طراحي محله ها، اصل ظرفيت قابل تحمل محله ميبايد به عنوان يك اصل تعيين كننده و اجتنابناپذير براي پايداري محلهها مورد توجه جدي قرارگيرد.
مقايسه تطبيقي ديدگاه پاركهاي اداري و ديدگاه توسعه پايدار شهري
نويسنده : مهندس زهرا مشارزاده مهرابي،سينا صبري،سهيل صبري
انتشار یافته در دو فصلنامه هويت شهر ، شماره 5- حجم فایل زیپ 150 کیلوبایت
كاربرد نظريه پايداري در شهرسازي جز به صورت تعاريفي مانند توسعه شهري پايدار مي تواند كاركردي مستقيم در طرح هاي شهري پيدا كند. همچنين در سالهاي اخير نظريه احداث و مكان يابي مجموعه هاي اداري در سياست هاي اجرايي بسياري از استان هاي ايران مطرح گرديده است. با توجه به برخي مشتركات بين اين دو نظريه، اين مقاله به ارزيابي نظريه پارك هاي اداري و ميزان انطباق نكات الگويي آن با اصول توسعه پايدار پرداخته است. جهت سهولت در كار چهار مبحث ملاحظات اقتصادي، زيست محيطي، كالبدي و اجتماعي به عنوان مباحث اصلي دو نظريه با يكديگر مقايسه شده اند. در انتها ضمن بيان ميزان انطباق سياست پارك هاي اداري با ويژگي هاي نظريه پايداري شهري، محدوديت هاي اجرايي منبعث از اين نگرش نيز مطرح گرديده، تا با حذف اين محدوديت ها بتوان انتظار بيشترين ميزان انطباق اين مجموعه ها با نظريه توسعه پايدار را در شهر هاي ايران داشت.
راهبرد توسعه شهر مبتني بر توسعه پايدار ( مطالعه مو
نوسيندگان :دكتر مظفر صرافي ، دكتر جميله توكلي نيا ، منصور استادي سيسي
انتشار يافته در فصلنامه جغرافيا، شماره 22، پاييز 1388 ص 65- حجم فايل زيپ شده 492 کيلوبايت
مطالعات بسياري پيامدهاي ناپايدارساز در روند كنوني توسعه جهاني كه خود تابعي از متغيرهاي جمعيت، سرانه و الگوي مصرف است، را نشان داده اند و در اين بين، شهرنشينان سهم تعيين كننده اي در ايجاد اين پيامدها دارا مي باشند. با توجه به اينكه بيشترين رشد جمعيت شهري آينده جهان در كشورهاي در حال توسعه خواهد بود، دغدغه بيشتري براي نيل به توسعه پايداري شهري در اين كشورها وجود دارد. از سوي ديگر، شيوه رايج برنامه ريزي شهري در چارچوب طرح هاي جامع و تفصيلي به رغم دستاوردهاي مديريتي قابل توجه، در هدايت شهر به سوي توسعه اي پايدار موفق نبوده است و دچار تنگناهاي نظري و عملي در اين زمينه است. در اين تحقيق شهر شبستر از جنبه هاي اجتماعي- اقتصادي، زيرساختي و مديريتي با توجه به قوتها، ضعفها، فرصتها و تهديدهاي موجود بر اساس شاخص هاي پايداري مورد بررسي قرار گرفته، سپس اين اطلاعات گردآوري شده در چارچوب روش مطالعه سيستمي و با كاربست مدل AHP و SWOT تحليل و ارزيابي شده است. نتايج تحقيق نشان مي دهد شهر شبستر در وضعيت ناپايداري قراردارد. كه براي خروج از آن استفاده از مشاركت شهروندان به همراه توانمند سازي، تبيين راهبرد مديريت يكپارچه شهري، توجه به فرآيندهاي اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي شهر به همراه ظرفيت سازي در شهرداري و در نهايت پايبندي به توسعه اجتماعات محلي و حكمروايي خوب شهري در قالب روشهاي نوين برنامه ريزي شهري(به طور مشخص CDS) مي تواند پايداري را براي شهر شبستر به ارمغان آورد.
ظرفيت و توسعه
نويسنده:مظفر صرافي ، ميترا احمدي ترشيزي - فصلنامه جغرافيا ، شماره 3 - حجم فايل 142 کيلوبايت
اين مقاله چند محور اصلي دارد: در يک بخش بررسي نظريات توسعه در نيم قرن اخير را به جهت ريشه يابي نظريات جديد ارائه مي کند و سپس به بررسي سه رويکرد توسعه انساني,توسعه پايدار و توسعه اجتماعي مي پردازد. نهايتا اهميت محوري نقش بستر محلي در فرايند توسعه را مورد تاکيد قرار مي دهد
تحليل پايداري محله هاي كلان شهر تهران با تاكيد بر
انتشار يافته در فصلنامه پژوهش هاي جغرافياي انساني ، شماره 70- صفحه 29 تا 43 -حجم فايل زيپ 200 کيلوبايت
نويسندگان :جميله توكلي نيا ،منصور استادي سيسي
پايداري محله هاي مسكوني به پايداري اجتماعي، اقتصادي، زيست محيطي و مديريتي بستگي دارد. فرايند توسعه پايدار دربرگيرنده كيفيت اقتصادي، اجتماعي و سرمايه محيطي است كه اعضاي اجتماع هاي محلي را به توليد و بازساخت زندگي هدفمند براي تحقق ابعاد پايداري هدايت مي كند. مؤلفه هايي همچون اعتماد، صداقت، روحيه همكاري، تمايل حضور در عرصه هاي مدني، وجدان كاري، انضباط و تلاش براي توسعه از منظر پايداري شهري مي تواند در محله تبلور فضايي يابد. به عبارت ديگر، محله هاي شهري به مثابه كوچك ترين واحد سازمان فضايي شهر، در پايداري شهري نقشي اساسي ايفا مي كنند. در پژوهش حاضر با تاكيد بر معرف هاي توسعه
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: سه شنبه 30 آبان 1391برچسب:,
فرم شهر پایدارفرم شهر از تمامی عناصر و اجزای کالبدی قابل رویت شهر شکل می پذیرد و متشکل از عناصر طبیعی و مصنوع بوده، تبلور فضایی و شکلی فعالیت های جوامع است. فرم شهر ماهیتی ترکیبی و سه بعدی دارد که نه تنها در سطح، بلکه در حجم نیز تجسم می یابد. کوچکترین اجزا و عناصر این ترکیب در چارچوب عناصر مصنوع انسان، ساختمان ها، شبکه راه ها، فضاهای باز و تاسیسات شهری هستند. محیط طبیعی نیز با عناصر عمده ای مثل زمین و ناهمواری های آن، جریان های آبی و پوشش گیاهی در چگونگی و فرم ترکیب عناصر کالبدی دخالت دارند. هر کدام از عناصر شهر که به منزله یک سلول شهری هستند، به تنهایی فرم ویژه خود را دارند و ترکیب مجموعه ای از آنها نیز به پدید آمدن فرم شهری منجر می شود. طرح موضوع شکل یا فرم شهری پایدار، عمدتا مربوط به دهه 1990 و زمان برگزاری کنفرانس ریو در برزیل در سال 1992 است که به تدوین و تصویب قطعنامه زمین (دستورکار 21) انجامید.در مورد فرم شهر و توسعه پایدار دو نظریهعمده مطرح است؛ نظریه اول این ایده را تشریح می کند که با فشرده سازی (Compactness) شهرها و افزایش تراکم همراه با اعمال کاربری مختلط (Mixed-use) می توان شهرها را به سمت توسعه پایدار هدایت کرد. در مقابل نظریه دیگری هم مطرح شد که در برابر نظریه شهر فشرده قرار می گرفت و آن اینکه با اعمال تراکم کم و توسعه گسترده (Urban Dispersal) می توان به فرم شهری پایدار دست یافت. مفاهیمی چون توسعه شهری یا مسکونی با تراکم پایین Low Density، Low-Rise developmen، طبقات کم یا شهر گسترده برای تشریح این نظریه ساخته شدند.... این هر دو استراتژی مربوط به کشورهای اروپایی یا آمریکایی است.به طور کلی وقتی صحبت از شهر پایدار می شود، مکان یا شهری مدنظر است که بتواند معیارها را به درستی و با حداکثر ظرفیت و توان پاسخگو باشد.شهرهایی چون رم، بارسلون، پاریس، آمستردام، لندن و... که بیشترین سرزندگی و روحیه فعالیت شهری و تعاملات اجتماعی و جذب توریست را دارند و در عین حال کمترین مصرف سوخت های فسیلی برای مصارف وسایط نقلیه موتوری و حمل و نقل را دارا هستند، از نمونه شهرهای فشرده اند. شهرهای حومه گسترده آمریکا و استرالیا از جمله شهرهای گسترده هستند زیرا که در این کشورها زمین و استفاده از آن با محدودیتی روبه رو نیست.
شهر تهران را در برخی از ابعاد (از نظر تراکم و کاربری زمین) می توان در زمره نمونه های شهرهای فشرده قرار داد؛ لکن به هیچ وجه نمی توان آن را شهری پایدار دانست. توسعه شهری زیاد، افزایش حجم ترافیک موتوری، افزایش میزان آلودگی، روند رو به رشد خطر مرگ و جراحت بر اثر ترافیک، مصرف بی رویه سوخت های فسیلی، عدم اختلاط اجتماعی، فقدان فضاهای مطبوع و... دلایل این مدعا هستند. به نظر می رسد با اتخاذ مواضع تلفیقی از هر دو نظریه، یعنی محدود کردن توسعه شهر، تجدید حیات شهر، افزایش کیفیت زندگی و پشتیبانی از عدم تمرکز متمرکز همراه با افزایش مشارکت مردم در تصمیم گیری ها بتوان به پایتخت، فرم شهری پایداری بخشید.
http://planning.mashhad.ir/index.php?module=cdk&func=loadmodule&system=cdk&sismodule=user/content_view.php&cnt_id=10552&ctp_id=112&id=8&sisOp=view
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: سه شنبه 30 آبان 1391برچسب:,
تفکر شهر پايدار
شهر پايدار شهري است كه حافظ و ارتقا دهنده رفاه اهالي چه دربلند مدت و چه در دوره متوسط باشد كه درضمن بالاترين كيفيت زندگياز آن بدست مي آيد.
پايداري ايجاب مي كند كه تصميم گيري يكپارچه در نتايج اقتصادي و اكولوژي و اجتماعي خوب به اجرا درآيد.
پايداري محيطي به معني حفظ سرمايه طبيعياست كه ايجاب مي كند ما انسانها درمصرف مواد تجديد شونده و در مصرف آب ومنابع انرژي حد واندازه را رعايت كرده و بيشتر از انچه كه سيستم هايطبيعي مي توانند فراهم کنند مصرف نكنيم.
بعلاوه به ياد داشته باشيم كه نسبت مصرف مااز منابع يكبار مصرف بيشتر از نسبتي نباشد كه منابع پايدار تجديد شونده نتواند آنرا جبران كند بهترين مثال دراين مورد نفت و سوخت فسيلي است كه پس ازاتمام؛ ديگر تجديد نمي شوند.
پايداري محيطي بمعني رعايتاين اصل مهم است كه نسبت آلاينده هاي پراكنده درجو و دردامن طبيعت هرگز بيشتر ازظرفيت جذب شدن آن آلاينده ها درهوا و آب و خاك و بيشتر از توان تصفيه طبيعتنباشد.
ايجاد وضعيت بهتر درپايداري نسبي يك شهر ايجابميكند كه خصوصياتي را كه درالگوي ورودی ها و خروجي ها اثر ميگذارندارزيابي شود. دراين راستا بايستي خاك وآب وانواع ساختمان
وسيستم هاي حمل ونقل وسازمان فضايي را لحاظ كرد.
سپس مي توان پتانسيل تغييرات را حين نقشه كشيدن محوطه در ساختمان ها مورد ارزيابي
قرار داد.
اصول شهر پايدار:
1. تصميمات امروز نبايستي آينده كودكان ونسل آينده و آنچه را كه درآينده برمي گزيند به خطراندازد. همه ما مسئول اعمال فردي وگروهي خود ميباشيم.
2. منابع طبيعي بايستي عادلانه موثر مورداستفاده قرار گرفته وپايداري جامعه فداري پايداري جامعه ديگر نگردد.
3. استفاده از منابع تجديد شونده موردتائيد وتشويق ما است و ضمن استفاده از منابعغيرتجديد شونده بايستي به حداقل برسد. مصرف منابع تجديد شونده نبايستي بيشتر ازميزان توليد تجديدي آن شود.
4. برقراري ارتباطات آزاد بين مردم و بخش اصناف و كليه سطوح دولتي مهماند.ما تنوع فرهنگي واقتصادی ومحيطي را ارج مينهيم.
5. هر جامعه بايستي زمينه بهداشتی وحياتي وبي خطري را برايتعامل انسان ها وتحصيلات واشتغال و تفريحات سالم و سرگرمي ها وتوسعه فرهنگي فراهمكند.
6. پايداري به توانمندي جامعه اكوسيستم ويا به هر سيستم درحالفعاليت كنوني اطلاق مي شود كه مي تواند تا آينده نامعلوم ادامه فعاليت داده بدوناينكه بر اثر فرسايش وتهيشدن منابع كليدي به حكم اجبار به سمت سقوط هدايت گردند.
توسعه پایدار به مفهوم حرکت بر محور انسان-محیط است و توسعه امکانات اقتصادی با توجه به ملاحظات محیطی و عدالت اجتماعی را مورد توجه قرار مي دهد. توسعه پایدار پس از مشکلات ایجاد شده از توسعه صرفا اقتصادی پس از جنگ جهانی مطرح گردید. جایی که توسعه بی رویه باعث اختلافات طبقاتی و مشکلات زیست محیطی عدیده ای شده و مسير توسعه به ابعاد محيطي و اجتماعي کمتر از اقتصادي بها داده بود.
با توسعه روزانه شهري شدن زندگی بشر مفاهیم مربوط به توسعه پایدار به این حیطه وارد گردید و توسعه پایدار شهر محصول نگاه های جدید به عدالت اجتماعی,فضایی و محیطی نسبت به شهر است. شهرها در سال 2020 جمعيتي معادل 75 درصد کل جهان را در عینی در خود جای خواهند داد که تقريبا 2 درصد از فضاي شهري را در اختیار دارند. بنابر این این تراکم عجیب و بی سابقه جمعیت و نیاز عمومی به جذب منابع اساسی منجر به بهره برداری های غیر طبیعی از منابع محلی و استثمار منابع همسایگی خواهد شد. آثار این توسعه با پس ماند های غیر قابل پیش بینی به جای مانده از شهرها ادامه داشته و آلودگی ها و بیماری ها و گونه های زندگی حاشیه ای جدید محصول این توسعه خواهد بود.
اما توسعه پایدار شهری به عنوان جزئی از توسعه پایدار بر پایه استفاده معقول از منابع طبیعی استوار شده است و در این نوع توسعه ملاحظات سه گانه, محيطي, اقتصادي و اجتماعي در کنار هم لحاظ خواهد شد.بنابر اين شهر پايدار برآمده از فرايند توسعه اي است که هنيت و امکان ارتقاي هميشگي سلامت اجتماعي - اقتصادي بوم شناسانه شهر و منطقه را فراهم کرده و اين ذهنيت و امکان را به عينيت و اقدام مبدل ساخته است.
بنابر اين راه کارهاي زير به عنوان راه کارهاي توسعه پايدار شهري مطرح است :
- حداقل سازي پيامد هاي زيست محيطي
- حداقل سازي مصرف منابع تجديد ناپذير
- بهره برداري از منابع تجديد پذير
سياست هايي که شهر به سمت پايداري هدايت میکند:
کاهش اتکا به خودروي شخصي, افزايش فشردگي کالبدي در توسعه شهري, حفاظت و احياي نظام هاي طبيعي شهر و منطقه پيرامون, کاهش مصرف منابع و توليد آلودگي در شهر و منطقه, بهبود زيست پذيري اجتماعات بشري, پایندگی و تقویت اقتصاد شهری و اصلاح نظام اداری و حکمرانی شهری.
پايدار ماندن يعني به جلو رفتن و ادامه دادن.
پايداري يك سمت و سو است
نه يك مقصد.
تعاريف مختلف واژه پايداري :
رايج ترين مفهوم توسعه پايدار همان استكه در كنفرانس سران در شهر ريودوژانيرو به كار گرفته شد :
توسعهپايدار ضمن آن كه به نيازهاي كنوني پاسخگوست ، توانائيهاي نسلهايآينده را براي پاسخگويي به نيازها و خواسته هايشان به مخاطره نمي اندازد.
توسعه پايدار نگرانتهي شدن كنوني كره زمين از منابع است ، تنها منابع طبيعي نيستند كه در مخاطرهقرار گرفته اند، بلكه كيفيتهاي ديگر نظير كيفيت چشم اندازها، ميراث فرهنگي ، وآرامش و توانائي مناطق شهريبراي زيست ايمن و سالم نيز در خطر نابودي است.
http://www.iran-eng.com/showthread.php/373990-%D8%AA%D9%81%DA%A9%D8%B1-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D9%BE%D8%A7%D9%8A%D8%AF%D8%A7%D8%B1
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: سه شنبه 30 آبان 1391برچسب:,
نحوه مهاجرت پرندگان برای سالها یکی از رازهای پیش روی محققان بوده است. اگر چه دانشمندان با استفاده از یافته های خود تاکنون، مشخص کرده اند که این پرندگان با کمک میدان مغناطیسی زمین در طی مهاجرت های طولانی جهت یابی می کنند، اما نحوه این عملکرد هنوز به طور کامل مشخص نشده است.
گروهی از محققان، اخیراً اعلام کرده اند این راهنمایی طبیعی بر اثر تأثیر میدان مغناطیسی زمین بر روی ترشحات شیمیایی درون بدن پرندگان به وجود می آید، بدینگونه که در مکان های مختلف بر اساس جهت خطوط میدان مغناطیسی و شدت آن، میزان متفاوتی از یک ماده شیمیایی در بدن پرندگان آزاد می شود که این میزان ترشح، جهت گیری آنها را تعیین می کند، تحقیقات بر روی این موضوع همچنان ادامه دارد.
مهاجرت پرندگان
مهاجرت پرندگان
● آیا پرندگان در مهاجرت خود از "مسیر های عبور انرژی زمین" کمک می گیرند؟
روز تاریک و مرطوبی است. مه سنگینی، صخره های گرانیتی دارتمور(Dartmoor، نام ناحیه ای در انگلستان است) را از نظرها پوشانده است. ما رد پای گوسفندان را که به سختی در مه دیده می شود دنبال می کنیم. رطوبت، همه جا را فرا گرفته. به سختی می توان باور کرد که اکنون ساعت دوازده ظهر یک روز تابستانی است. اما به راستی چنین است.
در مقابل ما بالای شیب تپه، جائی که مه رقیق تر است، سایه ای حرکت می کند. سایه حیوانی است سیاه رنگ و گویی به هنگام دویدن، پاهایش زمین را لمس نمی کنند. آن سایه، در حالی که دهانمان از شگفتی باز مانده و چشمانمان خیره شده، از مقابلمان گذشته و به سوی دایره ای سنگی که توسط انسان های عهد باستان ساخته شده می رود و محو می شود.
اگر بتوان گفت چیزی ساکت تر از سکوت وجود دارد، دویدن آن موجود بود که به شیوه ای غیر زمینی، آرام و بی صدا بود به طوری که هیچگاه آن را فراموش نخواهم کرد .
آیا آن حیوان، یک سگ تازی سیاه و بسیار بزرگ بود؟ هیچ نشانه ای مبنی بر این که آن سایه یک تازی باشد، وجود نداشت. تنها و تنها سایه ای بود سیاه، به سیاهی سکوتی که او و ما را در بر گرفته بود آمد و گذشت. آن حیوان به سوی دایره سنگی دوید و محو شد. برای من و همراهانم، به نظر نمی رسید که آن سایه یک سگ باشد و پس از آن ماجرا هم بارها در این مورد با هم صحبت کردیم.
طی چندین سال که از مشاهده آن صحنه می گذرد، افسانه های محلی را بررسی کرده ام و در مورد امتداد مکان های باستانی، مسیرهای عبور انرژی کیهانی در زمین و همینطور صخره های منطقه اگزمور که مورد گمانه زنی و کاوش قرار گرفته اند مطالعه وسیعی انجام داده ام به طوری که اکنون اهالی آن منطقه نیز مرا میشناسند!
در کنار این ها به تحقیق در مورد بسیاری چیزهای دیگر از قبیل گربه های سیاه بزرگی که در طبیعت وحشی بریتانیا پرسه می زنند، پرداخته ام چرا که به نظر می رسد تمامی این موارد تا حدودی به هم مربوطند.
همانطور که گفته می شود و به راحتی نیز قابل اثبات است، مکان های باستانی در امتدادهای مشخصی توسط بشر بنا شده اند. اما مساله، خیلی جالب تر از اینها است. جهان، حاوی مسیرهای عبور جریان انرژی است که سیاره ما را قطع می کنند. انسان ها در راستای برخی از این مسیرها، قطعات و یا بناهای سنگی بر پا نموده اند و به همین دلیل است که می بینیم بناهای باستانی در امتدادهای مشخصی ساخته شده اند و این نشان دهنده آگاهی انسان از انرژی زمین و به کارگیری انرژی مزبور است.
اما به راستی چگونه است که چکاوک اروپایی از آشیانه خود در جنگلی آرام در بریتانیا به پرواز در آمده و مسیر خود را به سوی محل اقامت زمستانی خود که هزاران کیلومتر دورتر واقع شده می یابد؟ و چگونه در بهار سال آینده مسیر بازگشت خود را نه تنها به بریتانیا بلکه به همان بخش از بریتانیا و همان محدوده و همان جنگل و اغلب همان آشیانه ای که از سال قبل خالی مانده بود پیدا می کند؟ پاسخ این است: با دنبال کردن مسیرهای عبور انرژی زمین.
چرا این موارد بارها و بارها توسط اشخاص مختلف اما فقط در مکان های مشخصی دیده می شوند؟ به اعتقاد من، علت، همان مسیرهای عبور انرژی از زمین است.
مهاجرت پرندگان
مهاجرت پرندگان
در مورد چنین پدیده هایی و همینطور در مورد پدیده های مرتبط با ارواح، وجود آب، اغلب تأثیر گذار است.
این آب ممکن است در زیر زمین باشد و یا روی زمین مانند مه یا باران. باید گفت در مشاهده چنین پدیده هایی، وجود آب، دست به دست انرژی زمین می دهد. مطئن هستم که در این میان، انرژی خود ما یا همان هاله انرژی نیز به کمک می آید و همین هاله انرژی است که سبب می شود تا برخی از ما برحسب طبیعتی که داریم، نسبت به چنین پدیده هایی حساس تر از دیگران باشیم.
این واقعیت که عموماً جریان های انرژی زمین با وجود آب در ارتباطند نباید باعث گردد که گمانه زنان در گمانه زنی خود در پی مسیرها و خطوط انرژی زمین باشند. چرا که گمانه زنی، خود مهارتی طبیعی و مستقل است. در گمانه زنی، شخص برحسب آنکه به دنبال چه می گردد، به انتخابی آگاهانه دست می زند و بنابراین در آن اشتباهی رخ نخواهد داد.
خوب، بیاییم این اندیشه ها را به هم ربط داده و به پرندگان وحشی که در مهاجرت خود به پیگیری مسیرهای انرژی زمین می پردازند بیندیشیم. بیاییم به اندیشه جالبی که مطرح کردم به طور دقیق تر نگاه کنیم.
گفتم که پرندگان، مسیرهای عبور انرژی زمین را تعقیب می کنند. به نظر من، آن ها این کار را از طریق گمانه زنی انجام می دهند.
ما انسان ها چه در کار گمانه زنی خیره باشیم و چه نباشیم، برای گمانه زنی به نیروی تمرکز ذهن احتیاج داریم که برای کسب آن باید تمرین کنیم.
اما پرندگان مهاجر به علت ضرورت موجود، توانایی هایی را که ما با انتخاب خود و با این پندار نادرست که چنین توانایی هایی در زندگی مان بکار نمی آیند به کناری گذاشته و به این طریق ارتباطمان را با طبیعت سست کرده ایم، برای خود حفظ کرده اند.
به اعتقاد من پرندگان به طور غریزی نوک خود را به سوی مسیرهای انرژی زمین گرفته و این چوب گمانه زنی طبیعی خود را تا رسیدن به هدف، تعقیب می کنند.
● به نظر شما باور کردن این امر دشوار است؟
شکاکان، تمام این سخنان را نادرست می دانند اما سخن من به آن ها این است که " نادرست بودن این نظریه را اثبات کنید"! چنین پدیده هایی همواره اتفاق می افتند، پیش از این هم طی قرن ها برای هزاران نفر رخ داده اند و در آینده نیز حتی در دنیای جدید که بسیاری از اشخاص، نزدیکی خود را با طبیعت از دست داده اند، رخ خواهد داد.
مسیرهای عبور انرژی در زمین در اطراف ما پراکنده اند و با گمانه زنی و بدون رجوع به نقشه ها می توان آنها را یافت. این گمانه زنی را خودتان امتحان کرده و زیبایی اجتناب ناپذیر وجود آنها را و وجود مکان های باستانی، چاه های مقدس و مکان های قدیمی در حوالی آنها را ببینید و تجربه کنید.
نوشته شده توسط ترور بیر(Trevor Beer) مشاور امور زیست محیطی و حیات وحش
http://www.iranbirds.com/articles/general/482-bird-migration-secrets.html
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: سه شنبه 30 آبان 1391برچسب:,
آشیانه سازی پرندگان :
آشیانه به محلی گفته می شود که پرندگان در آن تخمگذاری می کنند و جوجه های خود را پرورش می دهند. هرچند که تمام پرندگان آشیانه نمی سازند مانند نوعی پنگوئن که تخم هایش را همراه خود و برروی پاها به اطراف حمل می کند ولی بیشتر پرندگان به روش های گوناگون محلی را انتخاب می کنند و با توجه به امکانات محیط در آن آشیانه ای می سازند تا بتوانند تخم و جوجه ها را تا زمانی که لازم است در آن نگهداری کنند.
آشیانه سازی
آشیانه سازی
آشیانه در محل ها و با روش های گوناگون توسط پرندگان ساخته می شود. پرندگان دریایی و برخی از انواع ماکیان برروی زمین آشیانه می سازند. پرندگان دریایی مانند فولمار و کاکائی ها برروی صخره های کنار ساحل اندکی شاخ و برگ جمع آوری می
آشیانه سازی
آشیانه سازی
کنند و روی آن تخمگذاری می کنند. بعضی دیگر مانند فلامینگو و پلیکان برروی زمین برآمدگی کاسه مانندی از گل و لای می سازند و در آن تخم می گذارند. گنجشک سانان آشیانه های خود را در محل های گوناگون از روی درختان گرفته تا شکاف سنگ ها یا سقف ساختمان ها می سازند و برای پوشش درون آن از مواد نرم و نیز پر استفاده می کنند. سار، گنجشک و کلاغ به صورت مذکور لانه می سازند. گونه هایی از پرندگان دریایی مانند باکلان ها، حواصیل ها و غیره نیز برروی درختان آشیانه می سازند. پرندگان بسیار دیگری مانند چرخ ریسک دم دراز یا برخی سسک ها آشیانه خود را به شکل گنبد درست می کنند و در کنار آن سوراخی برای ورود و خروج تعبیه می کنند. بعضی دیگر مانند مرغان بافنده، از الیاف گیاهی با مهارت بسیاری آشیانه ای بیضوی یا کروی می بافند به طوری که دیواره آشیانه مانند تار و پود پارچه بافته شده دیده می شود. تعداد زیادی از پرستوها و بادخورک ها آشیانه هایی از گل برروی صخره ها یا تیرهای چوبی سقف منازل می سازند.
پرندگانی مانند برخی از چکچک ها و مرغان طوفان در داخل سوراخ های طبیعی موجود در زمین آشیانه می سازند، برخی دیگر مانند ماهی خورک ها و یا زنبورخورها از حفره های دیوار ساحلی رودخانه ها استفاده می کنند و تعدادی دیگر مانند دارکوب در سوراخ تنه درختان آشیانه می سازند.
انواع دیگری از پرندگان ماکیان وش و برخی دیگر که معمولاً به خانواده بوقلمون ها تعلق دارند برروی زمین گودالی حفر می کنند و در آن تخم می گذارند. بعد از تخمگذاری مقداری شاخ و برگ تازه برروی آن ریخته و روی آن را با خاک می پوشانند تا حرارت ناشی از تبخیر شاخ و برگ عمل جوجه کشی را انجام دهد. پس از خروج جوجه ها از تخم، خاک را کنار می زنند تا جوجه ها را از داخل گودال خارج کنند. در این عمل نرها وظیفه دارند درجه حرارت آشیانه را کنترل کنند تا هروقت حرارت کم شد با اضافه کردن مقدار بیشتری شاخ و برگ و افزایش تبخیر، حرارت بیشتری ایجاد شود. اگر حرارت از حد معمول تجاوز کند با نوک خود سوراخی جهت تهویه در پوشش روی تخم ها ایجاد می کنند. در این میان بعضی از پرندگان هستند که آشیانه ای درست نمی کنند و از این لحاظ انگل پرندگان دیگر محسوب می شوند. این پرندگان مانند کوکوها در آشیانه پرندگان دیگر تخم می گذارند و خود هیچ مسئولیتی در قبال تخم و جوجه برعهده نمی گیرد. نکته جالب اینجاست که کوکوها تخم خود را در آشیانه پرندگان بسیار کوچک تر از خود می گذارند و زمانی که جوجه از تخم بیرون می آید از نظر جثه بزرگ تر از پرنده بالغ میزبان خود است که نقش مادر آن را بازی می کند. اگرچه در برخی از گونه ها جنس نر در ساختن آشیانه به ماده کمک می کند ولی معمولاً آشیانه به وسیله ماده ها ساخته می شود. تنها در معدودی از پرندگان، نرها به تنهایی آشیانه را می سازند.
آشیانه سازی
آشیانه سازی
بهداشت آشیانه یکی از مسائل مهم در دوران پرورش جوجه ها است. جوجه های اغلب پرندگان به جز گنجشک سانان معمولاً به طرف بیرون آشیانه پشت می کنند و مدفوع خود را به بیرون از آشیانه می اندازند. در ماهی خورک ها گاهی مدخل آشیانه به حدی از مدفوع جوجه ها پر می شود که رفت و آمد به داخل آن مشکل می شود. در گنجشک سانان نظافت لانه به دو روش انجام می شود. یکی اینکه فضله جوجه ها دارای غشاء کپسول مانندی است که والدین می توانند آن را با احتیاط بلند کرده و از آشیانه به خارج پرتاب کنند. دیگر اینکه مدفوع جوجه ها تا ۳ یا ۴ روز اول پس از خروج از تخم توسط والدین به ویژه ماده ها خورده می شود.
در حالت اول هربار که والدین به منظور تغذیه جوجه ها به آشیانه وارد می شوند، فضله جوجه ها را با منقار برمی دارند و در محلی نزدیک آشیانه به بیرون می اندازند. نمونه بارز این حرکت در سار دیده می شود.
برخی از جانوران دیگر هم وجود دارند که به عنوان همزیستی با پرندگان در آشیانه برخی از پرندگان زندگی می کنند. پرندگان این همسایه های مفید را در کنار خود می پذیرند زیرا که آنها در بهداشت آشیانه نقش مهمی را ایفا می کنند.
انواع مختلف پرندگان نه تنها از لحاظ مکان هایی که برای ساختن آشیانه انتخاب می کنند، با یکدیگر تفاوت دارند بلکه از نظر موادی که در ساختمان آشیانه به کار می برند و همچنین شکل و فرم آن نیز با هم تفاوت زیادی دارند. بسیاری از پرندگان مانند گنجشک سانان کوچک آشیانه خود را به شکل فنجان و از موادی مانند ساقه های علف، رشته های گیاهی و ریشه های کوچک همراه با سایر مواد مانند کرک های گیاهی و پر که اغلب با موی پستانداران نیز آستر شده است، می سازند. گنجشک سانان بزرگ تر آشیانه های فنجانی خود را از مواد درشت تری درست می کنند. زاغ کبود و کلاغ معمولی آشیانه خود را از ترکه می سازند. عقاب های طلایی برای ساختن آشیانه بزرگ و حجیم خود، قطعات کوچکی از چوب و سایر مواد را به کار می برند و گاهی اوقات سال های سال از همان آشیانه استفاده می کنند. بیشتر اعضای تیره چرخ ریسک درون سوراخ ها آشیانه می سازند اما برخی دیگر یک لانه سربسته دراز که سوراخی در کنار آن دارد به صورت آویزان بنا می کنند.
سینه سرخ آمریکایی آشیانه فنجانی شکل خود را با گل محکم می کند. برخی از پرستوها آشیانه فنجانی شکل خود را به طور کامل از گل می سازند. بیشتر بادخورک ها مواد آشیانه را با بزاق دهان خود به هم می چسبانند.
http://www.iranbirds.com/articles/scientific/481-nesting.html
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: سه شنبه 30 آبان 1391برچسب:,
نوشته شده در ساعت 12:32:19 , مورخ 30/08/1391
کد خبر : 91081050- http://isdle.ir/news/index.php?news=8890
پس از پلنگ ببر، باردیگر پروژه تبادل گونهها کلید خورد؛
محمدی زاده: تبادل گونههایی مانند آهو را با شیر در نظر داریم !!!!!!
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست از پروژه احیای شیر ایرانی، یکی از گونههای منقرض شده ایران و توافقات اخیر این سازمان با کشور هندوستان در این باره خبر داد. پیش از این فاز اول پروژه احیای ببر با همکاری کشور روسیه، با ابتلای هر دو ببر وارد شده به بیماری مشمشه و مرگ ببر نر با شکست مواجه شده بود و این پروژه در سکوت خبری به سر میبرد.
به گزارش سبزپرس، «محمد جواد محمدی زاده»، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست روز گذشته در گفت و گو با پایگاه اطلاع رسانی دولت گفت: شیر ایرانی الان تنها در هندوستان هست و حتما باید به ایران برگردد و احیا شود که با مسئولان مربوطه در هندوستان توافقات اولیه در این زمینه انجام شده است.
وی اظهار داشت: در آخرین سفری که به کشور هندوستان داشتیم با وزیر محیط زیست این کشور توافقی انجام شد که موضوع احیای شیر ایرانی یکی از اینها بود. بنا شد که کارشناسان دو طرف بررسی های خود را انجام دهند. شیر ایرانی الان تنها در هندوستان هست و حتما باید به ایران برگردد و احیا شود. زیستگاه اصلی آن که در ایران هست، باید فعال شود.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه گفت: قرار بر این شد که از زمان توافق با تهیه یک پیش نویس، پروتکل آن ظرف یک ماه به امضاء کمیسیون مشترک ایران و هند برسد و فکر می کنم ظرف 15 روز آینده در تهران جلسه ای در این باره خواهیم داشت و بحث بازگشت شیر ایرانی در آنجا به امضاء برسد.
محمدی زاده تصریح کرد: البته آنها تقاضای تبادل یوزپلنگ ایرانی را داشتند اما نظر ما منفی بود. زیرا در نظر داریم برای بعضی از گونه هایی که انبوه داریم و در خطر انقراض نیستند مانند آهوی ایرانی تبادلات خود را انجام دهیم و آمادگی هم داریم از آنها بخریم.
احیای یوزپلنگ آسیایی (!)
وی همچنین درباره برنامه های این سازمان برای احیای گونه های در حال انقراض نیز گفت: خوشبختانه در این بخش برنامه های خوبی اجرایی شده و به نتیجه رسیده است. از جمله احیای یوزپلنگ آسیایی است و ایران تنها کشوری است که ادعا دارد این گونه را کاملا احیا کرده و به نتیجه رسانده است.
محمدی زاده افزود: احیای گونه های دیگری هم متناسب با مناطق مختلف کشور در برنامه داریم. به طور مثال سمندر در لرستان که در خطر انقراض است و باید حمایت کنیم تا نسل این گونه های نادر منقرض نشود و در سایر استانها نیز چنین برنامه هایی را دنبال خواهیم کرد.
این دومین بار است که رئیس سازمان حفاظت محیط زیست برای گونههای منقرض نشده در ایران همچون یوزپلنگ آسیایی و سمندر امپراطور (لرستان) از واژه «احیا» استفاده میکند. در صورتی که واژه احیا، تنها برای گونه های منقرض شده کاربرد دارد.
این در حالی است که محمدی زاده در سفر خود به کشور هندوستان، گفته بود: «در ایران بیش از 50 یوزپلنگ آسیایی زندگی میکنند» در صورتی که پیش از این رئیس سازمان حفاظت محیط زیست همواره آمار یوزپلنگ در ایران را بین 70 تا 100 و بعضاً 120 یوزپلنگ اعلام میکرد. این تغییر ناگهانی آمار، نگرانیهای زیادی را برای فعالان حفاظت محیط زیست و حیات وحش به وجود آورد، چرا که با این تغییر به نظر میرسید که جمعیت یوزپلنگ ایران به عنوان یک گونه شدیداً در خطر انقراض، در حال کاهش مجدد است.
هنوز جزئیات بیشتری درباره پروژه احیای شیر ایرانی و نحوه ورود شیرها از هندوستان به ایران توسط مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست مشخص نیست. همچنین از سرنوشت ببر ماده به جا مانده از تبادل ببر و پلنگ با روسیه و پروژه احیای ببر منقرض شده هیرکانی نیز جزئیاتی از سوی مدیران سازمان منتشر نشده است. در حالی که این ببر ماده نیز به بیماری مشمه مبتلا است و سازمان دامپزشکی کشور نیز حکم قطعی معدوم سازی این ببر بیمار را صادر کرده است.
در سالهای پیش از انقلاب اسلامی، سازمان تازه تاسیس حفاظت محیط زیست قصد داشت تا پروژه احیای شیر ایرانی را در پناهگاه حیات وحش دشت ارژن کلید بزند و به همین منظور اقدام به خریداری تعداد زیاد از روستاها و اراضی مستثنیات این منطقه کرد. با این حال با پیروزی انقلاب اسلامی، این پروژه مسکوت ماند.
شیر برخلاف تمامی گربهسانان به صورت گلهای زندگی میکند و به گفته کارشناسان مطرح بینالمللی (همچون «جرج شلر») برای احیای جمعیت شیر در یک منطقه، دستکم به دو گله شیر (هر یک با جمعیتی بیش از 7 شیر) و زمینی وسیع احتیاج است. با این حال هنوز سازمان حفاظت محیط زیست محل و چگونگی اجرای این پروژه را اعلام نکرده است و باید منتظر ماند و دید که آیا شیرهای وارداتی نیز همانند ببرهای روس در میان جمع پرشور خبرنگاران راهی باغ وحش خواهند شد و یا اینکه مستقیماً به سایت احیای شیر خواهند رفت.
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: سه شنبه 30 آبان 1391برچسب:,
نوشته شده در ساعت 11:41:19 , مورخ 30/08/1391- http://isdle.ir/news/index.php?news=8888
کد خبر : 91081048
داستان انقراض یک گونه وابسته به زیستگاهی ویژه؛
جایزه 50 هزار دلاری بیبرنده برای یافتن دارکوب نوک عاجی:
در سال 1783 کشورنوپای ایالات متحده آمریکا تنها از سیزده ایالت که عموما در منطقه «نیوانگلند» در کرانه های اقیانوس اطلس بودند شامل شده بود. ولی به تدریج با تصرف فلوریدای اسپانیا و خرید سرزمین پهناور «لوئیزیانا» به مبلغ شش میلیون دلار در سال 1806 از ناپلئون بناپارت، سرزمین های بسیاری در حیطه قدرت آمریکا قرار گرفت.
سرزمین های جنگلی و حاصلخیز جنوب شرقی امریکا چون لوئزیانا و «آرکانزاس» بهترین مکان برای ایجاد کشتزارهای بزرگ پنبه بودند و این پاکتراشی به نابودی گونه هایی چون «پوما» (شیر کوهی) و «گوزن الک شرقی» منجر شد. پس از پایان جنگ های داخلی در دهه 1860 فشار صنایع تولید الوار برای ترمیم خرابی های گسترده در ایالات جنوبی به تدریج باعث از دست رفتن یکی از بزرگترین گونه های دارکوب دنیا یعنی «دارکوب نوک عاجی» (Campephilus principalis) شد.
در کنار پاکتراشی جنگل ها، قطع درختان کهنسال و دارای چوبهای پوسیده مناسب برای تغذیه و زادآوری در کنار شکار برای گوشت و در آخرین سال ها فروش پوست های کنده شده به مجموعه داران و موزه ها باعث کاهش شدید گزارش های مشاهده این گونه دارکوب شد و آخرین جفت در فلوریدا در دهه 1920 شکار شد. با بالا رفتن حساسیت ها در دهه 1930 تعدادی عکس از این گونه که برآورد می شد تنها 30 فرد از آن برجای مانده باشد گرفته شده و با هماهنگی با یک شرکت چوب بری، بخشی از آخرین زیستگاه جنگلی در سال 1938 ممنوع القطع اعلان شد. ولی با این وجود در سال 1944 آخرین گزارش مستند مشاهده یک دارکوب ماده در دست است.
زیرگونه موجود در جزیره کوبا نیز به دلیل پاکتراشی جنگل های جلگه ای برای کاشت نیشکر و تخریب جنگل های کوهستانی برای تولید ذغال وضعیت مناسبی نداشت و گویا در دهه 1980 این زیرگونه کوبایی نیز نابود شد. با این وجود همواره گزارش های مشکوکی از مشاهده دارکوب نوک عاجی وجود داشت و به همین دلیل در سال 2008 آزمایشگاه پرنده شناسی دانشگاه «کرنل» جایزه ای به مبلغ 50000 دلار برای یافتن گزارش هایی مستدل از وجود قطعی این گونه تعیین کرد.
هرچند گهگاه گزارش های مشاهده، امید وجود این دارکوب با شکوه را زنده می کند ولی به دلیل وجود گونه «دارکوب تاجدار» (که شباهت ظاهری زیاد و همچنین زیستگاه مشترک با نوک عاجی دارد)، تا زمانی که یک نمونه زنده دارکوب نوک عاجی و یا پرهایی که با آزمایش DNA حیات این پرنده را ثابت کند، به دست نیاید نمی توان به عکس هایی محو و گزارش های شفاهی تکیه کرد.
در سفری که نگارنده این نوشتار همراه با جناب آقای «فرشید جعفر زاده» در رکاب جناب آقای «امید منظم» به ارتفاعات جنگلی تنکابن داشتیم، به هنگام ورود به یک طرح بهره برداری از جنگل چندین نکته بسیار ملموس بود. روزگاری جلگه تنکابن پوشیده از پوشش جنگلی هیرکانی با گونه شاخص درخت بلند «مازو» همچون جنگل «سیسنگان» و نور بود، ولی از سال 1300 با ریشه کن کردن بیماری مالاریا و طرح ریزی نوین شهر، جمعیت از منطقه خوش آب و هوا و مرتفع «خرم آباد» به جلگه هدایت شد. در حال حاضر تنها پوشش جنگلی قابل ملاحظه در کوهستان ها وجود دارد و در مناطق کوهپایه ای که در بیشتر مناطق باغ های چای ایجاد شده بود، اکنون ویلا سازی به شدت رونق گرفته و هر روز شاهد نفوذ و دست اندازی به جنگل های کوهپایه ای «دوهزار» هستیم.
روزگاری طرح های پاکتراشی جنگل های پهن برگ هیرکانی و کاشت گونه های سوزنی برگی چون «نراد» به دلیل تغییر گونه های غالب تشکیل دهنده پوشش گیاهی و خشک شدن، باعث از دست رفتن مفهوم جنگل هیرکانی در آن مناطق شد. در طرح بهره برداری تنکابن درختان نسبتاً هم سال و جوان، نشان دهنده پاکتراشی قدیم و جلوگیری از دست اندازی و تغییرکاربری و احیای پوششی با استفاده از یک و یا دو گونه هستند.گرده بینه های قطع شده کنار مسیر بیشتر از نمونه های پیر و همراه با چوب پوسیده هستند که نشان از قطع تک گزین با شیوه کنونی بهره برداری است. ولی در اینجا نیز همچون جنگل های جنوب شرقی آمریکا از دست رفتن نمونه های کهنسال باعث نابودی منابع غذایی(لارو حشرات) و مکان آشیان سازی گونه هایی چون دارکوب می شود.
«دارکوب سیاه» (Dryocopus maritus) بزرگترین گونه دارکوب ایران (و شاید غرب آسیا و اروپا) است و در مقایسه با دیگر گونه های دارکوب موجود (چون «سوری» و «سبز») جایگاهی همچون گونه دارکوب عاجی جنوب شرق آمریکا را اشغال کرده است.
در بسیاری از کشورها ( البته نه همچون مالزی و اندونزی و فیلیپین و آمریکای لاتین که شرکت های بهره بردار در کنار شرکت های پرورش دهنده نخل های روغنی و گله داران دست به قطع یکسره جنگل ها می زنند) جز در نواحی پرورش و در واقع زراعت گونه های چوبی دست کاشت و سریع الرشد، اصله های مورد نظر به شیوه تک گزین برداشت می شوند و در بسیاری از پارسل های جنگلی، نمونه هایی برای بذر افشانی به شیوه طبیعی و برای جمع آوری بذر از نمونه های مرغوب و مدنظر صنایع چوب نگاهداشته می شوند. هرچند شیوه کنونی برداشت تک گزینی در نواحی هیرکانی همچون قطع یک سره و کاشت انبوه سوزنی برگان غیر بومی باعث تخریب و تغییر زیستبوم نمی شود، ولی حذف پایه های دارای چوب پوسیده که پناهی برای آشیان سازی و تغذیه گونه دارکوب سیاه هستند، نسل این گونه را در معرض نابودی قرار خواهد داد.
برنگارنده معلوم نیست که گونه دارکوب سیاه وابسته به جنگل های جلگه ای بوده و یا قادر به زادآوری در جنگل های کوهستانی به عنوان بخش اعظم جنگل های برجای مانده هیرکانی است و آیا این گونه در لکه های جنگلی جلگه ای همچون سیسنگان و نور وجود دارد یا خیر.
در جنگل سیسنگان، قطع درختان ارزشمند بلند «مازو» و «آزاد» طبق قانون ممنوع است و تنها پایه های خشکیده و افتاده بر روی زمین مجاز به خروج و استفاده هستند. هرچند با ریختن گازوئیل و آب آهک به زیر هرپایه پولساز آزاد و بلند مازو می توان آن را به سرعت خشک کرد که این شیوه به راحتی در باغ های تهران مشاهده می شود و در خیابان ولیعصر هر صاحب بوتیک و پاساژی با فراغ بال، هر چنار مزاحم و مخل کسب و کار را خشک می کند که اکنون به راحتی می توان درختان قطع شده توسط پیمانکاران را مشاهده کرد که آتش شومینه نوکیسه گان می شوند!
وجود درختان در حال تجزیه و پوسیده بخشی جدا ناشدنی از فرایند چرخه زیستی هر زیستگاه جنگلی است و در بسیاری از جنگل هایی که دارای ارزش زیستی و نه تجاری هستند، مدیران و کارشناسان به هیچ روی اجازه انتقال پایه های افتاده بر کف جنگل و در حال تجزیه را نمی دهند.
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: سه شنبه 30 آبان 1391برچسب:,
بارقه امید برای جلوگیری از انقراض گورخر ایرانی / شمارش ۴۳۳ راس گورخر در منطقه حفاظت شده بهرام گور
۳۰ آبان ۱۳۹۱
به گزارش روابط عمومی حفاظت محیط زیست استان فارس، حسینعلی ابراهیمی با ابراز خرسندی از افزایش چشمگیر این گونه ارزشمند افزود: گورخر ایرانی پستاندار بزرگ و زیبایی است که در لیست IUCN جزء گونه های در معرض خطر قرار گرفته است.
ابراهیمی افزود: این زیر گونه جز در ایران در تمام کشورهایی که روزی پراکندگی داشته، منقرض شده و آخرین بازماندگان آنها در دو جمعیت مجزا، یکی در انتهای شمالی بیابان مرکزی ایران، در پارک ملی توران و دیگری در انتهای جنوبی آن، منطقه حفاظت شده بهرام گور پراکندگی دارند. این وضعیت مسئولیت سنگینی را برای نگهداری آخرین تعداد از این گونه در دنیا بر دوش ما گذاشته است.
ابراهیمی کارنامی همچنین گفت: در حال حاضر از نظر وسعت زیستگاه و وضعیت جسمانی، گورخر هایی که در بهرام گور زندگی می کنند در شرایط مطلوبی به سر می برند و رشد بیش از ۲۱ درصدی جمعیت گورخر ایرانی در سرشماری پاییزه امسال نسبت به سرشماری سال ۱۳۹۰ گواهی بر این واقعیت است که امنیت زیستگاه منطقه حفاظت شده بهرام گور به خوبی تامین شده و با افزایش حضور محیط بانان و تهیه و ایجاد تجهیزات و امکانات آبرسانی و غذارسانی به این حیات وحش شرایط جهت زاد و ولد و زندگی آرام این گونه ارزشمند فراهم شده و خوشبختانه مراقبت های لازم از این گونه صورت گرفته و علوفه و غذای کمکی مورد نیاز در فصول سرد و خشک تامین شده است.
حسینعلی ابراهیمی نقش مشارکت جوامع محلی و همکاری دانشگاهیان را در بهبود وضعیت این گونه و رشد جمعیت آن اثرگذار دانسته و از برخورد قاطعانه دستگاه قضایی و نیروی انتظامی با شکارچیان و صیادان تشکر نمود و افزود: برای جلوگیری از انقراض این گونه ارزشمند مطالعات جامعی در استان فارس انجام شده و در طرح مذکور به دنبال زیستگاه مطلوب و مناسب دیگری در استان فارس جهت پرورش گور ایرانی هستیم که به همین منظور مطالعاتی با هدف بهره برداری از سایت گورخر ایرانی در منطقه دره باغ بوانات در حال انجام است.
وی در ادامه مهمترین اقدامات حفاظتی این اداره کل در جهت حفاظت از این گونه ارزشمند را علت یابی بیماریهای احتمالی این گونه، انجام مطالعات در خصوص رفتار، وضعیت تغذیه و زیستگاه آنها و همچنین اقدامات لازم بمنظور بهبود وضعیت تغذیه، ایجاد شرایط زیستگاهی مناسب تر، حفاظت بهینه و لایروبی مستمر چشمه و آبشخورهای منطقه و غیره … دانست که باعث گردیده تا گورخرهای استان فارس در حال حاضر از شرایط زیستگاهی بهتری برخوردار باشند.
ابراهیمی کارنامی تاکید کرد: طی سال های اخیر مطالعات و مراقبت های خاص و جدی تری بر روی این گونه توسط کارشناسان محیط زیست صورت گرفته که از آن جمله می توان به سرشماری سالانه گونه ها، پایش ماهانه و رفع نقایص موجود در محدوده مطالعاتی و نیز تهیه طرح مطالعه گونه و زیست گاه گورخر توسط اساتید دانشگاه شیراز اشاره نمود. در سالهای اخیر علیرغم شرایط نامساعد جوی و خشکسالی ها، خوشبختانه با مراقبت و پایش این منطقه آمار گور سیر صعودی داشته و بر اساس آخرین سرشماری در پاییز امسال که روز گذشته به پایان رسیده است ۴۳۳ راس گورخر در منطقه حفاظت شده بهرام گور شمارش گردید.
http://www.iew.ir/1391/08/30/4298
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: سه شنبه 30 آبان 1391برچسب:,
مديرعامل سازمان مديريت پسماند شهر تهران با بيان اينکه تا پايان سال جاري بايد ظرفيت توليد کمپوست روزانه در تهران به 1500 تن برسد، گفت: هماکنون 90 درصد اين برنامه محقق شده است.
به گزارش همشهري آنلاين:سيد محمد فياض در گفتوگو با ايسنا، با بيان اينکه دفن زباله بايد طي برنامه پنجم توسعه در شهرهاي بالاي 200 هزار نفر به صفر برسد، اظهار کرد: يکي از روشهاي تحقق اين هدف توليد کمپوست از زباله تر است.
چطور در خانه کمپوست توليد کنيم؟وي با بيان اينکه امروز 65 درصد زباله توليدي در شهر تهران «تر» است، گفت: با استفاده از اين ظرفيت ميتوان به حجم بالايي از کمپوست دست يافت و از منافع زباله بهرهمند شد.
فياض با اشاره به برنامهريزي سازمان مديريت پسماند در دو سال اخير براي افزايش توليد کمپوست، اظهار کرد: تا پايان سال 91 بايد به مرحله توليد روزانه 1500 تن کمپوست برسيم که هم اکنون 90 درصد اين برنامهها محقق شده است.به گفته وي، فضاي اشغال شده براي 7000 تن زباله توليدي روزانه در تهران معادل سه برابر يک زمين فوتبال است که ميتوان بخش عمده اين ميزان را که شامل زباله «تر» ميشود به کمپوست تبديل کرد.
فياض در ادامه با اشاره به ارتقاي کيفيت کمپوست توليدي در مجتمع دفع و مديريت پسماند آرادکوه، اظهار کرد: کمپوست از مواد ارگانيک باز توليد ميشود و فاقد مواد شيميايي است، اما کمبودهاي آن در محصولات جديد جبران ميشود، تا کارايي لازم را داشته باشند.وي با بيان اينکه وجود شيشه در کمپوست موجب کاهش کيفيت آن ميشود، گفت: در حال حاضر کمپوستي که از مجتمع آرادکوه کهريزک وارد ميشود، فاقد شيشه است.
فياض با اشاره به برنامهريزي براي افزايش توليد کمپوست در سال توليد ملي، اظهار کرد: در گذشته هر يک از بخشهاي فرآيند توليد اين محصول به دست يک پيمانکار مجزا بود، اما هماکنون کل فرآيند هوادهي و پردازش توسط يک پيمانکار واحد انجام ميشود، به اين ترتيب سبب افزايش توليد کمپوست تا پايان سال جاري خواهيم بود.
http://www.iren.ir/Nsite/FullStory/?Id=7877
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: دو شنبه 29 آبان 1391برچسب:,
جزاير مرجاني
مديرکل محيطزيست استان هرمزگان از جابهجايي بخشي از مرجانهاي جزيره ابوموسي بهمنظور ساخت بندر جامع و چندمنظوره در اين جزيره خبر داد.
به گزارش همشهري آنلاين: مجيد وفادار با تأکيد بر اينکه ابوموسي به دستور رئيسجمهور در ابتداي سالجاري بايد به منطقه نمونه گردشگري تبديل شود، افزود: اين مهم بايد با درنظرگرفتن الزامات زيستمحيطي صورت بگيرد. مديرکل حفاظت محيطزيست استان هرمزگان با اشاره به ظرفيت بالاي ابوموسي براي جذب گردشگر و توسعه گردشگري با بهرهگيري از طبيعت بکر اين جزيره تصريح کرد: تمامي اقدامات موردنياز براي توسعه گردشگري در جزيره ابوموسي بايد با هماهنگي اداره کل محيطزيست باشد.وفادار به جابهجايي مرجانهاي ابوموسي اشاره کرد و گفت: اين اقدام پيشگيرانه بهمنظور جلوگيري از نابودشدن اين موجودات دريايي و پيرو درخواست اداره کل بنادر و دريانوردي استان انجام ميشود.وفادار همچنين با اشاره بهوجود جوامع مرجاني در اطراف جزيره ابوموسي و حوضچه بندر، گفت: با توجه به اهميت مرجانها و کارکردهاي متنوع اين کلونيهاي زيبا و منحصر به فرد، قبل از لايروبي حوضچه و احداث بازوهاي جديد بندر، کلونيهايي که احتمال آسيب به آنها وجود دارد، جابهجا خواهند شد.
http://www.iren.ir/Nsite/FullStory/?Id=7876
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: دو شنبه 29 آبان 1391برچسب:,
گارد ساحلي امريکا وقوع انفجار و آتش سوزي عظيم در يک سکوي نفت و گاز طبيعي متعلق به شرکت انرژي «بلک الک» در خليج مکزيک را تاييد کرد.
به گزارش سرويس «محيط زيست» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اين انفجار موجب شد که دود سياه و غليظ بخش وسيعي از آب و آسمان اين منطقه را دربرگيرد. به گزارش شبکه خبري اي بي سي، مسولان زيست محيطي ميگويند: هرچند هنوز گزارشي از نشتي نفت در خليج منتشر نشده اما دود حاصل از انفجار ميتواند در آلوده کردن سطح آب و هواي اين منطقه تاثير قابل ملاحظهاي داشته باشد. اين در حاليست که اداره فرمانداري ايالت لوئيزيانا در بيانيهاي اعلام کرد که اين دکل در حال حاضر توليد نفتي نداشته و انفجار در حين انجام برخي از اقدامات تدارکاتي روي سکوي نفتي رخ داده است. اين انفجار و آتش سوزي درست يک روز پس از توافق شرکت نفتي بزرگ انگليس (BP) براي پرداخت خسارت چهار ميليارد دلاري مربوط به وقوع انفجار سال 2010 ميلادي در سکوي نفتي Deepwater Horizon در خليج مکزيک، اتفاق افتاد. به گزارش ايسنا، انفجار سال 2010 شديدترين حادثه نشتي نفت و بزرگترين فاجعه آلودگي نفتي دريايي را در تاريخ امريکا رقم زد.
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: دو شنبه 29 آبان 1391برچسب:,
سالانه ۶۳ هزار هکتار از جنگل های کشور نابود می شود
به نقل از ایرنا، دکتر مجید مخدوم استاد برجسته محیط زیست کشور گفت: براساس بررسی های بعمل آمده سالانه حدود ۶۳ هزار هکتار از سطح جنگل های کشور در مناطق شمالی و زاگرس از بین می رود.
دکتر مخدوم روز پنجشنبه در حاشیه همایش ملی محیط زیست و منابع طبیعی زاگرس در خرم آباد در جمع خبرنگاران افزود: ۵۰ درصد کار حفاظت و صیانت از محیط زیست در کشورهای مختلف جهان بر عهده مردم است.
وی اظهار کرد: برای تحقق این مهم در ایران نیز مهم ترین کار انجام فعالیت های فرهنگی در راستای تبیین ارزش و اهمیت محیط زیست و منابع طبیعی است.
دکتر مخدوم تصریح کرد: در صورت ارائه آموزش های لازم به مردم و همچنین ترغیب آنها به مشارکت در حفاظت از محیط زیست، شاهد کاهش چشمگیری در روند نابودی و تخریب جنگل ها و منابع طبیعی کشور خواهیم بود.
وی با اشاره به استفاده از چوب به عنوان سوخت در کشور، گفت: در صورت دستیابی آسان و ارزان مردم به گاز و نیازهای سوختی خود، هیچگاه از درخت به عنوان هیزم استفاده نخواهد شد.
نخستین همایش ملی حقوق محیط زیست و منابع طبیعی زاگرس با حضور جمعی از اساتید و کارشناسان این حوزه در مرکز همایش های جهاد کشاورزی خرم آباد برگزار شد.
http://www.iew.ir/1391/08/29/4277
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: دو شنبه 29 آبان 1391برچسب:,
نصب گردنبند ردیاب ماهواره ای بر روی گورخرهای بهرام گور
۲۷ آبان ۱۳۹۱
دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران: دوره آموزشی تخصصی بیهوشی و زنده گیری جانوران وحشی برای آموزش دامپزشکان و کارشناسان حیات وحش استان های سراسر کشور در استان البرز برگزار شد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست (پام): دکتر کریس والزراز کارشناس مرکز تحقیقات اکولوژی حیات وحش دانشگاه حیات وحش وین و همکار ایشان دکتر تی یری پتیت در تاریخ ۱۳۹۱/۸/۲۶ الی۱۳۹۱/۹/۶ برای انجام طرح پژوهشی “بررسی زیستگاه و تعیین مسیر های مهاجرت های گور ایرانی در منطقه حفاظت شده بهرام گور و پارک ملی قطرویه” که با همکاری و مشارکت دانشگاه صنعتی اصفهان و سازمان حفاظت محیط زیست در حال انجام می باشد به منظور زنده گیری و نصب ردیاب ماهواره ای بر روی تعدادی گور با هدف مشخص کردن الگوهای مهاجرت گور در داخل و خارج منطقه بهرام گور به ایران سفر کرد.
در طول این برنامه سفر و با حضور متخصصین مذکور یک دوره آموزشی دو روزه روزهای جمعه و شنبه مورخه ۲۶ تا ۲۷ آبان نیز در خصوص اصول زنده گیری و نحوه بیهوشی جانوران وحشی جهت آموزش دامپزشکان و کارشناسان حیات وحش استان های سراسر کشور در استان البرز برگزار شد.
گورخر آسیایی با نام علمی (Equus hemionus onager) از گونه های شاخص حیات وحش کشور و در فهرست سرخ IUCN و در رده حفاظت بحرانی CriticallyEndangered قرار دارد. امروزه این گونه در سایر زیستگاه های طبیعی آسیا منقرض و تنها جمعیتهایی از این حیوان در دو زیستگاه بهرام گور فارس و توران سمنان زیست می کند.
زیستگاه های بهرام گور و توران با ساختار کویری و نسبتا خشک از لحاظ پوشش گیاهی، اقلیم، جوامع جانوری و اکولوژیکی نسبت به فعالیت های انسانی بسیار حساس و آسیب پذیر می باشند. فعالیت جوامع انسانی پیرامون این مناطق و استرس های محیطی می تواند صدمات جبران ناپذیری بر آخرین بازماندگان جمعیت گورخر وارد نموده و زادآوری و تجدید نسل این جمعیت ها را با خطر جدی مواجهه سازد.
بر همین اساس برنامه مدیریت جمعیت و زیستگاه گورخر در کشور تدوین گردیده است و فعالیت های نظیر تکثیر در اسارت و معرفی و احیای مجدد گونه در سایر زیستگاه های حوزه پراکنش تاریخی، تعیین گستره خانگی و مسیرهای مهاجرت، بررسی و تعیین ظرفیت برد زیستگاه ها از جمله اقدامات مهم این برنامه است.
با انجام این پژوهش که منجر به شناسایی مسیرهای مهاجرت و گدارهای گورخر خواهد شد سپس با اقدامات حفاظتی در این محدوده ها جهت کاهش تهدیدهای گونه در مسیرهای مهاجرت کوشش خواهد شد.
برای تعیین گستره خانگی و مسیرهای مهاجرت گونه هایی همچون پلنگ در شمال غرب کشور، زاغ بور درتوران، یوز در بافق لاک پشت های دریایی در خلیج فارس با استفاده از ردیاب های ماهواره ای و رادیویی پروژه هایی مشابه اجرا گردیده و یا در دست اجرا می باشد.
خبر های تکمیلی و در مورد برگزاری دوره و انجام پروژه بررسی زیستگاه و مسیرهای مهاجرت گورخر متعاقبا اعلام میگرددی.
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: دو شنبه 29 آبان 1391برچسب:,
مرگ دامدار گلستانی در اثر حمله حیوان وحشی (احتمالا پلنگ)
۲۸ آبان ۱۳۹۱
دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران: به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست (پام): مدیر کل حفاظت محیط زیست استان گلستان گفت: یکی از دامداران منطقه آزادشهر، احتمالا بر اثر حمله حیوانی وحشی در ارتفاعات جنگلی شهرستان آزادشهر کشته شد.
وی افزود: این دامدار که روز جمعه به تنهایی برای چرای دامهای خود به ارتفاعات جنگلی شهرستان آزادشهر عزیمت کرده بود مورد حمله حیوان وحشی درنده قرار گرفت و کشته شد.
کارشناسان محیط زیست استان گلستان در حال بررسی شواهد صحنه حادثه و شناسایی جانور مهاجم می باشند.
روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط زیست استان گلستان، اظهار تاسف و تسلیت خود را از بروز این ضایعه دلخراش را به خانواده متوفی اعلام می دارد.
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: دو شنبه 29 آبان 1391برچسب:,
نماینده مردم شادگان در مجلس شورای اسلامی گفت: تخلیه فاضلاب و تفالههای نیشکر تهدیدی جدی برای تالاب شادگان و آبزیان این تالاب بین المللی است.
عبدالله تمیمی روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: تخلیه فاضلابهای صنعتی و خانگی در تالاب شادگان از مشکلات جدی این منطقه است که نزدیک به ۳۰ سال ادامه داشته و هنوز حل نشده است.
وی با بیان اینکه بخشی از مشکلات ناشی از تخلیه فاضلاب در شادگان، آلودگی لوله های انتقال نفت و بنزین به سایر شهرها و توسعه اراضی کشت نیشکر در این منطقه است افزود: انتقال نفت از آبادان به ماهشهر و از آبادان به اهواز یکی دیگر از موارد بروز این معضل برای تالاب شادگان است.
تمیمی در زمینه توسعه اراضی نیشکر گفت: این امر باعث شده آب زهکش ها که شوری بسیاری دارند وارد تالاب شده و تفاله های نیشکر نیز تهدیدی جدی برای آبزیان این تالاب محسوب می شوند.
وی خاطر نشان کرد: مدیریت آب و فاضلاب شادگان نیز مدعی است با توجه به اینکه ارتفاع شهرستان یک متر از سطح دریا بالاتر است نمیتواند اقدامی برای حل فاضلاب این شهر انجام دهد.
نماینده شادگان گفت: تخلیه انواع پسماندها و کودهای شیمیایی به تالاب شادگان نیز منجر به خسارت به زمینهای کشاورزی حاشیه رودخانه و تبدیل شدن اراضی زراعی منطقه به شوره زار شده است.
عضو کمیسیون انرژی مجلس افزود: زمینهای کشاورزی منطقه که در دهه گذشته در آنها شلتوک کشت می شد هم اکنون به دلیل تخلیه فاضلابها به زمین های لم یزرع تبدیل شده اند.
http://www.iew.ir/1391/08/25/4184
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: دو شنبه 29 آبان 1391برچسب:,
رییس ستاد برگزاری دوازدهمین نمایشگاه بین المللی محیط زیست خبر داد: ۲۹ آذر لغایت ۲ دی ماه نمایشگاه بین المللی محیط زیست در محل دائمی نمایشگاه بین المللی تهران برگزار می شود.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست (پام)، رییس ستاد برگزاری دوازدهمین نمایشگاه بین المللی محیط زیست با اشاره به نارضایتی برخی از شرکت کنندگان و ادارات کل محیط زیست استانها برای برگزاری نمایشگاه در شهر مقدس مشهد گفت: با تلاش های انجام گرفته از سوی دفتر روابط عمومی سازمان حفاظت محیط زیست و مجری نمایشگاه، برگزاری دوازدهمین نمایشگاه محیط زیست از تاریخ ۲۶-۲۳ آبان ماه در شهر مشهد به ۲۹ آذر ماه لغایت ۲ دی ماه در محل دائمی نمایشگاه های تهران تغییر مکان و زمان یافت.
محمد اسفندیاری ادامه داد: فرهنگ سازی برای صیانت از محیط زیست و همگانی کردن این فرهنگ در بین عموم مردم یکی از مهمترین اهداف برپایی این نمایشگاه است و دراین نمایشگاه هم فناوری های مرتبط با محیط زیست و هم اقداماتی که صنایع و شرکت ها در خصوص ارتقاء فرهنگ محیط زیست و حفظ آن انجام داده اند، عرضه می شود.
رییس ستاد برگزاری دوازدهمین نمایشگاه بین المللی محیط زیست افزود: معرفی امکانات و فناوری های نوین زیست محیطی، آشنایی با مدیریت های زیست محیطی، آشنایی با سازمان های زیست محیطی، بستر سازی مناسب برای مشارکت مردم در حفاظت از محیط زیست، ارایه راهکارهای اصولی و عملی برای جلوگیری از تخریب محیط زیست، ایجاد انسجام بین بخشی به منظور توانمند سازی پروژه های زیست محیطی، معرفی حیات وحش، گسترش فرهنگ طبیعت گردی، معرفی انرژی های نو و تجدید پذیر را از دیگر اهداف برپایی این نمایشگاه برشمرد و اظهار امیدواری کرد: دوازدهمین نمایشگاه محیط زیست نسبت به نمایشگاه های سالهای گذشته با کیفیت تر و با استقبال بیشتر علاقمندان مواجه شود.
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: دو شنبه 29 آبان 1391برچسب:,
رییس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران گفت: نتایج تحقیقات نشان می دهد که کنترل بیولوژیک نه تنها باعث کاهش محصول نمیشود بلکه در بسیاری موارد باعث افزایش کیفیت و کمیت محصول نیز میشود.
ولی اله بنی عامری روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا افزود: کنترل بیولوژیک به عنوان راهکار قابل قبول و جایگزین مناسب کنترل شیمیایی و سایر روشهای سنتی در دنیا مطرح است.
وی اظهار داشت: کاهش مصرف کود و سموم شیمیایی در مزارع و باغ ها چند سالی است که در کشور آغاز شده از این رو تحقیقات گسترده ای به منظور کننترل بیولوژیک آفات انجام شده که نتایج بسیار مطلوبی به همراه داشته است.
بنی عامری به نتایج پژوهشی که در زمینه کنترل بیولوژیک انجام شده است، اشاره کرد و گفت: دراین تحقیق ۱۰ عامل بیولوژیک شامل چهار شکارگر، پنچ پارازیتوئید و یک قارچ بیمارگر برای کنترل آفات و بیماریهای خیار و گوجه فرنگی گلخانهای مورد بررسی قرار گرفت. این تحقیق در سالهای ۱۳۸۹ و ۱۳۹۰ در گلخانه های استان تهران به مساحت ۲۳۰ هزار متر مربع انجام شد.
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران افزود: در این آزمایش ها جمعیت آفات و دشمنان طبیعی آنها به صورت هفتگی پایش شد و کنترل آفات و بیماری های خیار و گوجه فرنگی گلخانه ای شامل شته، تریپس، مگس مینوز برگ، کنه تارتن، سفیدبالک و سفیدک پودری با موفقیت انجام شد.
وی گفت: بعد از بررسی نتایج تحقیقات مشخص شد علاوه بر این که رها سازی به موقع دشمنان طبیعی می تواند در کنترل آفات موثرباشد، اقدامات به موقع و دقیق کشاورز نیز می تواند تاثیرات تعیین کنندهای در روند برنامههای کنترل بیولوژیک داشته باشد.
بنی عامری افزود: با انجام این تحقیقات مقدار محصول برداشت شده خیار و گوجه فرنگی به ترتیب در سال ۱۳۸۹ ، ۵/۱۷ درصد و در سال ۱۳۹۰ ، ۲۰ درصد افزایش یافت.
وی ادامه داد: در این تحقیق به دلیل بکارگیری عوامل کنترل بیولوژیک و رها سازی مکرر و موفقیت آمیز آنها، سمپاشیها حذف و یا به حداقل رسید و شرایط جدید به وجود آمده فرصت بسیار مناسبی را برای نقش آفرینی دشمنان طبیعی آفات گلخانهای از جمله مگس شکارگر Coenosia spp در کنترل مگسهای مینوز بالغ برگ سبزی فراهم کرد.
رییس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران افزود: دراین تحقیق مشخص شد در صورت رهاسازی عوامل کنترل بیولوژیک در زمان مناسب می توان آفات گلخانههای خیار و گوجه فرنگی را کنترل کرد. از این رو می توان گفت بکارگیری عوامل کنترل بیولوژیک در چارچوب برنامه مدیریت تلفیقی موجب می شود عوامل خسارت زای محصولات گلخانه ای از بین برود.
http://www.iew.ir/1391/08/25/4136
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: دو شنبه 29 آبان 1391برچسب:,
وبسایت خبری و اجتماعی «مادر جونز» که با نگاهی انتقادی به اخبار سیاسی و مسائل اجتماعی میپردازد در مطلبی به اثرات استفاده بیملاحظه از ابزارهای ارتباطی اینترنت روی محیط زیست پرداخته و تشریح میکند که انباشت اطلاعات در کامپیوترهای شخصی یا شبکههای ایمیل مثل سرویس ایمیل گوگل به نام «جیمیل» و شبکههای اجتماعی مثل «فیسبوک» باعث مصرف کردن انرژی بیشتر و در نتیجه لطمه زدن به محیط زیست و سیاره زمین میشود.
نویسنده این مطلب به عادت رایج در میان بسیاری از مردم اشاره کرده که انواع و اقسام اطلاعات، عکس و ویدئوهای شخصی، سرگرمکننده و غیرضروری را در صفحه ایمیل یا صفحه فیسبوک خود ذخیره میکنند.
برخی از محققان در عرصه اینترنت ادعا میکنند که انتقال دو مگابایت اطلاعات روی شبکه اینترنت از نظر مصرف انرژی برابر با سوزندان نیم کیلو ذغال سنگ است.
برای مثال، اگر کسی ۲۴۰ گیگابایت اطلاعات را روی شبکه اینترنت ذخیره کرده باشد مثل این است که انرژی لازم برای روشن نگاه داشتن یک لامپ ۱۰۰ واتی را برای مدت ۲۰۰ سال مصرف کرده است.
اما آیا این محاسبات درست است و ذخیره کردن اطلاعات روی شبکه اینترنت واقعا تا این حد انرژی میسوزاند؟
نویسنده این گزارش در وبسایت «مادر جونز» سپس توضیح میدهد که این نظریه درست نیست. این تحقیقات در سال ۱۹۹۹ توسط پژوهشگری به نام «مارک میلز» منتشر شد و ادعا میکرد که به عنوان مثال شبکه اینترنت هشت درصد از کل انرژی الکتریسیته را در آمریکا مصرف میکند.
بعدها معلوم شد که این پژوهشگر تحقیقات خود را به نیابت از سوی یک اتحادیه تولیدکنندگان ذغال سنگ تهیه کرده است که سابقا نیز در تحقیقات به اصطلاح علمی – تخصصی خود به شکل گستاخانهای حقایق را به نفع فعالیتهای اقتصادی خود جعل کردهاند.
در این مورد از تحقیقات نیز هدف آنها این بود که چنین وانمود کنند که شبکه اینترنت به انرژی عظیمی نیاز دارد و بنابراین آمریکا باید بر تولید برق خود بیفزاید. از این طریق آنها میخواستند بر معاملات و سهم خود در بازار انرژی آمریکا بیفزایند.
نویسنده وبسایت «مادر جونز» سپس به شواهد و آمارهای قابل اتکا در مورد میزان مصرف انرژی بر اثر فعالیت روی شبکه اینترنت پرداخته و به مطلبی که هفته پیش در روزنامه «نیویورک تایمز» منتشر شده اشاره میکند.
در این گزارش شرکت اینترنتی گوگل اذعان کرده است که مراکز حفظ اطلاعات این شبکه حدی از انرژی را به طور دائم مصرف میکنند که میتواند برق ۲۰۰ هزار خانه را تامین کند.
با این همه شرکت گوگل میگوید که فعالیتهای هر کاربر یا مشترک این شبکه در طول سال انرژی بسیار ناچیزی مصرف میکند.
اکثر کارشناسان معتقدند که کامپیوترهای شخصی و بهخصوص انباشت اطلاعات در حافظههای آنها بسیار بیشتر از شبکههای عمومی اینترنت برق مصرف میکنند. بنابراین باید گفت که استفاده از ابزارهای بهتر برای ذخیرهسازی یا مرور دائم اطلاعات جمعآوری شده و حذف موارد غیرضروری در کامپیوتر و آرشیو شخصی بهترین راه کاهش مصرف انرژی در فعالیتهای کامپیوتری است.
http://zistboom.com/9100/
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: دو شنبه 29 آبان 1391برچسب:,
زیست بوم: معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: نگه داری حیوانات وحشی در اماکن عمومی و خصوصی بدون مجوزسازمان محیط زیست، غیرقانونی است و با متخلقان برخورد قانونی می شود.
‘ اصغر محمدی فاضل ‘ روز یکشنبه در گفت وگو با خبرنگار علمی ایرنا افزود : در حال حاضر نگه داری و خرید و فروش گونه هایی همچون حیوانات خانگی یا دام در منازل و اماکن تحت ضوابط خاص امکان پذیر است ولی نگه داری سایر گونه ها باید با موافقت و مجوز کتبی از سازمان حفاظت زیست باشد.
فاضل تاکید کرد: دستورالعمل جامعی در مورد نگه داری و تکثیر حیوانات وحشی در منازل و اماکن عمومی وجود دارد که به تمام ادارات کل سراسر کشور ابلاغ شده است و تمام آنها موظف به رعایت آن هستند.
وی با بیان اینکه درخواست مجوز برای نگه داری حیوانات وحشی در روستاها بیشتر از شهرهاست ، گفت: برخی موارد گونه های وحشی حیوانات مانند آهو ، گوسفند وحشی و یا گوزن ها به دلایل مختلف مانند برف ، سرما و یا گرسنگی به حاشیه روستاها پناه می آورند که در این زمان توسط اهالی به صورت دستی تغذیه می شوند و برخی از آنها بعد از مدتی که به این روش تغذیه شدند دیگر به طبیعت باز نمی گردند که این زمان نگه داری از آنها نیاز به دریافت مجوز خاص خودش دارد.
وی اظهار داشت: معمولا سالانه چندین درخواست برای دریافت مجوز نگه داری از حیوانات وحشی به سازمان و ادارات کل محیط زیست داده می شود که بعد از بررسی و داشتن ضوابط لازم ، در موارد خاص مجوز برای آنان صادر می شود.
فاضل تاکید کرد: در هر حال نگه داری حیوانات غیرخانگی بدون مجوز سازمان محیط زیست، خلاف قانون است و در صورت مشاهده با متخلقان برخورد قانونی می شود و آنها ممکن است جریمه نقدی و یا کیفری شوند .
معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان محیط زیست خاطرنشان کرد که سالانه معمولا با چند مورد نگه داری حیوانات وحشی و غیرخانگی در منازل مواجه می شویم . از این رو باید با فرهنگ سازی و احیای پارک های وحش، مردم را تشویق کنیم تا از نگه داری برخی حیوانات وحشی در منزل خودداری کنند و در صورت داشتن چنین حیواناتی آنها را به اماکن مخصوص نگه داری تحویل دهند.
چندی پیش نیروهای محیط زیست استان تهران موفق به کشف ویلایی در تهران شدند که فردی در آن به صورت غیر قانونی ۵ قلاده میمون ، یک بهله (عقاب طلایی) ، هفت قطعه طوطی ، ۶ قطعه طاووس و ۴ قطعه قو نگه داری می کرد.
بعد از آن هم یک کروکدیل در یکی از گلخانه های شمال شهر تهران کشف شد.
تاریخ انتشار: ۲۸ آبان, ۱۳۹۱
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: دو شنبه 29 آبان 1391برچسب:,
مهندس محمدی زاده که برای حضور در همایش ملی و نمایشگاه تخصصی مهندسی محیط زیست در دانشگاه تهران حضور یافته بود با اشاره به تعامل مثبت میان سازمان حفاظت محیط زیست و دانشگاه ها بیان داشت: دانشگاه ها چشم و چراغ سازمان حفاظت محیط زیست هستند، خوشحالم که عنوان کنم تعامل بسیار خوبی بین سازمان محیط زیست و مراکز علمی ایجاد شده است، تاسیس دانشگاه محیط زیست، انجام پروژه های مشترک با دانشگاهها و تلاش برای راه اندازی دانشکده های محیط زیست در چند استان از جمله این اقدامات است.
معاون رئیس جمهور با بیان این نکته افزود: حفاظت از محیط زیست یک وظیفه ملی است و نگاه باید فراسازمانی باشد، باید با روش های علمی مناسب تمهیداتی اندیشیده شود که به اندازه توان و طاقت محیط زیست واگذاری ظرفیت کرد، مردم همه استان ها دوست دارند در شهرشان کارخانه، پتروشیمی، پالایشگاه و امثالهم داشته باشند اما آیا طبیعت آن منطقه توانایی این همه بهره برداری را دارد؟ آیا خسارت هایی که پیش می آید قابل جبران است؟
ایشان در ادامه بیان داشت: هنر ما باید کشف مزیت ها و دریافت محدودیت های محیط باشد تا با برنامه ریزی مناسب توسعه پایدار انجام شود، برای مثال صنعت فولاد با آب گره خورده است، نمی توان در جایی که آب ندارد این صنعت را راه انداخت، نتیجه این رفتار می شود خشک شدن رودخانه زاینده رود. از سوی دیگر باید محیط زیست ارزشگذاری شود و نگاه اقتصادی به این موضوع حفظ شود، چطور می شود که برای تولید یک کالا به جزئی ترین هزینه های آن توجه می شود اما برای تخریب محیط زیست، برای آلوده ساختن هوا هیچکس خودش را مسئول و پاسخگو نمی داند؟ کسی می تواند اکسیژن را قیمت گذاری کند؟
http://zistboom.com/9157/
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: دو شنبه 29 آبان 1391برچسب:,
لطفاً به مصیبتهای زاگرس نیافزایید ؛ اگر هنر کاهش آن را ندارید!
lمحمد درویش:
چند سالی است که حال جنگلهای زاگرس خوب نیست؛ موج خشکسالیهای اخیر و کاهش سطح آبهای زیرزمینی، افزایش شمار و تراکم دام در عرصه، هجوم ریزگردها، طغیان سوسک چوبخوار، افزایش معنیدار رخداد آتش سوزی، شتاب زمینخواری و تغییر کاربری اراضی به بهانه توسعه کشاورزی یا گسترش حاشیهنشینی در اطراف شهرها، افزایش ذغالگیری، ویلاسازی و مسکن مهر، شکار بیرویه، گردشگری بی ضابطه و بدون تناسب با آموزه بومگردی (اکوتوریسم)، تشدید فعالیتهای عمرانی مانند انتقال خطوط انرژی، سدسازی، انتقال آب بین حوضهای و احداث پل و تونل و جادههای جدید به همراه کشت در زیراشکوب بلوطستانها و بنههای زخم خورده از تیغ سقزگیری، جهان گرمایی و تغییر اقلیم و ... همه و همه دست به دست هم دادهاند تا سیمای عمومی شش میلیون هکتار از بزرگترین رویشگاه جنگلی وطن واقع در باختر ایرانزمین در بدترین شرایط بومشناختی (اکولوژیکی) خود قرار گیرد؛ رویشگاهی که در آغاز دههی 40 هجری شمسی، پذیرای بیش از 12 میلیون بال از 140 گونه پرنده در تالابهای زیبایش از ارژن و شیمبار تا گندمان و چغاخور و از زریوار تا هشیلان بود؛ اما اینک حتا توانایی پذیرایی از یک سوم آن رقم را هم ندارد ؛ شناسهای که آشکارا نشان میدهد حال زاگرس خوب نیست، آنقدر که ظاهراً حتا سنجابهای کوچولو و بازیگوشش هم با آن قهر کردهاند و رفتهاند ...
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: دو شنبه 29 آبان 1391برچسب:,
توسعه و بالندگی هر جامعه ای در نتیجه برنامه ریزی توسعه و تدوین استراتژیهای توسعه پایدار است . توسعه به مفهوم تحول کیفی، گذار از دوره ای به دورة دیگر مستلزم ایجاد تغییر همه جانبه در ابعاد اقتصادی ، سیاسی ، فرهنگی ، اجتماعی و... است. توسعه، فرایندی در هم تنیده ودارای ابعاد گوناگون اقتصادی، سیاسی،اجتماعی وفرهنگی است و به معنای فراهم شدن زمینههای لازم برای پیدایی ظرفیتها و قابلیتهای عناصر مختلف در اجتماع ومیدان یافتن آنها برای دستیابی به پیشرفت وافزایش توانائیهای کمی وکیفی در بطن جامعه و حکومت است که علاوه بر عقلانیت ابزاری هابرماس، عقلانیت فرهنگی وعقلانیت ارتباطی را نیز در بر می گیرد. (هابرماس،1372) توسعه برخلاف انقلاب که می تواند به یکباره اتفاق بیفتد با فرایند و در یک دوره زمانی می تواند رخ دهد. این مقاله براساس مفاهیم توسعه پایدار، فرایند توسعه را در دو کشور هند و ژاپن مورد مقایسه قرار میدهد.
مقدمه
توسعه نیازمند برنامه ریزی قوی و متناسب با شرایط و موقعیت هر کشوری بایستی انجام شود، تا تحقق یابد. تودارو بر این باور است که توسعه را باید جریانی چند بعدی دانست که مستلزم تغییرات اساسی در ساخت اجتماعی و از تلقی عامه مردم و نهادهای ملی و نیز تسریع رشد اقتصادی ،کاهش نابرابری و ریشه کن کردن فقر مطلق است . توسعه در اصل باید نشان دهد که مجموعه نظام اجتماعی هماهنگ با نیازهای متنوع اساسی وخواستههای افراد و گروههای اجتماعی در داخل نظام ازحالت نامطلوب زندگی گذشته خارج شده و به سوی وضع یا حالتی از زندگی که از نظر مادی و معنوی بهتر است حرکت میکند. )تودارو،1378(
گالبرایت معتقد است: باید توجه داشت که ،اصول برنامه ریزی و چگونگی اجرای برنامه ها باید به گونهای قطع و یقین منطبق با شرایط ویژه هر کشور و هماهنگ با مرحلة رشدی اقتصادی آن باشد (جیروند،1373). بنابراین نمی توان توسعه را بدون توجه به شرایط هر کشور و شناخت فرصتها و تهدیدها توجیه کرد. متاسفانه در اکثر کشورهای جهان سوم برنامه هایی زیر عنوان: برنامه توسعه وجود دارند که عملا نمی توانند. به توسعه ختم شوند .شاید علت اصلی آن را در فرایند پذیر نبودن برنامه، عدم شناخت کافی و لازم از شرایط اقلیمی و توانمندییهای بالقوه آن، نبود یکپارچگی برنامه ها و نداشتن روندی که پایداری توسعه را به همراه داشته باشد، می توان یافت. اگر چه عوامل متعدد دیگری نیز می توان بر شمرد که از حوصله این مقاله خارج است .
در این مقاله تلاش شده است براساس مفاهیم توسعه پایدار ، بعد صنعتی شدن از شاخصهای آن، در کشورهای هند و ژاپن مورد بررسی قرار گیرد. این مقایسه از جهت اینکه دو کشور در آغاز شروع برنامه های توسعه صنعتی (1950)بعد از جنگ جهانی دوم تقریباً از نظر موقعیت و شرایط و داشتن برنامه در یک سطح قرار داشتند، می تواند نوع برنامه و روند رو به رشد و موانع عدم رشد هر یک از دو کشور برای کشورهایی همانند ایران نکتههای آموزندهای را در جهت طراحی و عملیاتی کردن برنامه ها، در بر داشته باشد.
مفهوم توسعه پایدار
توسعه پایدار عبارت است از توسعهای که نیازهای کنونی جهان را بدون آنکه توانایی نسلهای آتی را در بر آوردن نیازهای خود به مخاطره بیفکند تامین میکند. برخی برای توسعه پایدار سه رکن اساسی متصور شده اند : پایداری زیست محیطی (اکولوژیکی) ، پایداری اقتصادی و پایداری اجتماعی. (2002 ,Shriberg) کارآمدی هر سیستمی به لحاظ کردن هر سه بعد پایداری (اکولوژیکی،اقتصاد و اجتماعی ) است .
دنیایی که مک لوهان، آن را دهکده جهانی و تافلر از آن به عنوان خانه جهانی و پستمن آن را دنیای همراه مینامند، دنیایی است که دوران دانشمندی در آن پایانپذیرفته ودوران روشمندی و کاوشگری فرا رسیده است.(خنیفر،1383)
اصل عدالت بین نسلی ، اصل عدالت اجتماعی (عدالت دوران نسلی) ، اصل مسئولیت فرامرزی ، اصل وابستگی متقابل انسان و طبیعت، اصل زندگی ملایم در زمین و حفظ تنوع زیستی ، اصل مشارکت اثر بخش تمام افراد و گروهها در تصمیمگیریهایی که زندگی آنها را زیر تاثیر قرار میدهد، توجه به فرهنگ و دانش بومی، برابری جنسیتی، صلح وامنیت دسترسی به اطلاعات معتبر را به عنوان اصول فرایند توسعه پایدار معرفی می کنند. (2000,Filho) در جهت گیریهای توسعه، باید سازمانها را به گونه مجموعهای از نظامهای پیچیده و زنده توصیف کرد که اجزاء آنها در توازن منطقی با یکدیگر قرار دارند و هدفی مشترک را دنبال میکنند و فرایندی مشترک با نگرشی پویا و به هم پیوسته دارند .اما متاسفانه آنچه که در برنامههای توسعه های ملی ایران در دوران اخیر ارائه شده است به نسبت آنچه که دیدگاه قانون اساسی و تفکر اسلامی مطرح می کند و نیز در مقایسه با کشورهایی که علم فناوری را محور توسعه خود قرار داده اند، تفاوت چشمگیری دیده می شود. (مکنون 1376) برنامه های توسعه اقتصادی برای جوامع جهان سوم که از اواسط دهه 1950 به این طرف از سوی قدرتهای بزرگ سرمایه داری ، به ویژه آمریکا ، پیاده شدند در عمل نتوانستند رشد اقتصادی قابل توجهی را دربسیاری از کشورهای مزبور به وجود آورند.(2001, Duffield) کشورهای در حال توسعه برای دستیابی به توسعه پایدار ، بایستی بر اساس شرایط و موقعیت جامعه خود برنامه ای تدوین کنند که بتواند در یک فرایند مشخص و استفاده از همه ظرفیتهای ملی با نگرش اقتضایی گام بردارند. با تکیه بر وجود منابع داخلی و یا استفاده از نسخه های تجویز شده، بدون توجه به شرایط محیطی، نمی توان به توسعه ای پایدار دست یافت.
رجینالدگرین با بررسی تجربیات و آرزوهای کشورهای کمتر توسعه یافته 9 عنصر اصلی را استنتاج می کند که به نظر وی نقش محوری برای دولت ایفا می کند. در اینجا به پنج مورد از این عناصر اشاره میکنیم:
1-خود اتکایی فزایندة ملی عنصر اول در توسعه است .در اینجا عنصر کلیدی ایدئولوژی است. به طور غالب، در کشورهای در حال توسعه این باور خطرناک وجود دارد که بدون سرمایه ، نیروی انسانی و تصمیم خارجی نمی توان کاری انجام داد . البته این خطر در صرف استفاده از منابع مالی ، نیروی متخصص و شناخت و فکر خارجی نیست، بلکه جانشین کردن آن به جای تلاشها و منابع ملی است. سه زمینه کلیدی برای عمل در جهت خود اتکایی عبارتند از: 1) بعد مالی؛ 2) نیروی انسانی سطح بالا برای تصدی پستهای مدیریتی و تکنیکی؛( 3 مفهوم کلی توسعه.
2- عنصر دوم ، توسعه نیروی انسانی است که به گونهای بسیار وسیع مورد تاکید قرار گرفته است اما به ندرت این امر در چارچوب استراتژی ملی توسعه نیروی انسانی انجام گرفته و از راه یک برنامة آموزشی ملی وابسته به آن تامین و با تخصیص نیروی انسانی برای تامین رفتن افراد مناسب به مشاغل تعیین کننده پشتیبانی شده است.
3- سومین عنصر، داشتن یک استراتژی توسعه روستایی است، به ویژه که شمارکثیری از جمعیت کشورهای در حال توسعه در مناطق روستایی زندگی می کنند و درگیر کشاورزی ، دامداری و ماهیگیری هستند و استراتژی یا برنامه ویا طرحی که توجه متمرکزی به بخش روستایی نداشته باشد، جنبه ملی نخواهد داشت.
4-چهارمین عنصر ، تغییر ساختار اقتصادی برای به دست آوردن نرخ رشد طبیعی اقتصادی بسیار پویا و ظرفیت یا بازده بالا برای افراد است.
5- پنجمین عنصر، کنترل کلی فعالیتهای اقتصادی است که بخشی از آن ناشی از تمایل کلی به دفاع از واقعیت استقلال و بخشی نیز ناشی از رشد واقع گرایانه این نکته است که اعمال کنترل ملی بر جهت و تغییرات یک اقتصاد با بازار آزاد که زیر سلطة شرکتهای خارجی است، چه سخت می نماید. (همتی، 1376)
مقایسه ژاپن و هند
در سال 1950 ژاپن و هند موقعیتی مشابه هم را در مسیر صنعتی شدن داشتند اما سه دهه بعد، هند عقبتر از ژاپن قرار گرفت . چه چیزی ژاپن راموفق می کند؟ در ادامه، نگارنده خط مشیهای صنعتی از دهه 1950 تا 2000 میلادی را مورد بررسی قرار داده، در پایان الزامات توسعه پایدار را ارائه میدهد.
اجازه دهید به نیم سده عقب برگردیم، یعنی به سال 1951 که در آن دو کشور از مهمترین کشورها در آسیا ، ژاپن و هند بودند . ژاپن یک قدرت مغلوب در جنگ جهانی دوم بود و هند کشوری در بند استعمار پیر ، انگلیس که بعد از چهار سال به استقلال دست یافت.
برخی از شاخصهای اقتصادی مربوط به کشورهای هند وژاپن مورد بررسی قرار گرفته است .
هر دو کشور خط مشی صنعتی قوی را به همراه مشارکت فعال دولت در بخش تجارت دنبال می کردند. اگر چه هدفها مشترک بودند اما مسیر انتخاب شده توسط دولتهای متبوع، مختلف و نتایج نیز متفاوت بوده و ژاپن قادر به بهبود سریع اوضاع و دستیابی به موفقیت اقتصادی معوقه بود. این کشور به ردیف ملل توسعه یافته پیوست و تولید ناخالص داخلی اش به دومین کشور بزرگ در جهان پس از ایالات متحده امریکا تبدیل شد. از سوی دیگر هند به منافع کمتری دست یافت.اقتصادش درسطح بسیارپائین تری ازقدرت بالقوه خود عمل کرد واین کشوردرسطح ملل جهان سوم باقی ماند.
در نمودار 1 مشخص میشود که ژاپن درست تا دهه هفتاد به هدفهایش دست یافته است همان زمانی که به اقتصاد توسعه یافته تبدیل شد. علت اصلی موفقیت اقتصادی ژاپن خط مشی صنعتی است که در طول دوره شکوفایی اتخاذ کرد. از سوی دیگر عمده ترین علت توسعه اقتصادی کم هند به مداخلههای شدید دولت در صنعت برمی گرددکه رقابت آزاد را محدود میکرد.
معیارهای خط مشی صنعتی ژاپن
استراتژی خط مشی صنعتی شدن در ژاپن در هر دهه متفاوت از هم بود به گونهای از دهه 1950 تا 1960 به دوره بازسازی صنایع،از دهه 1960 تا 1970 دوره رشد سریع و از دهه 1970 به بعد دوره حمایت از صنایع با تکنولوژی برتر و حمایتهای محیطی نام گرفت.
دولت قوی و سازمانهای ضعیف، مرحله بازسازی را مشخص می سازند. در سالهای بین 1945 تا 1960 مرحله بازسازی ژاپن با این خط مشیها انجام شد.
1-در سال 1949 کنترل های مستقیم از بین رفتند .
2-.مداخله دولت به ابزاری غیر مستقیم تغییر یافت.
3- بین سازمانها افزایش رقابت شروع شد.
4- دولت از صنایع و ارتقاء آنها به منظور رقابت خارجی حمایت کرد.
5- برتولید صنایعی، مانند: زغال سنگ، فولاد، سولفات آمونیوم ، نیروی برق ، کشتی سازی و... تاکید شد.
6-به منظور حفظ قیمت ها، یارانه در نظر گرفته شد.
7-اختصاص ارز و حمایت از مقررات واردات تکنولوژی و صنایع جدید مانند فیبرهای ترکیبی(مصنوعی) مورد توجه قرار گرفت.
8- به استقرار صنایع سنگین.و افزایش صادرات توجه بیشتری شد.
9-به مدرنیزاسیون کردن صنعت فولاد و سایر منابع پرداخته شد.
10-سیستم تولید انبوه در خودرو و کالاهای مصرفی و ... مورد نظر قرار گرفت.
دهه 1960 دوره رشد سریع در اقتصاد ژاپن بود در این دوره، آزاد سازی تجاری و آزاد سازی سرمایه، به عنوان ایده ای نو پدید آمد.
مهمترین خط مشی های این دوره، عبارتند از:
1- آزاد سازی تجاری در صنایع خاص، مانند انواع خودرو و کامپیوتر تا زمان مشخصی که این صنایع بتوانند با کشورهای خارجی رقابت کنند به تعویق افتاد.
2-متوسل شدن دولت به برخی از تعرفه های گمرکی به منظور حمایت از صنایع.
3-افزایش تعداد شرکتها از راه بازسازی صنایع.
4-در سال 1963 قانون مدرنیزاسیون شرکتهای واسطه ای و کوچک وضع شد .
5-سرمایه گذاری خارجی مستقیم تشویق شد.
از دهه 1970 و بعد از آنکه دوره حمایت از صنایع با تکنولوژی برتر و حمایتهای محیطی نام گرفت شورای ساختار صنعتی در ژاپن شکل گرفت مهمترین خط مشیهای این دوره عبارت بودند از :
1-بهبود محیط کاری، سرمایه اجتماعی، توسعه و افزایش کمک خارجی، ایجاد محیطی سالم، تقویت آموزش افزایش سرمایه گذاری در بخش تحقیق.
2- تقویت صنایع کامپیوتر و هواپیمایی.
3-تشویق توسعه تکنولوژیکی و پرداخت یارانه به اینگونه صنایع.
4-توجه به روابط بین المللی و محیطی و منابع طبیعی.
5-حمایت از تکنولوژیهای تحقیق و توسعه.
6-حمایت از صنایعی که افزایش سریع در بهره وری دارند.
خط مشیهای هند از1950 تا 1991
خط مشیهای توسعه صنعتی به دو دوره تقسیم می شود: دوره اول از دهه 1950تا 1991 و دوره دوم که از دهه 1991 به بعد شکل گرفته است.
در دوره اول مهمترین خط مشی های صنعتی شدن بر این محورها متمرکز بود:
1-جانشینی واردات که براستقلال تاکید می کرد و هیچ اهمیتی برای صادرات قائل نبود.
2-فرایند خود مختاری برای سراسر تجارت بین المللی هند انتخاب شده بود.
3-تکیه به بخش دولتی در تولید کالاها و بی توجهی به بخش خصوصی.
4-سرمایه گذاری خارجی مستقیم وجود نداشت یا دست کم بسیار دلسرد کننده بود.
5-رقابت مورد حمایت قرار نمی گرفت.
6-مجوز برای شروع یا گسترش هرنوع فعالیت صنعتی مورد نیاز صادر نمیشد مگر آنکه به استخدام بیشتر از 50 کارگر نیاز بود.
7-قانون کار از بخش خصوصی حمایت نمی کرد.
8-یک ساختار صنعتی سرمایه طلب به همراه کارخانههای بسیار بزرگ در بخش دولتی وجود داشت.
9-بخش خصوصی با تولید کالاهای مصرفی محدود شده بود.
10-بخش خصوصی به وسیله موانع تعرفهای بالا، جدا از رقابت خارجی باقی می ماند.
در دوره دوم به دوره آزاد سازی یا دوره تجدید صنعتی معروف شد. از سال1991 این خط مشی ها شکل گرفتهاند:
1-برنامهریزی نقش حساس در تجهیز پساندازها، تخصیص منابع کمیاب و هماهنگی توسعه متعادل ایفا می کند.
2-توسعه اقتصادی از راه خود اتکایی هدف صنعتی سازی بود وبر مبنای علم و تکنولوژی پایه گذاری شده بود.
3-تاکید اولیه برصنایع سنگین و کالاهای سرمایه ای اصلی .
4-صنایع روستایی برای پیدایی ستخدام و با نیازهای سرمایه ای کم، مورد حمایت قرار می گرفتند.
5-سرمایه خارجی که اساسا به عنوان سرمایه استقراضی به دست آمده بودند، از راه موسسات مالی بین کارفرمایان داخلی توزیع شد
نتیجه گیری
پروفسور ردی که در متن اقتصاد هند به بحث می پردازد ، برای رهایی هند از حالت توسعه نیافتگی وبا توجه به موقعیت جغرافیایی و زمانی این کشور پیشنهادهایی را برای به کار گیری تکنولوژی عنوان میکند .که عبارتند از : (1977 ,Reddy
1-اولویت به تکنولوژیهایی که کمتر سرمایه بر و بیشتر کاربردی هستند.
2-اولویت دادن به صنایع روستایی و کوچک نسبت به صنایع بزرگ.
3-اولویت دادن به تولیدکالاهای پر مصرف، نسبت به تولید کالاهای لوکس و کم مصرف.
4- اولویت دادن تکنولوژی هایی که به مهارت کمی نیاز دارند و یا با تغییر کمی در مهارت کارگران سنتی میتوان آنها را به کار گرفت.
5-اولویت دادن به تکنولوژیهایی که مواد اولیة محلی را به مصرف میرسانند بر تکنولوژی هایی که از مواد اولیه وارداتی استفاده می کنند.
6- اولویت دادن تکنولوژی هایی که به انرژی کمتری نیاز دارند.
7- اولویت منابع انرژی محلی از قبیل خورشید، باد وگاز حاصل از کود حیوانی.
8-اولویت تکنولوژی تولید انبوه در ابزار سازی بر تکنولوژی تولید انبوه در کالاهای مصرفی .
9-اولویت تکنولوژی های تولید دستی بر تولید ماشینی.
10-اولویت تکنولوژیهایی که بین صنایع شهری و جمعیت روستایی رابطه متقابل برقرار می کند.
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: دو شنبه 29 آبان 1391برچسب:,
اکولوژی شهری،اکوسیستمهای شهری
شهر نشينان در كانون برخي از مهمترين مسائل زيست محيطي هستند . امروزه توجه به محيط زيست شهري و توسعه بوم شناختي شهري تولدي دوباره يافته است . مردم دريافته اند كه پيوند شهر و محيط هاي وحش جدائي ناپذير است .
انسان در سراسر جهان هر روز بيشتر بصورت يك گونه شهر نشين در مي آيد . در امريكا 70% مردم در 3% وسعت خشكيهاي كشور و 80% در شهر ها زندگي مي كنند . اكنون بيش از 50% مردم جهان در شهر ها زندگي مي كنند . حدود 80% مردم كشورهاي توسعه يافته در شهر ها زندگي مي كنند و حتي براي فقير ترين كشورهاي در حال توسعه اين رقم 20% است نه تنها جمعيت انسان هر روز شهر نشين تر مي شود بلكه رشد سريعي نيز در مورد مناطق مادر شهري عظيم با جمعيت ده ميليون نفر به چشم مي خورد .
در سال 1950 فقط دو مورد از اين گونه نواحي وجود داشت . نيويورك 5/12 ميليون نفر و لندن 4/12 ميليون نفر . در سال 1975 شهرهاي مكزيكو سيتي – لوس آنجلس – توكيو – شانگهاي و سائو پلوي برزيل به اين فهرست اضافه شدند . اكنون بيشتر از 20شهر بزرگ در جهان وجود دارد ( ابر شهر ) .
در بيشتر كشورها قسمت اعظم ساكنان شهري در بزرگترين تك شهر كشور زندگي خواهند نمود . براي بيشتر مردم در آينده زندگي در يك محيط با كيفيت به معني زندگي كردن در شهري است كه تاًمين محيط زيست آن با دقت اداره شده باشد .
در كشورما ايران حدود 20% جمعيت كشور در تهران زندگي مي كنند . و عمده فعاليت دولتي – سياسي – اداري و تجاري در اين ابر شهر است .
شهر بعنوان يك نظام (System)
يكي از راههاي بهبود اداره محيط يك شهر آن است كه شهر بعنوان يك نظام بوم شناختي ( Ecological System ) )) مورد تجزيه و تحليل قرار گيرد.
شهر نيز مثل هر نظام حيات بخش ديگر مي بايد يك جريان انرژي را تاًمين كند . منابع مواد لازم را فراهم آورد و شيوه هايي براي دفع ضايعات خويش داشته باشد . اين كاركردها ي اكوسيستم شهر از طريق حمل و نقل و ارتباطات با محيط هاي اطراف تاًمين مي گردد .
شهر يك نظام خودكفا نيست بلكه به شهر هاي ديگر و مناطق روستائي وابسته است . يك شهر مواد خام خويش از غذا – آب –چوب – انرژي و كاني ها و خلاصه آنچه را كه جامعه انساني مصرف مي كند از مناطق روستائي اطرافش مي گيرد و در عوض كالاهائي را توليد و صادر مي نمايد .
اگر شهر يك شهر بزرگي باشد كه فعاليتهاي زيادي در آن صورت گيرد نوآوريها ، افكار ، اختراعات و هنر نيز صادر و روحيه تمدن را عرضه ميدارد . شهر نمي تواند بدون پشتوانه يك ناحيه روستائي موجديت داشته باشد . همان طور كه 50 سال پيش از اين نيز در كتب و نوشته ها موجود است و بيان شده شهر و روستا يك پيكرند . شهر و روستا يك سيستم همبسته جريان انرژي و ماده اند و نه دو چيز متفاوت از هم .
جريان انرژي و مواد در شهر
شهر به لحاظ اينكه يك نظام است مي بايد بعنوان بخشي از اكوسيستم شهر – روستا عمل كند . با ورود انرژي و مواد و چرخش دروني و خروجي ضايعات حرارتي و مواد زايد گردش نموده و مثل هر اكوسيستم طبيعي با چرخش مواد مي تواند نياز به ورود مواد و ضايعات را كاهش دهد .
اگر محيط زيست اطراف شهر تنزل كند محيط زيست شهر نيز قطعاً تنزل مي نمايد و بلعكس . شهر ها به مناطق روستائي خود ضايعات از جمله آب ، هوا ، جامدات آلوده نيز صادر مي كند . تخمين زده مي شود هر شهر نشين متوسط در يك جامعه صنعتي سالانه 150000ليتر آب – 1000كيلو غذا – 3000كيلو سوختهاي فسيلي بصورت مستقيم و غير مستقيم مصرف مي كند و 200000ليتر فاضلاب – 660كيلو ضايعات جامد و 200كيلو آلاينده هاي هوا توليد مي كند . اگر اين مواد بدون مراقبت كافي به محيط روستائي صادر شود آنرا آلوده كرده و قابليت مناطق روستائي در تاًمين منابع ضروري شهر را نيز كاهش مي دهد و زندگي در مناطق روستائي را ناسالم و نامطبوع مي كند .
با توجه به اين همكنشي بين شهر و روستا و مناطق اطراف جاي تعجب نيست كه چرا رابطه مردم شهر و روستا اغلب تنش آلوده بوده است . روستائيان مي خواهند بدانند كه چرا آنها بايد با ضايعات مررم شهر سر و كار داشته باشند . پاسخ آنست كه بسياري از مسائل زيست محيطي مادر برخورد بين مناطق شهري و روستائي روي مي دهد . نفع مردم حومه شهر در آن است كه محيط زيست مناسبي را براي شهر تاًمين كنند و نظام خوبي را براي اداره منابع شهر فراهم آورند .
اگر چه ساختمانهاي شهر به انسان احساس كاذبي از ايمني مي دهد اما بايد دانست كه شهر ها هرگز از محدوديت زيست محيطي رهائي ندارند . لوئيس مامفرد مورخ شهري مي گويد :
؛ شهر به انسان توهمي از خودكفائي ، استقلال و تداوم فيزيكي القا مي كند اما ايمني مذكور تصوري بيش نيست .
شهر بعنوان يك محيط زيست و ارتباط آن با طراحي شهري
وضعيت زيست محيطي بر توسعه و اهميت شهر ، بخصوص در مورد حمل و نقل و دفاع بشدت اثر مي گذارد . آبراهه ها از نظر حمل ونقل اهميت بسياري دارند . شهر ها بخصوص در زمانهاي گذشته و قبل از پيدايش قطار ، اتومبيل و هواپيما وابسته به حمل و نقل آبي بودند . اكثر شهر ها ي اوليه بركنارهء ابراهه ها يا نزديك آن قرار داشتند . تمام شهر ها ي مهم در عصر امپراتور روم در نزديكي آبراهه ها واقع شده بودند از آن پس نيز تاًثير آبراهه ها بر موقعيت شهر ادامه يافته است .
اگر شهر ها اغلب در نقاط مهم و تعيين كننده ديگري از نظر حمل و نقل نباشند حول يك محور بازار ، يك معبر رودخانه و يا يك دژ رشد يافته اند .
شهر ها خصوصيات سرزمين را تغيير مي دهند پس رابطه ي بين جنبه هاي زيست شناختي و فيزيكي محيط را دگرگون مي كند. بسياري از اين تغييرات بصورت جنبه هائي از آلودگي – مديريت آب و اقليم بحث و بررسي مي شود .
آلودگي شهر
در شهر همه چيز از جمله آلودگي بصورت متمركز وجود دارد . شهر نشينان بيش از روستائيان در معرض انواع بيشتري از مواد شيميائي – سمي با تراكم بيشتري قرار دارند . همچنين سرو صدا – ذرات معلق ناشي از فعاليتهاي صنايع در شهر ها بيشتر است . زندگي در اينگونه محيطها مخاطره انگيز است . بالاترين ميزان مرگ و مير – سرطانها – بيماريهاي لاعلاج در شهر هاست .
اقليم در شهر ها
شهر ها براقليم خود اثر مي گذارند . همراه با تغييرات شهر آب و هواي آن نيز تغيير مي كند ( مقايسه تهران قديم با تهران جديد ) . وجود ساختمانها و سازه هاي بلند از حركت هواي شهر جلوگيري مي كند . وزش باد نيز در شهر ها كمتر از مناطق غير شهر ي است . ساختمانهاي شهر به باد جهت مي دهند و لذا گاه تونل باد بوجود مي آيد و باد در آن با سرعت بسيار حركت مي كند . جريان واقعي هوا در اطراف يك ساختمان تحت تاًثير ساختمانهاي مجاورش قرار مي گيرد .
بنابراين جريان كل هواي شهر نتيجه روابط بين همه ساختمانها ست . در طراحي يك ساختمان جديد شكل و رابطه آن با ساير ساختمانها بايد در نظر گرفته شود كه متاًسفانه اين موضوع در نظر گرفته نمي شود . ايجاد باد هاي خطرناك در اطراف ساختمانهاي بلند حتي پنجره ها را مي كند .
شهر ممكن است كمتر از نواحي روستائي آفتاب دريافت كند زيرا مقدار ذرات معلق هواي شهر به رغم كاهش آفتاب گرمتر از نواحي مجاور است ( جزاير حرارتي ) اين وضع هم به علت توليد بيشتر حرارت ( بر اثر مصرف سوختهاي فسيلي ) و سابر فعاليتهاي صنعتي است و هم به دليل اينكه ساختمانهاي فراوان و زمينهاي پوشيده از آسفالت و امثال آن بعنوان جمع كن حرارت خورشيد عمل مي كنند .
آب در محيط شهري :
ساخت شهر هاي جديد بر چرخه آب بشدت تاًثير مي گذارد . اين آثار نيز خاك و در نتيجه گياهان و جانوران شهري را تحت تاُثير قرار مي دهد .
قسمتهاي فرش شده خيابان و ساختمان مانع نفوذ آب به زمين مي شود و در نتيجه قسمت عمده ي آب مستقيماً به سيستم سيل گيرهاي شهري روان مي گردد . سطوح سخت شهر از تبخير آب خاك به هوا سپهر جلوگيري مي كنند . در اكوسيستم هاي طبيعي تبخير روش مهمي در خنك كردن سطح است .
روكش هاي سطح آسفالت احتمال سيلهاي بالقوه را درون شهر بالا برده و رواناب شهر به مناطق بيرون را افزايش مي دهد ، در نتيجه احتمال سيل در پائين دست بالا مي رود . رطوبت نسبي هوا در شهرهاي عرضهاي ميانه شمالي عموماً كمتر از 2% در زمستان و 8% در تابستان از مناطق روستائي همجوار است .
ميزان بارندگي محلي در شهر ممكن است بيشتر از اطراف باشد زيرا ذرات غبار موجود در هواي بالاي شهر ها امكان چگالش و تشكيل قطرات آب را فراهم مي آورد . برخي از نواحي شهري 5 تا 10 درصد بارندگي بيش از مناطق روستائي همجوار دارند و پوشش ابر و مه آنها نيز بيشتر است ، بخصوص مه در زمستان مشكل آفرين است و ممكن است رفت و آمد زميني و هوائي را مختل كند .
اكثر شهر ها يك شبكه زير زميني يكپارچه ي فاضلاب دارند . طي اوقات بي باران يا كم باران اين شبكه ها فقط فاضلاب را جمع آوري مي كند اما طي دوره هاي بارندگي سنگين ، رواناب نيز با فاضلاب مخلوط مي گردد و مقدار آن ممكن است از ظرفيت تصفيه خانه ي فاضلاب فراتر رود .
در نتيجه در جريان باران هاي سنگين فاضلاب بدون تصفيه كافي به پائين دست منتشر مي شود . ايجاد شبكه كاملاً جديد و جداگانه ي مخصوص رواناب در شهر هاي موجود بسيار گران تمام خواهد شد . لذا بايد بدنبال راه حل هاي ديگري رفت . مك هارگ طراحي با طبيعت را پيشنهاد مي كند .
مشكل سيلاب و بار اضافي سيستم فاضلاب در مورد بسياري از شهر ها كه در دشتهاي سيلابي ساخته شده اند بيشتر از ساير نقاط است . دشتهاي سيلابي بعلت زمين مسطح ساخت و ساز در آن صورت گرفته و بصورت يك مقر در مي آيند .
خاك در شهر ها :
تاًثير ات شهر هاي جديد بر خاك بسيار سنگين ا ست . قسمت عمده خاك با بتون ، آسفالت و سنگ پوشيده مي شود . از اين پس خاك پوشش طبيعي گياهي خود را ندارد و تبادل طبيعي گاز بين خاك و هوا نيز بشدت كاهش مي يابد . چنين خاكي مواد آلي خود را از دست مي دهد زيرا اين مواد امكان تجزيه از طريق پوشش گياهي را ندارند .
موجودات زنده خاك بر اثر نبود اكسيژن و غذا مي ميرند . فرآيند ساخت و ساز و وزن ساختمانها خاك را مي فشرد و جريان آب را در آن محدود مي سازد . احتمال بسيار دارد كه خاك شهر فشرده شده و نسبت به آب باران غير قابل نفوذ ، فاقد مواد آلي باشد .
آلودگي و شهر :
همانطوركه قبلاً ذكر گرديد شهر نشينان در مقايسه با مردم روستاهاي مجاور و در معرض تراكم بسيار بالاتري از اكثر آلاينده ها قرار دارند . برخي از اين آلاينده ها از خودرو هاي موتوري سرچشمه مي گيرند . از سوختن بنزين اين خودرو ها سرب و از دود كش آنها اكسيد هاي ازت ، ازون و منو اكسيد كربن و ساير آلاينده ها منتشر مي شود . كانونهاي ثابت نيرو نيز آلاينده توليد مي كنند . وسايل گرمايي خانه نيز كانون سوم توليد ذرات معلق ، اكسيد هاي گوگرد ، اكسيدهاي ازت و ساير گازهاي سمي هستند .
صنايع چهارمين كانوني هستند كه انواع متنوعي از مواد شيميايي را به هوا اضافه مي كنند . گرچه حذف هر گونه تماس با آلاينده ها ي شهري غير ممكن است اما با طراحي – برنامه ريزي و توسعه و عمران بسامان مي توان مقدار تماس با آلودگي ها را كاهش داد مثلاص از وقتي كه سرب به بنزين اضافه شد تماس با سرب در نزديكي جاده ها بيشتر از مناطق دور از جاده گرديده است . با جاي دادن خانه ها و محيط هاي تفريحي به دور از جاده ها و ايجاد منطقه اي حايل يا سپر از درختان مقاوم به اين آلاينده پوشيده باشد مي توان تماس با ان را كاهش داد . درخت اين گونه آلاينده را جذب مي كند و ميزان انتشار آنها را كاهش مي دهد بعلاوه اين منطقه حايل درختكاري شده از ميزان سرو صدا در مناطق مسكوني نيز مي كاهد .
آوردن طبيعت به شهر ها :
چطور مي توانيم طبيعت را به شهر ها بياوريم . اين مشكلي است كه همه طراحان و برنامه ريزان شهري با آن مواجه اند . همه مي انديشند كه به چه ترتيب گياهان و حيوانات را بصورت جزئي از چشم انداز شهر درآورند . ( آرشيتكت ها – مهندسين فضاهاي سبز – متخصصين محيط زيست و … )
اين فعاليت بصورت مجموعه اي از حرفه ها و تخصص ها از جمله جنگلداري شهري – زمين آرائي ( معماري منظر ) طراحي شهري – مهندسي شهري و … تكامل يافته است .
براي آوردن طبيعت به شهر ها بايستي مسئله اقليم – خاك – آثار عمومي وضعيت شهر ي نظير سايه اندازهاي ساختمانهاي بلند بر يكديگر و آلودگي خودرو هاي موتوري را در نظر بگيرند .
پوشش گياهي در شهر ها :
كاشت درخت – بوته و گل به زيبائي شهري مي افزايد . گياهان نيازهاي مناطق مختلف را به شيوه هاي متفاوتي تاًمين مي كنند . درخت تاًمين سايه مي كند و اين خود نياز به استفاده از كولر را كاهش مي دهد و رفت وآمد در روزهاي داغ را مطبوع مي نمايد .
سبزينه پارك محل آرامي براي تماشا و تاًمل فراهم مي كند و درخت و بوته مي تواند برخي از سرو صداي شهر ها را سد كند و در شكلهاي پيچيده و ساختمانهاي جالب آن احساس خلوت نشيني به وجود آورد . بعلاوه گياهان زيستگاه حيات وحش نيز هستند و از جمله پرندگان و سنجابها را كه در چشم بسياري از شهر نشينان جذاب و دلپذير مي نمايند در خود پناه مي دهند . برخي از گونه هاي درختان در شهر مفيد ترند و موفق تر از بقيه هستند . درخت مطلوب شهري درختي است كه نسبت به همه تنشهاي شهري مقاوم باشد . هيچونه ميوه – برگ يا گل سمي و كثيف كننده كه نيازمند پاكسازي باشد بوجود نياورد ( توت و ژينكو ) . در اكثر شهر ها فقط معدودي از گونه ها ي درختان براي درختكاري خيابانها مورد استفاده قرار مي گيرند . گاه فقط از يك گونه واحد مثل نارون كه ممكن است براحتي بيماري يا آفت آنرا از پاي درآورد . شرط عقل آنست كه انواع بسياري از درختان در شهر استفاده شوند تا در صورت شيوع گسترده بيماري يا حمله آفت از مرگ آنها جلوگيري گردد
معمولاً گياهان وحشي كه در شهر ها بخوبي عمل مي كنند آنهائي هستند كه ويژه محيط هاي آشفته يا مراحل اول توالي بوم شناختي هستند .
اثر انسان بر محيط زيست شهر:
پس از بوجود آمدن شهرها در اراضي كشاورزي از لحاظ توسعه اولين لطمه را به محيط اطراف خود وارد مي سازند . با توجه به اينكه تهيه غذا يكي از اركان فعاليت موجودات زنده مي باشد انسان در مورد توسعه جامعه اش با تصور بي انتها بودن امكانات اكولوژيكي و پيروي از غالب شدن جامعه هاي پيشرفته بر جامعه هاي غير پيشرفته و بهره مند شدن از منابع غذائي دور دست نسبت به از دست دادن اراضي پر ارزش كشاورزي بي تفاوت و بدون مسئوليت رفتار نمود .
اولين گروه موادي كه انسان از محيط پيراموني خويش تهيه كرده و از آن استفاده مي نمايد موادي مي باشند كه براي متابوليسم او لازم مي باشند . اين مواد عبارتند از آب و غذا كه اجازه رشد و توليد بافت را به او مي دهد و انرژي لازم براي فعل و انفعالات شيميائي و حركت را توليد مي كنند . نحوه استفاده از اين مواد در بدن بصورت ژنتيكي و بيولوژيكي كاملاً شناخته شده است و ليكن نحوه دفع زائدات و مواد و موجودات از بين رفته بستگي به آداب و رسوم و نحوه اجتماعات گوناگون دارد
علاوه برتمامي موارد فوق زندگي شهري توليد زباله فراواني مي نمايد كه جمع آوري و دفع آن نيز يكي از مسائل محيط زيست شهري است . مقدار متغيير زباله شهري كه با تغيير يافتن فرهنگ و امكانات مصرفي يك شهر تغيير مي يابد هميشه با افزايش ( حداقل 2 درصد ) در سال روبرو است . زائدات صنعتي نيز به هر سه فرم گاز ، مايع و جامد به جمع عوامل مخرب محيط زيست حاصله از فعاليت انسان شهر نشين پيوسته و هر كدام بصورت منفرد و بصورت گروهي با اثر گذاردن بر روي عوامل آب ، هوا و خاك به تغيير و آلوده كردنشان پرداخته ، كه آنان نيز به نوبه خود اثرات منفي را به اكولوژي منطقه و اکو سیستم هاي موجود همجوار منتقل ساخته و موجب از بين رفتن و يا عدم كارآئي معقول آنان مي گردند .
انسان شهر نشين مبداً اصلي توليد تمام اين آلودگي ها و تنها عامل مصرف و بهره برداري كننده اصلي از آب و خاك و هوا مي باشد . لذا نهايتاً ضرر و زيان هاي ناشي از رفتار غير معقولانه و بي توجهي به محيط زيست متوجه خود او خواهد گرديد .
اثرات زيانبار آلودگي هاي زيست محيطي اگر چه از صورت اپيدمي امراض خطرناكي مانند وبا و طاعون راه بسياري پيموده است و ليكن آلودگي هوا امروزه بر موجودات زنده شهري اعم از پير و جوان و نباتات و حيوانات اثرات مرگباري داشته كه از كنترل خارج گرديده است و همه روزه شهروندان نسبت به ايجاد آن همگام حركت مي كنند . مسائل مربوط به الودگي اب ، هوا خاك و فاضلاب زائدات صنعتي و دفع زباله شهري به تفصيل در فصل آلودگي هاي زيست محيطي شهرها مورد بحث و بررسي قرار مي گيرد .
بطور كلي اكثر شهرهاي ما از ديدگاه زيست محيطي داراي آلودگي هاي زير هستند :
1- افزايش فزاينده آلودگي هوا منتج شده از مصرف سوختهاي فسيلي بصورت ترافيك وسائل نقليه موتوري ، منابع گرمايشي ، انواع سوختهاي ديگر واحدهاي توليدي و صنعتي داخل يا خارج شهر
2- آلودگي منابع آبهاي سطحي كه مستقيماً تحت تااًثير مصارف و كاربري هاي صنعتي و مسكوني شهري واقع گرديده اند .
3- آلودگي خاك كه خود متاُر از آلودگي آب و هوا و دفع زائدات مي باشد . خاك در اثرآلودگي ها بصورت هاي عدم حاصلخيزي ، شور شدن ، ذخيره و عبور دادن مواد آلوده كننده از خود به سفره هاي آب زير زميني و فعل و انفعالات موجودات زنده اش موجب راه دادن مواد مضر و آلوده كننده به غذاي مورد مصرف انسان و حيوان مي گردد .
4- آلودگي صوتي كه اثراتش بر اعصاب و روان شهروندان كاملاً مشهود مي باشد .
5- توليد فزاينده مواد زائد و زباله ها و فاضلابها ي شهري ، مسكوني و صنعتي كه كنترل ، جمع اوري و دفع هر يك از مسائل مهم زيست محيطي شهر ها مي باشد .
6- تراكم جمعيت كه همانند ضريبي بر شدت كنش متقابل بين جامعه شهري و محيط طبيعي عمل مي نمايد . علاوه بر آن اثرات روحي و رواني ازدياد جمعيت و كمبود فضا هاي متناسب باعث تكوين مسائل اجتماعي پيچيده اي مي گردد . اين نوع مسائل بيشتر پنهاني بوده و حتي زماني كه شروع به خود نمايي مي كنند ممكن است بصورت مسخ شده و بدور از اصل خود نمايان گردند .
كمبود فضاي باز و آزاد زاييده بسياري از مسائل رواني و اجتماعي است . اثرات آن در كليه طبقات و واحدهاي كوچك و بزرگ شهري از داخل واحد خانواده تا در فضاهاي عمومي بوضوع ديده مي شوند . شايد براحتي بتوان گفت كه اثرات تراكم جمعيت جدا از كميت آلوده سازي محيطيش داراي جنبه هاي اجتماعي در سطح شهر نيز بوده كه شايسته پرداختن و در اولويت قرار دادن آن در مورد طرحهاي توسعه شهري خواهد بود .
كليات شرايط اكولوژيك بستر طبيعي شهرها
انسان بصورت عامل برهم زننده نظام پيچيده نظامهاي زيستي مابين عناصر جاندار و بي جان درآمده است . وقوف به توانائي انسان در بهم زدن فرآيند هاي طبيعي باعث شده است كه به علم اكولوژي توجه بيشتري شود .
بهره برداري انسان شهر نشين از محيط و منابع طبيعي و قدرت و نحوه تخريب او هم رديف فاجعه هاي بزرگ طبيعي مانند سيل و زلزله است . نظام صنعتي و شهر نشيني مجبور است اين قدرت را بطور فزآينده اي افزايش دهد . در غير اينصورت مجموعه نهادهاي اقتصادي او كه بر پايه رشدهاي مجهول القوه بنا گرديده قادر به ادامه حيات نخواهد بود . به اين ترتيب ماشينها همواره سريعتر و سريعتر مي چرخند و بهمان نسبت ترخ بهره برداري از منابع طبيعي افزايش مي يابد . تا جائي كه امروزه صحبت از نرخ بهره برداري از منابع طبيعي با نرخ مجهول القوه به ميان آمده است . بهره برداري از منابع طبيعي با يك چنين نرخي موجب ايجاد نوعي بي عدالتي در حيات نسلهاي آينده مي گردد . امروزه مشخص گرديده است كه منابع طبيعي مورد بهره برداي انسان كه از آن بهره برداري مي كند بي حد و مرز نيست و روزي به پايان خواهد رسيد . قديمي و ساده ترين بهره برداري انسان از طبيعت بصورت كشاورزي بوده و همراه با پيدايش و افزايش فزاينده توليدات اضافي در بخش كشاورزي ، زمينه براي پيشروي ، تجارت ، ارتباط جوامع و ايجاد شهرها و جاده ها و غيره بوجود آمده است .
تبديل روستاها كه در ميان و يا حاشيه اراضي كشاورزي قرار گرفته اند به شهر و گسترش آنان باعث از بين رفتن اراضي مرغوب كشاورزي گرديده است . درجه دگرگون سازي طبيعي توسط فعاليتهاي كشاورزي تقريباً برابر با نيروي بازسازي طبيعت مي باشد .
سرعت و دگرگوني ايجاد شده توسط جامعه هاي شهري و صنعتي بسيار سريعتر از سرعت نيروي بازسازي طبيعي بوده و عمل بازسازي بخاطر دارا بودن ماهيت اكولوژيكي آهسته صورت مي پذيرد . ارتباط بين تمدن صنعتي و شهر نشيني با محيط داراي پنج ركن حائز اهميت است كه عبارتند از ماده ، انرژي ، فضا ، زمان و تنوع كه همگي از انواع منابع مي باشند . عدم توجه به اركان فضا ، زمان و تنوع همچون توجه به ماده و انرژي بعنوان منبع باعث بوجود آمدن مشكلات انسان و محيط زيست مي گردد .
فضاي لازم براي گسترش و توسعه و دوره هاي زماني و طول عمر پايداري ساختارهاي بشر در دهه هاي اخير بيشتر مورد بررسي قرار گرفته ليكن به اهميت تنوع بعنوان يك منبع ارزشمند توجه چنداني ننموده است . انسان با ساده سازي و كم تنوع ساختن محيط ، خود را در مقابل خطرات اقتصادي و زيستي آسيب پذير نموده است . اين بدان معناست كه پايداري اكوسيستم ها كمتر شده و بدليل اختلالاتي چون آفت ، تغييرات آب و هوا ، آسيب پذيري آنان در مقابل نوسانات افزايش مي يابد . انسان با بالابردن تراكم حيوانات و نباتات مورد احتياجش فقط تعدادي از گونه ها را افزايش داده و در عوض از تعداد گونه هاي حيواني و گياهي بومي كاسته است . ساده سازي بيش از از اندازه جوامع در زيستگاههاي حاشيه اي همچون مناطق كويري و نيمه خشك موجب افزايش خطر و صدمه زدن به حشرات ، پستانداران و علفخواران بصورت آفت شده و بالاخره بايستي به چند گونه گياه باقي مانده بسنده كرد .
پايداري زيست بوم و هدايت فضاهاي طبيعي شهر
سالانه مبالغ هنگفتي از شهرداري هاي صرف توسعه و نگهداري فضا هاي طبيعي در شهر ها مي گردد . اين در حالي است كه پرسنل و تجهيزات زيادي در اين حيطه مشغول انجام وظبفه بوده تا نمادهاي طبيعت را همچون دم مسيحايي در كالبد بي روح و خشك بتن و آهن شهر بدمد و به آن جان ببخشد .
پايداري زيست بوم شهري يعني تداوم حيات در يك زيست بوم شهري كه لازم است فرد ، جمعيت ، گونه هاي گياهي و جانوري و حتي گونه هاي منفرد از طريق همكنشي سياري از موجودات ميسر شده و از طريق محيط فيزيكي و شيميايي با يكديگر كنش متقابل نمايند .
آوردن طبيعت به شهر و آرايش نمادهاي طبيعي در زيست بوم شهر وظيفه طراحان شهري است و ايشان بايستي بدانند كه به چه ترتيب گياهان و حيوانات ( نمادهاي طبيعت ) را بصورت جزئي از چشم انداز ( Landscape) شهر درآورند .
رشته هائيكه بر روي هدايت فضاهاي طبيعي شهر در اين زيست بوم پيچيده اصرار مي ورزند را مي توان در دسته بندي زير جاي داد :
1-جنگلداري شهري 2- معماري منظر-3 طراحي شهري- 4مهندسي شهري
اين رشته ها بايستي در دستور كار معاونت امور شهري و فضاي سبز شهرداريها كه متولي حفظ و توسعه فضاهاي طبيعي شهر هاست قرار و مورد عنايت باشد .
پايداري فضا هاي طبيعي
بايد آگاهي بيشتري نسبت به ويژگيهائي كه به پايداري طرح مي انجامد و پويائي سيستم و ساخته هاي مديريتي كه اين پويائي سيستم و ساخته هاي مديريتي كه اين پويائي را در نظر مي گيرند پيدا كنيم .
وقتي براي پايداري فضا هاي طبيعي تصميم مي گيريم بايستي سه هدف را دنبال نمائيم :
1- بايد بتوانيم رشد جمعيت انساني را كنترل كنيم .
2- موجب رشد اقتصادي شده و فوايد اين رشد را به نحو مناسبي توزيع كنيم تا نيازهاي اوليه انسان را براي جمعيت حال و نسلهاي آينده برآورده سازد .
3- در اثر گذاشتن بر محيط زيست از حدود مطمئن خارج نشويم .
راه حل پايداري زيست بوم :
براي پايداري زيست بوم شهر تهران بايستي ظرفيت زيستي و حامل اين ابر شهر را سنجيد و با تمام قوا به حفظ ، توسعه و توزيع مكاني مناسب آن آن همت گمارد . در اثر اجراي طرحهاي عمراني شهر سازي ، توسعه فضائي شهر و ساخت و سازهاي بي رويه تخريب باغات و فضاهاي طبيعي خصوصي در سالهاي قبل اثرات منفي شديدي به اين زيست بوم وارد شده است به نحوي كه با توسعه فضاهاي سبز در توزيعي مناسب و استاندارد تا حدي مي توان به جبران خسارت وارده اقدام نمود با گذشت زمان تغييرات مثبت و منفي در ظرفيت حامل كه مي تواند براي اندازه گيري عملي بودن فعاليتهاي مديريت بكار رود و مورد توجه جدي مسئولين و دست اندر كاران مديريت شهري در بخش حفظ و توسعه و نگهداري فضا هاي طبيعي قرار گيرد .
http://kashanomran.ir/portal/articleview2.asp?id=7
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: دو شنبه 29 آبان 1391برچسب:,
کفش های کهنه و بدون استفاده خود را دور نیندازید به عنوان گلدان در حیاط خلوت، باغ یا باغچه از آنها استفاده کنید، این کار به محیط زیست هم کمک خواهد کرد .
دمپایی های روبسته، چکمه و حتی کفش های پاشنه بلند فرقی نمی کند می تواند به عنوان گلدان دوباره مورد استفاده قرار گیرد.
فقط کافیست با سایر وسایل هماهنگ بوده، به باغ بیایند. با این طرح سریع، ابتکاری و جالب، داخل کفش خاک بریزید و گل مورد علاقه و مناسب با آن را بکارید. در صورت بسته بودن روی کفش، آن را باز کنید.
http://zistboom.com/8969/
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: چهار شنبه 24 آبان 1391برچسب:,
حمید ضیایی پرور:
با اینکه مسئولان وزارت بهداشت و درمان بارها وعده داده بودند که معضل زبالههای بیمارستانی بهزودی حل میشود، به تازگی دکتر علیرضا مصداقینیا، معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفته:
90درصد بیمارستانهای کشور به سیستم امحای پسماندهای بیمارستانی مجهز هستند و تعداد اندک بیمارستانهای باقیمانده نیز به این سیستم مجهز خواهند شد. بهعبارت دیگر از میان 840بیمارستان کشور حدود 84بیمارستان هنوز مجهز به دستگاههای زبالهسوز نیستند که این امر بهمعنای تولید و دفن غیربهداشتی روزانه 40تن زباله بیمارستانی در ایران است. میزان تولید زباله بیمارستانی در تهران روزانه 100تن و در کشور روزانه 400تن است.
به گزارش همشهری در همین حال دکتر حسینعلی شهریاری رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با اشاره به اینکه خلأ قانونی در نصب دستگاههای امحای زباله در بیمارستانها نداریم، گفته: در نصب دستگاههای امحای زباله در بیمارستانها مشکلاتی که وزارت بهداشت دارد ناشی از این است که منابع کافی در اختیار این وزارتخانه قرار ندادهاند، اگر اعلام کنند کمبود منابع دارند مجلس منابعی را در اختیارشان قرار میدهد. در آذرماه سال گذشته نیز مرضیه وحید دستجردی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به بیمارستانهای تهران اولتیماتوم داده بود که فقط تا اول دی90 فرصت دارند که دستگاه امحای زباله نصب کنند در غیراین صورت کاهش رتبه بیمارستانی در انتظار مراکزی است که در این خصوص کوتاهی کرده باشند.
همه اینها در حالی است که به گفته انوشیروان محسنیبندپی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، بیمارستانهای تهران برای خرید دستگاههای زبالهسوز اعتبار کافی ندارند و به همین جهت وی خواستار حل مشکل اعتباری این بخشها از سوی وزارت بهداشت شد.در اردیبهشتماه سالجاری نیز شاعری، معاون سازمان محیطزیست اعلام کرده بود که ۶۰درصد بیمارستانهای کشور به دستگاه زبالهسوز و امحای زباله مجهز بوده و ۴۰درصد باقیمانده نیز تا پایان امسال باید به دستگاه زبالهسوز و امحای زباله مجهز شوند.
مجتبی عبداللهی معاون خدمات شهری شهرداری تهران اخیرا از برگزاری جلسهای مشترک با مسئولان وزارت بهداشت زباله ویژه خبر داد و گفت: در این جلسه که بهزودی برگزار میشود نسبت به دفع زبالههای بیمارستانی تعیین تکلیف میشود.
هر چند آمار صحیحی از میزان پیشرفت طرح تجهیز بیمارستانهای تهران به دستگاههای بیخطرسازی زبالههای بیمارستانی و زبالهسوز در دست نیست اما مسئولان دانشگاه علوم پزشکی تهران اذعان کردهاند که حتی 10تا 15درصد دستگاههای اتوکلاو این دانشگاه بیکیفیت هستند!
بهگفته آنها البته بیکیفیت بودن این دستگاهها به این معنا نیست که عملکرد خوبی ندارند بلکه قدیمی هستند و در کنار دستگاههای دیگر بهعنوان دستگاه پشتیبان کار میکنند. دستگاههای اتوکلاو که انواع مختلفی نظیر رومیزی، بزرگ، گراویتی و پلاسما دارند، بهمنظوراستریل برخی تجهیزات مورد نیاز اتاق عمل و برخی بخشهای دیگر بیمارستان که نیاز به ابزار استریل دارند بهکار میروند. تولید زبالههای بیمارستانی در ایران چند برابر استاندارد جهانی است که در راستای کنترل آن باید گامهای بلندی برداشته شود. در ایران
به ازای هر تخت بیمارستانی نزدیک به سه کیلوگرم زباله تولید میشود که این رقم در کشورهای پیشرفته به یک کیلوگرم هم نمیرسد. گفتنی است، 20تا 30درصد زبالههای هر تخت بیمارستانی را پسماندهای عفونی تشکیل میدهند.در راستای مدیریت بهتر و مطلوبتر زبالههای بیمارستانی در کشور، قوانین و آییننامه و ضوابط بسیاری برای کنترل پسماندها بهویژه پسماندهای بیمارستانی تدوین شده است و باید در راستای عملی کردن این قوانین گامهای بلندی برداشته شود.
با توجه به اینکه پسماندهای عفونی ازجمله پسماندهای ویژه است، برنامهریزی برای بیخطر کردن این پسماندها ضروری است. دستگاههایی که درحال حاضر در بیمارستانها وجود دارند، زبالهسوز نبوده و دستگاهی به نام هیدروکلاو هستند که میتوانند برای ضدعفونی کردن زبالهها، درجه حرارتی نزدیک به 170تا 180درجه ایجاد کنند که البته با این اقدام تنها مقداری از میکروبهای زباله کشته میشوند و همه میکروبها از بین نمیروند.
http://khabarfarsi.com/ext/3808585
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: چهار شنبه 24 آبان 1391برچسب:,
دانشمندان بریتانیایی از دانشگاههای شفیلد و ساسکس پروژه بلند پروازانه ای را برای تولید نخستین مدل رایانه ای از مغز یک زنبور عسل آغاز کردند.
براساس اظهارات دکتر جیمز مارشال، این مدل برای پیشبرد درک محدود کنونی از هوش مصنوعی و نحوه تفکر حیوانات مورد استفاده قرار می گیرد.
قرار است این تیم مدلهایی از سیتمهای مغز را که بینایی و حس بویایی زنبور عسل را هدایت می کند بسازد. محققان با این اطلاعات قصد دارند نخستین ربات پرنده را که از قابلیت حس کردن و عمل کردن به عنوان یک زنبور عسل را دارد بسازند تا به طور خودکار بتواند حرکت کند و به دستورالعملهای از پیش برنامه ریزی شده متکی نباشد.
اگر این گروه موفیت آمیز باشد یکی از چالشهای مهم در علوم مدرن حل شده است و آن چالش ساخت یک مغز رباتی است که می تواند کارهای پیچیده را چون مغز یک حیوان انجام دهد.
کارهایی که از این ربات انتظار انجام آن می رود عبارت است از یافتن محل بوهای خاص یا گازها به همان نحوی که یک زنبور می تواند بوی گلهای خاص را تشخیص دهد. در صورت موفقیت آمیز بودن این مغز مصنوعی می تواند برای عملیاتهای جستجو و نجات و یا حتی گرده افشانی مکانیکی در عرصه کشاورزی به کار رود.
مارشال یادآور شد: ساخت یک مغز مصنوعی یکی از بزرگترین چالشها در هوش مصنوعی است، تاکنون محققان به طور نمونه مغز موشها، میمونها و انسانها را مطالعه کرده اند اما ارگانیسمهای ساده تر چون حشرات اجتماعی دارای قابلیتهای شناختی پیشرفته ای هستند.
این پروژه که از آن با عنوان " مغز سبز" یاد می شود مورد حمایت شرکت Nvidia قرار دارد و به نوعی در مقام مقایسه با ابتکار عمل "مغز آبی" قرار می گیرد که با حمایت IBM انجام می شود و قصد دارد مدلسازی مغز را با استفاده از ابررایانه ها با هدف تولید یک مدل از مغز انسان انجام دهد.
سخت افزار ارائه شده توسط Nvidia براساس شتاب دهنده های GPU با عملکرد بالا است و با یک رایانه استاندارد رومیزی به جای یک ابررایانه مغز را شبیه سازی می کند.
انتظار می رود که این تحقیق درک بیشتری از زنبور عسل فراهم کند چرا که نقش آنها به عنوان گرده افشان برای بسیاری از اکوسیستم ها حائز اهمیت است و کاهش جمعیت آنها در سالهای اخیر موجبات نگرانی دانشمندان را فراهم کرده است.
این پروژه می تواند به دانشمندان در درک علت کاهش جمعیت زنبورهای عسل نیز کمک کند.
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: چهار شنبه 24 آبان 1391برچسب:,
جنگل سنگی یا جنگ سنگواره، عجیبترین جنگل جهان است که اسرار 225 میلیون سال قبل را با خود همراه دارد و یکی از مناطق مهم جهان به شمار میآید.
خبرگزاری فارس: تصور کنید، در مکانی قدم میزنید که طبیعت آن را از زمان دایناسورها حفظ کرده و با درختانی احاطه شده که میلیونها سال از آن میگذرد.
چنین جنگلی را در کره زمین میتوان در ایالت «آریزونا» در آمریکا یافت. این جنگل به «جنگل سنگی» معروف است و از این جهت که حاوی آثار و نشانههایی از میلیونها سال پیش است، از جمله مهمترین مناطق جهان به شمار میآید.
تصاویری که در این سنگها مشاهده میکیند، در واقع 225 میلیون سال پیش درختان سبزی بودند که دایناسورها و جانورانی که ناشناختهای که در آن زمان زندگی میکردند.
اما این درختان چگونه به سنگ تبدیل شدند و چگونه پس از این همه مدت بقای خود را حفظ کردند.
این درختان بنا به گفته دانشمندان به دلیل وقوع آتشفشانها ریشهکن شده و زیر خاک و بقایای آتشفشانی میلیونها سال مدفون شدند تا به مرور زمان تبدیل به سنگواره شوند. به لطف این سنگوارههاست که دانشمندان توانستهاند با موجودات و جانوران و گیاهان میلیونها سال آشنا شوند و هم اکنون کار برای کشف موجودات و گیاهان گذشته همچنان ادامه دارد.
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: چهار شنبه 24 آبان 1391برچسب:,
مشاهده علائم حضور یوزپلنگ آسیایی در جریان سرشماری منطقه آریز بافق
۲۳ آبان ۱۳۹۱
دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران: به گزارش روابط عمومی اداره حفاظت محیط زیست استان یزد، حسن اکبری معاون محیط طبیعی این اداره گفت: سرشماری حیات وحش منطقه شکار ممنوع آریز بافق با همکاری محیط بانان، همیاران محیط زیست و دانشجویان علاقه مند، با تجهیزات لازم شامل دوربین چشمی، GPS و فرم های مربوطه صورت پذیرفت.
اکبری افزود: تعداد ۲۰ تیم سرشماری در دسته های دو نفره از مسیرهای پیاده و موتوری به روش مشاهده مستقیم منطقه را با پوشش بیش از ۶۰ درصد از زیستگاه ها مورد سرشماری قرار دادند.
وی در ادامه اشاره نمود: در جریان این سرشماری کل و بز، قوچ و میش، جبیر، کبک و تیهو و سایر پستانداران و پرندگان مهم منطقه مورد شمارش قرار گرفته و علائم یوزپلنگ آسیایی شامل ردپا و سرگین نیز ثبت و گزارش شد.
پیش از این دوربین های تله ای نصب شده تصاویر متعددی از حضور یوزپلنگ آسیایی در این منطقه را ثبت نموده بودند.
تصویر فوق مربوط به یوزپلنگ آسیایی در منطقه شکار ممنوع آریز (توسط دوربین تله ای اداره کل حفاظت محیط زیست یزد و انجمن یوزپلنگ ایرانی)
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: چهار شنبه 24 آبان 1391برچسب:,
رییس ستاد برگزاری دوازدهمین نمایشگاه بین المللی محیط زیست خبر داد.یه گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست (پام)، رییس ستاد برگزاری دوازدهمین نمایشگاه بین المللی محیط زیست با اشاره به نارضایتی برخی از شرکت کنندگان و ادارت کل محیط زیست استانها برای برگزاری نمایشگاه در شهر مقدس مشهدگفت: با تلاش های انجام گرفته از سوی دفتر روابط عمومی سازمان حفاظت محیط زیست و مجری نمایشگاه برگزاری،دوازدهمین نمایشگاه محیط زیست از تاریخ ۲۶-۲۳ آبان ماه در شهر مشهد به ۲۹ آذر ماه لغایت ۲ دی ماه در محل دائمی نمایشگاه ها تهران تغییر مکان و زمان یافت.
محمد اسفندیاری ادامه داد: فرهنگ سازی برای صیانت از محیط زیست و همگانی کردن این فرهنگ در بین عموم مردم یکی از مهمترین اهداف برپایی این نمایشگاه است و دراین نمایشگاه هم فناوری های مرتبط با محیط زیست و هم اقداماتی که صنایع و شرکت ها در خصوص ارتقاء فرهنگ محیط زیست وحفظ آن انجام داده اند، عرضه می شود.
رییس ستاد برگزاری دوازدهمین نمایشگاه بین المللی محیط زیست افزود: معرفی امکانات و فناوری های نوین زیست محیطی ، آشنایی با مدیریت های زیست محیطی ، آشنایی با سازمان های زیست محیطی ، بستر سازی مناسب برای مشارکت مردم در حفاظت از محیط زیست، ارایه راهکارهای اصولی و عملی برای جلوگیری از تخریب محیط زیست ، ایجاد انسجام بین بخشی به منظور توانمند سازی پروژه های زیست محیطی ، معرفی حیات وحش ، گسترش فرهنگ طبیعت گردی ، معرفی انرژی های نو و تجدید پذیر را از دیگراهداف برپایی این نمایشگاه برشمرد و اظهار امیدواری کرد : دوزادهمین نمایشگاه محیط زیست نسبت به نمایشگاه های سالهای گذشته با کیفیت تر و با استقبال بیشتر علاقمندان مواجه شود
http://zistboom.com/8947/
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: سه شنبه 23 آبان 1391برچسب:,
چهار عکس متوالی داستان رنج کشیدن گربه ای برای رسیدن به معشوقش را نشان می دهد که حتی حاضر شده است روی دیواری که پوشیده از میخ است پا بگذارد و گذر کند…! یک قصه بیش نیست غم و عشق و این عجب….!
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: سه شنبه 23 آبان 1391برچسب:,
دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران: مدیر کل حفاظت محیط زیست استان گلستان از رها سازی فک خزری از تور صیادان در شهرستان بندر ترکمن خبر داد.
به گزارش روابط عمومی حفاظت محیط زیست استان گلستان، محمد ممشلی مدیر کل حفاظت محیط زیست استان گلستان اظهار داشت: مامورین یگان حفاظت اداره حفاظت محیط زیست شهرستان بندر ترکمن در گشت و کنترل و پایش منطقه ساحلی دریای خزر متوجه به دام افتادن یک قلاده فک خزری در تور صیادان ماهیگیر در نزدیکی جزیره آشوراده شدند که با تلاش و همت پرسنل یگان حفاظت اداره حفاظت محیط زیست بندر ترکمن و صیادان مرکز ماهیان خاویاری، این فک از تور صیادان رها سازی و پس از انجام معاینات بالینی توسط دامپزشک و تهیه نمونه خون از این یگانه پستاندار خزر برای بانک ژن سازمان محیط زیست دوباره در آغوش دریا رهاسازی شد.
گفتنی است، فک پستانداری است که در آب زندگی می کند و تنها برای زادآوری و گاهی برای استراحت به ساحل می آید. در خشکی بسیار کمتحرک ولی در آب بسیار فعال است و با کمک پاهای خود به سرعت شنا می کند. فک ها از دستهایشان برای حفظ تعادل استفاده می کنند.
بدن این پستاندار برای زندگی در آب تغییراتی کردهاست. میان انگشتان دست و پای آن پردهای وجود دارد که باعث می شود دستها و پاها شبیه بالهای برای شنا شود. پاها در انتهای بدن و در امتداد دم قرار گرفتهاند. به همین دلیل فک ها نمی توانند به راحتی روی زمین راه بروند.
در گذشته تعداد زیادی از فک ها برای استفاده از پوست و گوشتشان شکار می شدند. در حال حاضر هم هر سال تعداد زیادی از آنها در تورهای ماهیگیران گرفتار می شوند. برخی ماهیگیران می پندارند که فک ها از ماهیان تجاری، که منبع ارزشمندی برای آنان هستند، تغذیه می کنند. به همین سبب، به محض مشاهده فک ها، آنها را می کشند.
گرمشدن زمین، باعث ذوب یخهای بخش شمالی دریای خزر، و در نتیجه کاهش زیستگاههای فک خزری شده است. از عوامل دیگر کاهش شدید جمعیت این گونه، آلودگی های دریایی و نوعی بیماری ویروسی است که از سگسانان به فک منتقل و در سالهای گذشته موجب تلفات زیادی در این گونه شده است.
آخرین سرشماری فک خزری به ۴ سال قبل باز می گردد که حاکی از وضعیت ناگوار این تنها پستاندار دریای خزر است. قبل از فروپاشی روسیه سابق تعداد فک خزری حدود یک میلیون قطعه بوده است که سرشماری سال ۲۰۰۸ نشان می دهد این جمعیت به یک صد هزار رسیده است. به عبارت دیگر ۹۰۰ هزار فک خزری از بین رفته اند.
فک خزر، کوچکترین گونه فک های واقعی یعنی بدون گوش است و تنها در دریاچه خزر یافت می شود. این یگانه پستاندار خزر در اغلب نقاط دریا زندگی می کند، محل زیست آن بر حسب در دسترس بودن موادغذایی و بصورت فصلی متغیر است. در فصل تابستان و پاییز اکثر فک های خزر در آبهای حوزه ایران بسر می برند. قبل از تجزیه شوروی سابق، کشتار فک خزری حتی به ۱۶۰هزار فک بالغ در سال می رسید. مشاهده جسد این جانور زیبا که گاه همراه با موجهای خزر به ساحل می آید منظره بسیار دلخراشی را برای علاقمندان به محیط زیست فراهم می آورد.
http://www.iew.ir/1391/08/22/4084
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: سه شنبه 23 آبان 1391برچسب:,
توسط شورای فرهنگ عمومی انجام شد:
حذف برخی مناسبتهای محیط زیستی از تقویم 1392
در تقویم سال 1392 که به تصویب «شورای فرهنگ عمومی» رسیده است، برخی مناسبتهای محیط زیستی حذف شدهاند.
به گزارش سبزپرس، هر سال پاییز شورای فرهنگی عمومی و مرکز تقویم موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران تقویم رسمی سال آینده را از طریق وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در اختیار مراکز نشر و تولید کنندگان سررسید و تقویم قرار میدهند که این تقویم حاوی تمامی مناسبتهای رسمی مصوب کشور است. اما در تقویم امسال برخی مناسبتهای محیط زیستی حذف شدهاند.
در تقویمی که برای سال 1392 در اختیار ناشران قرار گرفته، سه مناسبت «روز هوای پاک» (29 دی)، «روز جهانی تنوع زیستی» (22 می مطابق با اول خرداد) و «روز محیطبان» (همزمان با تولد امام رضا علیه السلام) که در سالهای گذشته در تقویمها درج میشدند از تقویم سال آینده حذف شدهاند.
این اولین بار نیست که این مناسبتها از تقویم حذف می شوند. در بسیاری از تقویمهای چاپ شده در سال جاری نیز نام این مناسبتها حذف شده است.
هنوز علت این اقدام مشخص نیست و سازمان حفاظت محیط زیست نیز به عنوان پیشنهاد دهنده اصلی درج این مناسبتها در تقویم رسمی کشور، درباره حذف این مناسبتها سکوت کرده است.
در تقویم رسمی سال 1392 مناسبتهای «روز جهانی آب» (دوم فروردین)، «روز زمین پاک» (دوم اردیبهشت)، «روز جهانی محیط زیست» (15 خرداد) و «روز جهانی مقابله با بیابان زایی» (27 خردادماه) درج شده اند.
کد خبر : 91081026
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: دو شنبه 22 آبان 1391برچسب:,
در باره شتاب حیرت انگیز مرگ تالاب ها در شمال، باختر، خاور، مرکز و جنوب ایران، گفتگویی با خبرنگار بخش محیط زیست روزنامه خورشید انجام دادهام که در این نشانی میتوانید آن را مطالعه فرمایید.
نوشته شده در دوشنبه 22 آبان1391ساعت 1:0 توسط محمد درویش
طرح تحقیق و تفحص از سازمان محیط زیست در اولین جلسه کمیسیون کشاورزی
۲۲ آبان ۱۳۹۱
دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران: به نقل از خبرگزاری خانه ملت: عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس از طرح تحقیق و تفحص از سازمان حفاظت محیط زیست در جلسه روز سه شنبه کمیسیون کشاورزی خبر داد.
علی ایرانپور در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری خانه ملت، افزود: با توجه به اینکه انتشار گازهای آلاینده در شهرهای بزرگ کشور رو به گسترش است، بنابراین طرح تحقیق و تفحص از سازمان حفاظت محیط زیست از ماه ها قبل در دستور کار کمیسیون کشاورزی مجلس قرار گرفته که این موضوع در جلسه روز سه شنبه بیست و سوم آبان کمیسیون مطرح می شود.
نماینده مردم مبارکه در مجلس شورای اسلامی، ادامه داد: شواهدی بدست آمده که برخی از کارخانه ها و در بعضی شهرها به دلیل نبود برنامه ریزی صحیح و مدون که اسامی این شهرها و کارخانه ها نیز موجود است، در کنار فعالیت های خود، به انتشار گازهای آلاینده از مراکز تولیدیشان توجهی نداشته و نسبت به آن بی اعتنا هستند.
وی اظهارداشت: بحث محیط زیست و مقابله با آلودگی هوای شهرها به هر نحو، جزء شاخص های اصلی توسعه یافتگی کشورها محسوب می شود که متأسفانه و به دنبال تذکرات متعدد به مسئولان این سازمان مبنی بر مهار آلایندگی کارخانه هایی که در حریم شهرها قرار دارند، این اصل فراموش شده و سازمان حفاظت محیط زیست آن را نادیده گرفته است.
این نماینده مجلس نهم، تصریح کرد: یکی از موارد مهمی که موجب شد تا تحقیق و تفحص از سازمان حفاظت محیط زیست در دستور کار کمیسیون کشاورزی قرار گیرد، صرف بودجه های کلان از بخش صنعت در زمینه نگهداری از باغ وحش ها و اکو سیستم های طبیعی است که سازمان حفاظت محیط زیست باید در قبال آن ها پاسخگو باشد.
وی در ادامه افزود: امروزه صنایعی در کشور در حال فعالیت هستند که برای تولید محصولاتشان از روغن مازوت استفاده می کنند که این مسئله به ضرر محیط زیست بوده و در بلند مدت افراد را به بیماری های ریوی دچار خواهد کرد.
ایرانپور با اشاره به استفاده روغن سرطانزای آسکارل در شرکت فولاد مبارکه، افزود: محیط زیست باید آلایندگی شرکت فولاد مبارکه را دوباره بررسی کند.
وی با ابراز تأسف از عملکرد سازمان حفاظت محیط زیست، تصریح کرد: هر چند که این اتفاق کمابیش انجام شد اما در کمال ناباوری سازمان محیط زیست سال گذشته این شرکت را غیر آلاینده معرفی و آن را از لیست صنایع آلاینده خارج کرد.
نماینده مردم مبارکه در مجلس در ادامه سخنانش از پیگیری تحقیق و تفحص از سازمان حفاظت محیط زیست به دلیل ناکارآمدی مدیریت این سازمان و نیز نبود برنامه ریزی مدون در جلوگیری از خروج و انتشار گازهای آلاینده در کارخانه ها، خبر داد.
عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس در پایان یادآور شد: با توجه به ناکارآمدی هایی که در حوزه مدیریتی سازمان حفاظت محیط زیست کشور وجود دارد، به این سازمان مهلت دو هفته ای داده شده تا نسبت به رفع نواقص موجود در بحث تحقیق و تفحص از این سازمان اقدامات لازم را انجام داده و گزارش های آن را به کمیسیون کشاورزی مجلس گزارش دهند که در غیر اینصورت تحقیق و تفحص به صورت جدی از این سازمان آغاز خواهد شد.
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: دو شنبه 22 آبان 1391برچسب:,
زیست بوم: اخیراً در فضای مجازی عکسی منتشر شده که در آن عکاس بیرحم در حال عکاسی از کشته شدن کودک فقیر آفریقایی به وسیلهی یک مار پیتون است! این موضوع باعث خشم بسیاری شده که چرا یک عکاس باید جان یک انسان را فدای یک عکس کند؟
ممکن است شما هم تحت تاثیر این عکس قرار گرفته باشید و عکاس را سرزنش کنید اما …
واقعیت ماجرا:
در عکس، نشان داده شده که یک مار پیتون به کودک حمله کرده و عکاس هم با خیال راحت مشغول عکاسی از این صحنهی هولناک است. در بعضی از نسخهها جهت واقعیتر نشان دادن موضوع، آرم National Geographic را هم به گوشهی تصویر اضافه کردهاند.
حقیقت این است که این عکس مربوط به سریال مستندی به نام Nature’s Deadlist است که از سال ۲۰۰۸ از شبکهی «دیسکاوری» پخش میشود. این تصویر هم مربوط به صحنهای از اپیزود چهارم این مجموعه با نام africa2 میباشد. (احتمالاً این مستند به بازسازی حوادث واقعی میپردازد)
در این صحنه از فیلم، یک دختر به وسیلهی یک مار پیتون آفریقایی مورد حمله قرار میگیرد. دوستش به دنبال کمک میرود. مردی سفید پوست به کمک میآید و با مار گلاویز میشود تا دخترک را نجات بدهد. او موفق میشود و کودک نجات پیدا میکند، اما خودش کشته میشود.
میتوانید این فیلم را از یوتیوب ببینید. قسمت مرتبط، از دقیقهی ۱۰ به بعد شروع میشود:
** تصاویر این مستند ممکن است برای برخی، آزار دهنده باشد.
*این اپیزود از مجموعه، در ۳ قسمت آپلود شده که لینک بالا قسمت دوم آن است.
از مجموع ۴۳ دقیقه فیلم، این عکس در حال دست بدست شدن است! برای تحریک احساسات عمومی، داستان کاملاً تحریف شده و نظرات بسیار تندی دربارهاش نوشته میشود و مطابق معمول کسی هم به دنبال اصل داستان نمیرود!
تفاوت بین فقیر و پولدار، سیاه و سفید و … و تا دلتان بخواهد دشنام به عکاس بیرحم ماجرا! در صورتی که در این فیلم، مردی سفید پوست برای نجات کودک سیاه پوست جانش را از دست میدهد.
یک خبر بد: اطلاعات ما از ابرها، بسیار کمتر از آن چیزی است که تصورش میرفت. … و یک خبر خوب: احتمالاً راه درست پاسخگویی به این نادانستهها را پیدا کردهایم. اخیراً پژوهش جدیدی به کمک یک محفظه ابر مصنوعی مجهز به شبیهساز پرتوهای کیهانی انجام گرفته است که نشان میدهد عامل مرموزی (که دست کم یک عامل هم بیشتر نیست) ایجاد ابرها را در ارتفاعات پایینی جو زمین کنترل میکند و این، تاکنون از تیررس دید دانشمندان پنهان مانده بود. خوشبختانه این آزمایش، ردپاهایی را هم از این عنصر مرموز رو کرده که احتمالاً به دانشمندان در حل این معما کمک خواهد کرد.
این پژوهش از اهمیتی فراوان برخوردار است، چراکه ابرها و مواد اولیهشان که «هواویز»ها (یا ایروسولها) باشند، مهمترین آبشخور عدم قطعیت پیشبینی دانشمندان از نحوه دگرگونیهای اقلیم زمین به شمار میروند. هرچند که این دانشمندان از نقش گازهای گلخانهای در افزایش دمای میانگین زمین آگاه هستند و میدانند که هواویزها و ابرها با انعکاس نور آفتاب از پشتشان، تا حد زیادی قادر به جبران این فاجعه هستند؛ اما هواویزها ذراتی چنان فراری و مرموزند که دخالت دادنشان در شبیهسازیهای رایانهای، کار سختی است. با این وجود آنها تازه فهمیدهاند که آموختههایشان در خصوص نحوه تشکیل ابرها تا چه حد از ریشه مشکل دارد. این را «یاسپر کرکبی» (Jasper Kerkby)، از فیزیکدانان سازمان تحقیقات هستهای اروپا (CERN) و همچنین از پژوهشگران این بررسی میگوید و میافزاید: «اطلاعاتمان از هواویزها، بسیار کمتر از آن چیزیست که تاکنون تصورش را میکردهایم. پس اگر در گذشته مشکلاتی داشتهایم، این مشکلات عمیقتر هم خواهد شد.»
قصه این آزمایش از چه قرار است؟
کرکبی، سرپرست آزمایشی موسوم به CLOUD در سازمان CERN است؛ آزمایشی که بهمنظور ارزیابی نقش پرتوهای کیهانی در ایجاد ابرهای زمین طراحی و اجرا شده است (پرتوهای کیهانی، ذرات زیراتمی فوقالعاده پرسرعتیاند که از منابع ناشناخته کیهانی نشئت میگیرند و پس از برخورد به لایههای فوقانی جو زمین، آبشاری از ذرات ثانویه را رها میکنند). او و همکارانش، در محفظه فولادین غولآسایی دست به بازسازی ذرات ریزی موسوم به هواویزها زدند که هسته تشکیلدهنده اجزای یک ابر محسوب میشوند. وقتیکه هواویزها به حد کافی بزرگ میشوند، بخار آب بر سطحشان مینشیند و با گرد آمدن مقادیر فراوانی از آنها هم ابرها متولد میشوند.
این پژوهشگران از هوای معمولی در این محفظه استفاده نکردند، چراکه بهگفته کرکبی نمیتوان نمونهای از هوای طبیعی را تا مقادیر مد نظر دانشمندان تصفیه کرد. در عوض آنها با کمک نیتروژن و اکسیژن مایع، هوای بیرون را که فاقد هرگونه هواویزی بود، شبیهسازی نمودند. بخار آبی هم که در این محفظه بایستی تزریق میشد، با پالایشگر خاصی خالصسازی شده بود، اما بهگفته کرکبی، این میزان از تصفیه هم حتی کفایت نمیکرد. از اینرو باز آنها بخار آب خودشان را به طریق مصنوعی به دست آوردند.
دمای درون این محفظه را میتوان تا یکصدم درجه سلسیوس تحت کنترل درآورد و همین ویژگی به کرکبی و همکارانش امکان بازسازی هر بخشی از جو زمین را میداد. آنها، پرتویی از ذرات تولیدی در جریان آزمایشهای شتابدهنده پروتون- سینکروترونی سازمان CERN را به نیابت از پرتوهای کیهانی و یک چراغ فیبری فرابنفش را هم در عوض خورشید به کار گرفتند. کرکبی میگوید: «چیزی شبیه به آشپزی است. قابلمه (یا همان محفظه ابر) را از مواد اولیه مطلوبمان پر میکنیم و دما را هم به همان اندازه که خواستیم تنظیم میکنیم و منتظر میمانیم».
کرکبی و تیم پژوهشیاش از طریق این آزمایش، هستهزایی هواویزها را شبیهسازی کردند؛ فرآیندی که در جریان آن مولکولهای جو زمین در گرداگرد هواویزها تجمع پیدا میکنند. آنها سریعاً متوجه شدند که دو مولکول اصلی مد نظرشان، یعنی اسید سولفوریک و آمونیاک، نمیتوانند عامل هستهزایی طبیعی ابرهای پراکنده در جو تحتانی زمین باشند؛ ابرهایی که حداکثر یک کیلومتر از سطح زمین فاصله دارند.
سطح هستهزایی مشاهدهشده در محفظه ابر، «تقریباً یکدهم تا یکهزارم آن چیزی بود که در جو تحتانی زمین مشاهده میشود. شکی نیست که چیزی در این میان گم شده است». با اینحال محاسبات دقیق حکایت از این میکنند که مقادیر ناچیز بخارهای ارگانیک ناشی از فعل و انفعالات زیستی بدن جانداران، به فرآیند هستهزایی ابرها کمک میکنند. این، نقطه آغازی برای پژوهشگران شده است تا ردپای این عنصر گمشده را پیدا کنند. این پژوهشگران همچنین متوجه شدهاند که پرتوهای کیهانی مصنوعیشان، مسئول حدود ۱۰ درصد از این فرآیند هستند و لذا پرتوهای کیهانی طبیعی نیز در عمل در تشکیل ابرهای زمین ایفای نقش میکنند. البته بهگفته کرکبی، این بهمعنای تأثیر این پرتوها بر الگوهای اقلیمی سیارهمان نیست، بلکه چنین احتمالی را پیش میکشد.
«اون تون» (Owen Toon)، اقلیمشناسی از دانشگاه کلرادو – بولدر که نقشی در این پژوهش نداشته است، میگوید: «این یعنی بعید نیست که خورشید هم بر این ذرات ریز اثرگذار باشد.» وی این آزمایش را «حقیقتاً هیجانانگیز» میداند و میافزاید: «هستهزایی، زجرآورترین فرآیند جویست، چراکه فوقالعاده حساس به دماست. پس فرآیندی حساس است و همین مسئله انجام هرگونه کار نظری را روی آن فوقالعاده دشوار میکند. کار عملی با آن هم سخت است.»
کرکبی تأکید میکند که این پژوهش هیچ هدفی را در مسیر بررسی بنیان علمی پدیده زمینگرمایی در پی نگرفته بود، اما بخشی از آن ممکن است اثراتی را در این حوزه نیز برجا بگذاردد. مدلهای فعلی اقلیم زمین، رشد دما میانگین زمین را به میزان سه تا هفت درجه فارنهایت، تا سال ۲۱۰۰ میلادی پیشبینی میکنند. دادههای بهدستآمده از آزمایش CLOUD، به مدلسازیهای جهانی تشکیل هواویزها افزوده خواهد شد و این، در نهایت راه به مدلسازیهای اقلیم زمین خواهد برد. کرکبی میافزاید: «این یافتهها تنها بخشی از پازل به شمار میروند و شاید بگویید اطلاعاتمان از طرح کلی [اقلیم زمین] را ارتقا خواهند داد، اما بههیچ وجه اجزای دیگر این پازل را از میدان به در نمیکند.»
استفانی پاپاس (Stephanie Pappas)
http://zistboom.com/8903/
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: دو شنبه 22 آبان 1391برچسب:,
وزیر نیرو از تصمیم دولت برای شیرین سازی آب دریاهای شمال و جنوب کشور خبر داد و گفت : بارندگی در ۵ سال اخیر زیر نرمال بوده است و اگر سدها را نمی ساختیم ، امکان اداره کشور وجود نداشت.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت به نقل از واحد مرکزی خبر مجید نامجو امروز در مراسم آغاز بکار نخستین جشنواره و نمایشگاه توانمندی های بهره برداری در صنعت آب و فاضلاب گفت: جریان آب های سطحی در سال گذشته در مقایسه با میانگین درازمدت ۴۳ درصد کاهش داشته است.
وی افزود: برای اجرای اهداف برنامه پنجم توسعه در حوزه آب به ۱۳۰هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری در بخش اب نیاز است که فقط از طریق خزانه قابل تامین نیست.
وزیر نیرو با بیان اینکه طرح مجلس شورای اسلامی برای واگذاری آب و فاضلاب به شهرداریها قابلیت اجرایی ندارد، گفت : هنوز شهرداریها به این بلوغ که بتوانند اداره این حوزه را به دست بگیرند، نرسیده اند و بهتر است نمایندگان مطالعات بهتری را دراین خصوص انجام دهند.
نامجو از طرح ادغام شرکتهای آب و فاضلاب شهری و روستایی خبر داد و گفت: این طرح طبق اصل ۴۴ باید اجرا شود.
نامجو درباره اجرای طرحهای مهر ماندگار هم گفت : با توجه به اینکه دولت در ماههای پایانی کار خود قرار دارد باید از ظرفیتهای مختلف در کشور استفاده شود و بسته های اقتصادی مناسبی را برای جذب سرمایه طراحی و تدوین کنیم.
وزیر نیرو با اعلام اینکه ایران منابع آبی محدودی دارد از برگزاری ۵ جلسه شورای عالی آب در دولت دهم باحضور رئیس جمهور خبر داد و گفت: پارسال ۱۳۰۰میلیارد تومان و در سال جاری نیز ۲۸۰۰ میلیارد تومان برای ارتقا و روش های آبیاری در کشاورزی اختصاص یافته است.
نامجو اظهار داشت : وزارت نیرو موظف شد تا در ۳ سال شبکه های پایین دست سدها را اجرا کند و ۶۹ هزار میلیون یوان از سرمایه گزاری چین در این خصوص استفاده می کنیم.
نامجو درباره انتقال آب حوزه به حوزه گفت : بخشی از مسئولیتهای حوزه آب طبق تصمیم شورای عالی آب به استانداران واگذار شده است.
وزیر نیرو با بیان اینکه در دولت بعد از دستور مقام معظم رهبری تصمیم گرفته است ، حرف تفرقه آمیز زده نشود.
گفت: انتظار داریم قوای دیگر نیز این موضوع را رعایت کنند و ما در دولت پیام رهبری را شنیدیم.
گفت: در حالی که دشمن تلاش می کند ضربات اقتصادی به کشور بزند، باید بیشترین اقدامات را برای مقابله صورت دهیم.
وزیر نیرو با تاکید براینکه تحریمها از ابتدای انقلاب بوده و درحال حاضر نیز به شدت افزایش یافته است، گفت: مردم در با تهاجمات ، مقابله می کنند و انتظار داریم قوای دیگر نیز این موضوع را رعایت کنند.
اگر سدها ساخته نمی شد ، دچار مشکل می شدیم
همچنین وزیر نیرو افزود : در برنامه پنجم توسعه کشور، باید ۱۳۰ هزار میلیارد تومان در بخش آب کشور سرمایه گذاری شود.
مجید نامجو امروز درآیین گشایش نخستین جشنواره توانمندی های بهره برداری در صنعت آب و فاضلاب، با بیان اینکه اهمیت بحث آب در برنامه پنجم توسعه مورد توجه قرار گرفته است، اظهار داشت: این میزان اعتبار از منابع خزانه قابل تامین نیست و باید با روش هایی مانند فاینانس، اوراق مشارکت و منابع شرکت های آب و فاضلاب و آب منطقه ای تامین شود.
وی با اشاره به شرایط حساس کنونی که دشمن همه تلاش خود را می کند تا از لحاظ اقتصادی آسیب هایی را به کشور وارد کند، گفت: این تلاش ها از ابتدای انقلاب نیز بوده است و اکنون تنها شدت تحریم ها بیشتر شده است.
وی راه مقابله با تحریم ها را سازماندهی و تدبیر دانست و گفت: ملت ایران ملت با ایمانی است که امتخان خود را در مقاطع مختلف زمانی پس داده است و باز هم در مقابل تهاجم ها سرافراز خواهد بود.
وی در باره آخرین وضع آب کشور، گفت: ایران دارای منابع محدود آبی است اما خوشبختانه مسئولان ارشد کشور ازجمله مقام معظم رهبری و رییس جمهوری به بحث آب توجه ویژه ای دارند.
وی ادامه داد: تاکنون در کل نظام جمهوری اسلامی، هفت نشست شورای عالی آب تشکیل شده که پنج نشست در دولت دهم برگزار تشکیل شده است و در این نشست ها، تصمیم های خوبی برای تزریق منابع مالی و صرفه جویی در آب کشاورزی با روش های نوین آبیاری گرفته شده است.
وزیر نیرو ادامه داد: نخستین جشنواره توانمندی های بهره برداری در صنعت آب و فاضلاب می تواند به استفاده از ظرفیت های موجود، استفاده از دانش روز، فناوری های نوین و واگذاری تاسیسات به مردم کمک کند.
http://zistboom.com/8899/
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: دو شنبه 22 آبان 1391برچسب:,
خبر کشته شدن گونههاي مختلف حيات وحش از خرس گرفته تا مرال و يوزپلنگ و پلنگ، هرازگاهي تبديل به تيتر يک صفحات محيطزيست رسانهها ميشود اما اينکه پلنگي بهدست يکي از محيطبانان کشته شود البته ميتواند حساسيت زيادي را برانگيزد؛ اتفاقي که هفته گذشته در حاشيه روستاي آيينهورزان دماوند رقم خورد و طي آن يک قلاده پلنگ بهدست يکي از محيطبانان از پاي درآمد.
به گزارش همشهري آنلاين:اکنون علاقهمندان به محيطزيست در تماس با روزنامه ميپرسند چرا بايد يک محيطبان که وظيفهاي جز صيانت از حيات وحش ندارد يک قلاده پلنگ را با گلوله از پاي درآورد؟ آنها ميگويند چرا محيطبانان از تفنگ بيهوشي استفاده نکردهاند؟ پاسخ اين چرا و برخي چراهاي ديگر را از مهندس هوشنگ ضيايي، استاد برجسته حيات وحش جويا شديم. پاسخهاي ضيايي که در زمينه بيهوشي و زندهگيري گونههاي مختلف حياتوحش نظير يوزپلنگ و پلنگ تجربه فراواني دارد، شنيدني است. او ميگويد در مواردي چارهاي جز شليک گلوله وجود ندارد.شماره موبايل ضيايي را ميگيرم. چند زنگ ميخورد اما جواب نميدهد. در ذهنم نام کارشناسان ديگر را جستوجو ميکنم تا اگر موفق به گفتوگو با ضيايي نشدم با آنها صحبت کنم که ارتباط برقرار ميشود. ميگويد: «جاي شما خالي با شماري از دانشجويان در دل طبيعت هستم». ميپرسم که آيا فرصت يک گفتوگوي کوتاه را دارد و سپس ماجراي کشته شدن پلنگ را با او در ميان ميگذارم. به او ميگويم محيطباني که ناخواسته و بهرغم ميل باطني خود پلنگ را از پا درآورده هماکنون در بيمارستان بستري است؛ متهمي که بيش از هرکسي داغدار مرگ پلنگ از دست رفته است.دشواريهاي استفاده از تفنگهاي بيهوشکننده ضيايي ميگويد: «همهچيز بستگي به شرايط دارد. در مواردي چارهاي جز شليک وجود ندارد؛ زيرا تفنگ بيهوشي کار ساز نيست. درنظر داشته باشيد استفاده از تفنگ بيهوشي مقدماتي دارد، اينطور نيست که گلوله بيهوشي مثل ساير گلولهها آماده باشد تا بتوان از آن مثل ساير گلولهها استفاده کرد بلکه بايد با توجه به وزن حيوان موردنظر سرنگ با ماده بيهوشي تهيه شود و پس از آن، سرنگ بيهوشکننده بايد دقيقا به ران حيوان شليک شود».اين استاد حيات وحش ميافزايد: «پلنگ حيوان باهوش و زيرکي است در نتيجه براي شليک سرنگ بيهوشي به اين حيوان بايد بسيار مراقب بود زيرا به محض آنکه سرنگ به طرف حيوان شليک شود آن را با دهان خود ميگيرد که ممکن است سرنگ به چشم حيوان برخورد کند و باعث صدمات جبرانناپذير شود». او در ادامه چگونگي استفاده از سرنگ بيهوشکننده را توضيح ميدهد: «براي شليک گلوله بيهوشي (سرنگ پرشده از ماده بيهوشي) به پلنگ لازم است يک نفر حيوان را سرگرم کند تا بتوان از پشت سرنگ را به ران حيوان شليک کرد. با وجود اين، پلنگ حيواني است که بهسرعت عکسالعمل نشان ميدهد. اين درحالي است که از زمان برخورد سرنگ به بدن حيوان، پنج تا 15دقيقه زمان لازم است تا ماده بيهوشي اثر کند و در اين زمان نسبتا طولاني، حيوان فرصت دارد حمله کند؛ در نتيجه محيطبانان نميتوانند بهسادگي حيواني را بيهوش کنند».
ضيايي که تجربه بيهوش کردن 100حيوان ازجمله يوز و پلنگ را در پيشينه کاري خود دارد در ادامه خاطرنشان ميکند: «سرنگي که براي بيهوش کردن حيوانات بهکار گرفته ميشود با سرنگهايي که براي تزريق به انسان استفاده ميشود تفاوتي ندارد؛ بنابراين اگر پلنگ خواب باشد و بتوان سرنگ را در رگگردن حيوان تزريق کرد بلافاصله بيهوش ميشود اما زماني که پلنگ بيدار است اين کار بسيار دشوار است». وي درباره روي آوردن پلنگها به حاشيه روستاها ميگويد: «اغلب حيواناتي که قدرت شکار ندارند و پير شدهاند براي بهدست آوردن طعمه به حاشيه روستاها ميآيند؛ پلنگ هم از اين قاعده مستثني نيست؛ براي نمونه چندي پيش پلنگي در جاسک دو شتر را کشته بود. وقتي ما او را تعقيب کرديم متوجه شديم که يک انگشت پا و دو دندان خود را براثر گلوله شکارچيان از دست داده و در نتيجه ديگر قدرت شکار در طبيعت را ندارد؛ از همينرو به روستاها روي آورده است. پير شدن حيوانات وحشي از ديگر دلايل ديده شدن آنها در حاشيه روستاهاست. پلنگ هم که پير ميشود قدرت بينايي و شکار را از دست ميدهد. اين ضعفها باعث حمله اين حيوان به الاغ، گاو و دام ميشود».
ضيايي به نکته جالبي اشاره ميکند: «پلنگ به گوشت سگسانان بسيار علاقه دارد. اين علاقه به اندازهاي است که گاه اين حيوان را به حاشيه روستاها ميکشاند و باعث ميشود سگهاي گله را شکار کند. اين مسئله به اندازهاي معمول است که مردم جاسک معتقدند که پلنگ پير اگر سگ بخورد جوان ميشود».
کاهش چشمگير کل ، بز، قوچ و ميش
درعين حال ، اين استاد محيطزيست از کم شدن طعمه بهعنوان يکي از عوامل مهم حمله پلنگ به دام نام ميبرد و ميگويد: «شکار بيرويه و تخريب زيستگاه سبب کمشدن طعمه گربهساناني چون پلنگ شده است؛ براي نمونه تا پيش از اين، جمعيت قوچ، ميش، کل و بز در پارک ملي خجير، ورجين و سرخهحصار بالغ بر 15هزار راس بود اما اکنون اين رقم بهدليل شکار و ويلاسازي در اين مناطق به سه هزار راس کاهش يافته است. اين کاهش طعمه امکان شکار پلنگ را بسيار محدود کرده است درحاليکه وقتي طعمه زياد بود حتي پلنگهاي پير هم فرصت شکار داشتند».
اما ضيايي خبر اميدوارکنندهاي هم دارد: «گرچه آماري از جمعيت تعداد پلنگها در دست نيست اما خوشبختانه جمعيت اين حيوان نسبت به ساير گونهها خوب است؛ بهطوري که هرجا کل، بز و گراز وجود داشته باشد پلنگ هم وجود دارد. برهمين اساس از سيستانوبلوچستان گرفته تا ارتفاعات بم، يزد، کرمان و جنگلهاي شمال پلنگ مشاهده ميشود.
نکته ديگر اينکه پلنگ حيواني شبگرد است که ميتواند طعمههاي مختلفي نظيرگراز، پايکا (از خانواده خرگوشان) و تشي را شکار کند. اين حيوان برخلاف يوز که در دشت زندگي ميکند و با ماشين قابل تعقيب است در کوهستان زندگي ميکند و به همين دليل نميتوان با ماشين آن را تعقيب کرد. با وجود اين، تخريب زيستگاهها و شکار بيرويه طعمه ميتواند جمعيت اين حيوان را با خطر مواجه سازد».
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: دو شنبه 22 آبان 1391برچسب:,
مدیرکل روابط عمومی و امور بین الملل سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور با بیان اینکه صنایع چوبی کشور سالانه به دو میلیون مترمکعب چوب نیاز دارد، از اجرای طرح تولید چوب از طریق ترویج کاشت درخت صنوبر با مشارکت بهره برداران در کشور خبر داد.
به گزارش سرویس «محیط زیست» ایسنا، خلیل عابدینی که به منظور شرکت در گردهمایی روابط عمومی منطقه یک کشور به سمنان سفر کرده بود، افزود: در این زمینه تاکنون بین 100 تا 150 هزار هکتار طرح اجرا شده است.
وی با اشاره به نیاز صنایع چوبی کشور به دو میلیون مترمکعب چوب در کشور گفت: از این مقدار 750 هزار مترمکعب آن از طریق بهره برداری از عرصه ها تامین می شود و برای جلوگیری از ورود فشار به جنگل ها بقیه این نیاز از طریق سایر کشورها تامین می شود. وی گفت: برای رفع نیاز کشور به چوب، طرح تولید چوب با استفاده از عرصههای بهره برداران اجرایی شده است و سازمان جنگلها برای کمک به توسعه این امر به مشارکت کنندگان تسهیلات بانکی از طریق بانکهای کشاورزی و عامل اعطاء می کند. عابدینی توسعه فضای سبز در کشور را از دیگر برنامههای این سازمان برشمرد و گفت: تاکنون در سطح 200 هزار هکتار طرح توسعه فضای سبز اجرا شده و در برنامه پنج ساله اجرای دو میلیون هکتار طرح در برنامه قرار دارد. مدیرکل روابط عمومی سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری اخذ سند برای اراضی ملی را از دیگر سیاستها ذکر کرد و گفت: تاکنون برای قریب به 132 میلیون هکتار سند اخذ شده است.
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: دو شنبه 22 آبان 1391برچسب:,
مديرکل روابط عمومي و امور بين الملل سازمان جنگلها، مراتع وآبخيزداري کشور با اشاره به اينکه طي هفت سال اخير بالغ بر 14هزار آتش سوزي در جنگلهاي کشور رخ داده است، از برنامهاي براي ايجاد 15 پايگاه اطفاي حريق جنگل در استانهاي مختلف کشور خبر داد.
به گزارش خبرنگار «محيط زيست» خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)- منطقه سمنان، خليل عابديني در گردهمايي روابط عمومي منطقه يک منابع طبيعي و آبخيزداري کشور در سمنان، افزود: دومين پايگاه از اين تعداد اخيرا در گرگان ايجاد و به بهره برداري رسيد. وي گفت: سال آينده اين پايگاه در استانهايي نظير آذربايجان غربي، فارس و مناطق ديگر ايجاد مي شود. وي با اشاره به کاهش 53 درصدي وقوع حريق در جنگلهاي کشور، گفت: از سال 84 تاکنون 14 هزار فقره حريق در جنگلهاي کشور رخ داده است که سطحي بالغ بر 150 هزار هکتار را شامل مي شود. عابديني، وقوع حريق در جنگل را ناشي از عوامل طبيعي و غير طبيعي از جمله عامل انساني دانست و گفت: با مشارکت و همراهي مردم و اطلاع رساني مناسب وقوع حريق در جنگلها امسال کاهش خوبي داشته است. مديرکل روابط عمومي سازمان جنگل ها، مراتع و آبخيزداري کشور به اجراي طرحهاي بيابانزدايي در کشور نيز اشاره کرد و گفت: تاکنون در سطح هفت ميليون هکتار از 32 ميليون هکتار بيابانهاي کشور عمليات بيابانزدايي اجرا شده است.
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: دو شنبه 22 آبان 1391برچسب:,
طرح حفاظت از خرسهاي قطبي در دستورکار گروه تخصصي کميسيون حفظ بقاي گونهها (SSC) در اتحاديه جهاني حفاظت از طبيعت قرار گرفت.
به گزارش سرويس «محيط زيست» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اين طرح نخستين بار در نشست ويژه اين کميسيون در ماه اکتبر سال جاري ميلادي (2012) در نروژ ارائه شد. به گزارش پايگاه اطلاعرساني اتحاديه جهاني حفاظت از طبيعت، در نتيجه تصميمات اتخاذ شده در نشست نروژ، دستورالعملهاي اصلي مربوط به اجراي اين طرح، ماموريتهاي مرتبط با آن، اهداف و شرايط عضويت در اين همکاري صادر گرديد. اطلاعات فوق با جزئيات کامل به زودي در وب سايت گروه تخصصي حفاظت از خرسهاي قطبي در کميسيون SSC منتشر خواهد شد.
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: دو شنبه 22 آبان 1391برچسب:,
دولت استراليا آمادگي خود را براي پيوستن به مرحله دوم پروتکل کيوتو در عرصه مقابله با تغييرات جوي اعلام کرد.
به گزارش سرويس «محيط زيست» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، گريگ کومبت، وزير تغييرات جوي استراليا در اين باره اظهار داشت که کشورش اين گام مهم را به اين دليل برداشته که اخيرا اقدامات بينالمللي در جهت مقابله با پديده تغييرات جوي افزايش يافته است. بي بي سي گزارش داد، در دور دوم «تعهدات کيوتو» کشورهاي متعهد پيمان خود را براي کاهش توليد و انتشار گازهاي گلخانهاي تا سال 2020 ميلادي تجديد ميکنند. بنابر اين گزارش، استراليا در حال حاضر يکي از توليدکنندگان اصلي گازهاي گلخانهاي در جهان است.
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: دو شنبه 22 آبان 1391برچسب:,
رئیس دفتر علوم یونسکو: تشکیل کارگروه تخصصی بررسی وضعیت ژئوپارک قشم
رئیس دفتر علوم سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) گفت: در حال حاضر کارگروهی از متخصصان تشکیل شده است که این کارگروه وضعیت ژئوپارک قشم را بررسی می کند.
محمد ریاحی روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا افزود: نشست های مشترک متعددی بین سازمان حفاظت محیط زیست و یونسکو با هدف بررسی وضعیت ژئوپارک قشم برگزار شده که در نهایت تشکیل کارگروهی تخصصی برای این منظور پیشنهاد شده است.
وی اظهار داشت: پیشنهاد تشکیل این کارگروه به رئیس جمهوری داده شده و این پیشنهاد در حال بررسی است و منتظر اعلام نتیجه از سوی دفتر رئیس جمهوری هستیم.
ژئوپارک قشم در سال ۲۰۰۶ به عضویت شبکه جهانی ژئوپارک ها درآمد و همچنان تنها ژئوپارک کشور و خاورمیانه به شمار می رود.
ژئوپارکها هر چهار سال یک بار توسط شبکه جهانی ژئوپارکها (GGN) مورد ارزیابی قرار می گیرند و چنانچه عملکرد مناسب و مطابق با استانداردهای این شبکه را داشته باشند، عضویت آنها به مدت چهار سال دیگر در شبکه جهانی ژئوپارکها زیر نظر یونسکو تمدید می شود در غیر این صورت از فهرست خارج می شوند.
ژئوپارک قشم به عنوان تنها ژئوپارک ایران پیش از این از سوی متخصصان بررسی شد. آنها اعلام کردند که این ژئوپارک معیارهای ماندگاری دراین فهرست را ندارد از این رو یونسکو برای برطرف کردن نواقص آن مهلتی را تعیین کرد تا در صورت برطرف کردن نواقص، ماندن آن در فهرست تمدید شود.
ریاحی گفت: تاکنون اقداماتی برای برطرف کردن نواقصی که یونسکو اعلام کرده ،انجام شده است اما این اقدامات کافی نیست ازاین رو پیشنهاد تشکیل یک کارگروه تخصصی مطرح شد.
رئیس دفتر علوم یونسکو اظهارداشت: بدون شک با تشکیل این کارگروه و عضویت نهادها و سازمان های مرتبط در آن، نواقص ژئوپارک قشم زودتر برطرف خواهد شد.
براساس تعریف یونسکو، ژئوپارک منطقه ای است با وسعت کافی که مرزهای آن به وضوح مشخص شده و چندین پدیده بارز زمین شناسی در محدوده آن قرار گرفته باشد و این محدوده باید بتواند در توسعه اقتصادی جوامع اطراف خود نقش موثری ایفا کند.
ژئوپارک ممکن است علاوه بر پدیده های زمین شناسی از آثار تاریخی، بوم شناسی، باستان شناسی، میراث فرهنگی و طبیعی دیگر نیز برخوردار باشد.
وجود پدیده های بارز زمین شناسی شامل گنبد نمک، چشمه های گوگردی، غار نمکی، دره شگفت انگیز، سواحل بکر و زیبا و حیات وحش در بخش غربی جزیره قشم و جنگلهای دریایی حرا، تنگه چاهکوه، تنگه عالی، بام قشم، دره تندیس ها، کلات کشتاران، جزایر ناز و دهها تخته سنگ و صخره با اشکال زیبا موجب شده است تا نام جزیره قشم در فهرست ژئوپارک های جهانی ثبت شود.
http://www.iew.ir/1391/08/21/4060
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: دو شنبه 22 آبان 1391برچسب:,
تشکیل کمیته مشترک وزارت نفت و سازمان محیط زیست برای احیای تالاب هورالعظیم
در نشست روز گذشته مسئولین وزارت نفت و سازمان حفاظت محیط زیست بر همکاری های جدی فی مابین تاکید شد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست(پام): روز گذشته جلسه مشترکی با حضور محمد جواد محمدی زاده معاون رییس جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط زیست و رستم قاسمی وزیر نفت در محل سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد. در این جلسه به همکاری های فی ما بین دو دستگاه حاکمیتی تاکید شد.
بر اساس این گزارش معاون رییس جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه برنامه توسعه نفت بر اساس منویات دولت تکلیف است، افزود: قرار این است که در توسعه صنایع نفتی کار به گونه ی هدایت شود که ضایعات زیست محیطی به حداقل برسد.محمد جواد محمدی زاده تصریح نمود: هیدروکربنها در ذات خودشان آلاینده هستند و سازمان حفاظت محیط زیست وظیفه دارد آلودگی زیست محیطی را به حداقل برساند.
در ادامه جلسه وزیر نفت گفت: موضوع محیط زیست برای ما از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که به زندگی مردم کشور مربوط می شود. خط مشی کلی وزارت نفت بر این است که موضوعات نفت بطوری تنظیم و هدایت گردد که الزامات زیست محیطی در آن پیش بینی گردد. وی در ادامه گفت: در خصوص تالابها نیز بایستی شاخص های زیست محیطی رعایت شود.
رستم قاسمی ادامه داد: وزارت نفت به کلیه تعهدات زیست محیطی خود در کلیه پروژه ها و طرح ها پایبند است. گفتنی است، در این نشست مقرر شد به فوریت کمیته ای متشکل از نمایندگان وزارت نفت و سازمان حفاظت محیط زیست برای احیای تالاب هورالعظیم تشکیل گردد و موضوعاتی نظیر رها سازی حداکثر آب و امکان گردش آن در تالاب و سایر تعهدات در مجوز صادره را به مرحله اجرا درآورند.
تسریع در اجرای تعهدات وزارت نفت در خصوص بیابان زدایی دویست هزار هکتار توسط مالچ پاشی و ایجاد فضای سبز تاکید شد. کارگروه مشترک سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت صنعت معدن و تجارت برای پیگیری مصوبه اکتشاف نفت در بلوک گرمسار و رفع مشکلات موجود تشکیل می شود. تامین سوخت یورو ۴ و ۵، جایگزینی سوخت مازوت در نیروگاه ها، طرح جامع مدیریت پسماندها، پایش لحظه ای و خود اظهاری در واحدهای مشمول و طرح کهاب و تفاهم نامه عسلویه، مدیریت کل حفاری مورد توجه جدی قرار گیرد و بر اساس توافقات به عمل آمده اجرایی گردد. همچنین فاضلاب های صنعتی و انسانی ماهشهر و منطقه ویژه رازی و بندر امام تدوین و پیگیری شود.http://www.iew.ir/1391/08/21/4070
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: دو شنبه 22 آبان 1391برچسب:,
ندا پورصالح: بعضی از شخصیت های کارتونی در ذهن ما ماندگار شده اند، از آن جمله مورچه خواری با پوزه بلند و دست و پاهای کوتاه که بی وقفه برای گرفتن مورچه ای قرمز و پرانرژی در مدت زمان پخش سریال می دوید و همیشه هم ناکام می ماند.
مورچه و مورچهخوار (به انگلیسی: The Ant and the Aardvark) سریال کارتونی بود که توسط کمپانی DePatie-Freleng Enterprises بین سالهای ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۱ تولید شدهاست. این کارتون تلاشهای یک مورچهخوار آبیرنگ بدون نام را برای گرفتن و خوردن مورچهای قرمز رنگ به نام چارلی نشان میداد. این سریال کارتونی توسط کمپانی United Artists منتشر شدهاست.
دوبله فارسی این اثر در دهه ۴۰ خورشیدی به مدیریت حسن عباسی انجام شد. در این دوبله مهدی آریننژاد به جای مورچهخوار و حسن عباسی به جای مورچه صحبت کردهاند.
اما در اینجا هدف فقط یادآوری کارتونهای زمان کودکی ما نبود ، بلکه می خواستیم کمی بیشتر درباره مورچه خوارها و مورچه ها در دنیای واقعی بگوییم:
مورچه خوار
شخصیت قهرمان این کارتون از گونه ای پستاندار مورچه خوار آفریقایی به نام آدرووارک Aardovark الهام گرفته شده است. این پستاندار باطولی در حدود یک ونیم متر در علفزارهای آفریقا زندگی کرده و از مورچه ها و موریانه ها تغذیه می کند.
معروفترین مورچه خوارها انواعی از پستانداران هستند که اغلب در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری کره زمین یافت می شوند آناتومی پستانداران مورچه خوار دارای چند شباهت کلی است و آن پوزه کشیده و زبانی بلند و چنگال های قوی، بلند و برگشته برای تخریب لانه مورچه ها یا موریانه هاست.
انواعی از پستانداران مورچه خوار در آمریکای جنوبی زندگی می کنند که آرمادیلوها و مورچه خوارهای بزرگ و پشمالو از آن جمله اند مورچه خوار بزرگ آمریکای جنوبی بزرگترین جانور مورچه خوار جهان است که طول آن به ۲ متر می رسد.
بیش از ۲۵ گونه مورچه خوار درآمریکای جنوبی زندگی می کنند، مورچه خوارها آرمادیلوها با پوشش زرد مانند خود از عجایب طبیعت هستند که رژیم غذایی آنها را مورچه ها و موریانه ها تشکیل می دهند، در آفریقا نیز انواعی از مورچه خوارها یافت می شوند از آن جمله می توان به بانگوین که نوعی مورچه خوار زرده دار با دم بلند است و روی درختان زندگی می کند، این مورچه خوار جالب نوزاد خود را تا چندین ماه بر پشت خود حمل می کند.
بسیاری از انواع حشرات، پرندگان و خزندگان نیز مورچه خوار هستند. در طبیعت موجودات زنده بسیاری هستند که لقب مورچه خوار را به خود اختصاص داده اند ولی همه موجودات در یک گروه جای نمی گیرند، برخی از انواع مورچه خوارها، حشرات، برخی پرندگان و بسیاری از خزندگان هم مورچه خوار هستند.
در میان حشرات نیز انواعی هستند که به مورچه خوار معروفند انواعی ازبال توریها حشراتی با بالهای ظریف شبیه سنجاقک، در دوران لاروی و بلوغ دارای رژیم غذایی مورچه خواری هستند پرندگان و خزندگان هم دارای رژیم مورچه خواری هستند که با اینکار به حفظ تعادل جمعیت این حشرات کمک می کنند.
گفتنی است، طبیعت با مکانیزم های پیچیده و فراوان خود نظامی هماهنگ است که با حذف هر یک از اجزای آن آسیب جدی به این شبکه پیچیده وارد می آید.
نسل این پستانداران که زیستگاه اصلی آن مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری است بدلیل تخریب زیستگاه و جنگل تراشی در معرض تهدید انقراض است.
http://zistboom.com/8876/
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: یک شنبه 21 آبان 1391برچسب:,
اخیرا” تصاویری از قطع یکسره درختان در اتوبان فولادشهر اصفهان بدستم رسید که حکایت از قربانی شدن صدها درخت کاج و اقاقیا که قدمت اغلب آنها به سال های قبل از انقلاب – تقریبا” همزمان با احداث شهرک فولادشهر – هم می رسید، داشته که به بهانه مزاحمت برای اجرای پروژه های توسعه ای منطقه به مسلخ رفته بودند!
ظاهرا” جرم این کاج های چند ساله قرار گرفتن در مسیر عبور قطار بین شهری اصفهان به زرین شهر بوده که به رغم اهمیت کارکردهای زیست محیطی و ضرورت حفظ آنها به دلیل واقع شدن در یکی از صنعتی ترین مناطق اصفهان، ناباورانه فقط به بهانه غلط کم کردن هزینه های آزادسازی مسیر عبور پروژه، بی مهابا تصمیم به قطع یکسره چند صد درخت در مسیر حدود ۴ کیلومتری پلیس راه فولادشهر تا پل اتوبان شهید کاظمی در نزدیکی ورودی کارخانه ذوب آهن گرفته شد!
بربنیاد گفتگوهایی که نگارنده با برخی افراد مطلع – اما غیر رسمی – در منطقه داشته ام، به دلیل واقع شدن برخی از تأسیسان و ساختمان ها مانند بیمارستان فولادشهر و یا استادیوم ورزشی فولادشهر در مسیر عبور متروی اصفهان – زرین شهر، مسئولان منطقه تصمیم به عبور پروژه از محل فضای سبز درختی وسط اتوبان در طول این مسیر حدود ۴ کیلومتری گرفته و مجبور به قطع درختان چندین ساله این مسیر گرفته اند.
این در حالی است که منطقه فولادشهر یکی از مناطق صنعتی اصفهان بوده و کارخانه هایی مانند ذوب آهن، سیمان اصفهان و چندین شهرک صنعتی کوچک و بزرگ در حوالی این منطقه مستقر شده و هزاران نفر از ساکنان شهرها و روستاهای منطقه همواره در تهدید آلودگی های صنعتی ناشی از این مراکز بوده و در اثر آلودگی هوا دچار بیماریهای حاد و مزمن میشوند! و حیرت آورتر اینکه مسئولان منطقه به جای تلاش برای دست یابی به تمهید و یا فرآیندی که منجر به افزایش فضای سبز و مقابله با این پدیدهی بیماری زا باشند با نابودی نابخردانه فضای سبز درختی منطقه، در حال تدارک تشدید آلودگی هوای منطقه هستند!
یکی از کارهایی که همواره مورد انتقاد دوستداران حیوانات بوده است عمل «نوک چینی» در صنعت پرورش طیور است. عکس های متعددی از این کار در صفحات مختلف به اشتراک گذاشته می شود و بسیاری دانسته و نادانسته از این عمل انتقاد می کنند. با این حال نوک چیزی مزایایی هم دارد و در واقع نوک چینی برای بهبود شرایط زندگی طیور صنعتی انجام می شود.
نظیر چنین حالتی نیز برای عقیم سازی وجود دارد. اما بر خلاف نوک چینی، عقیم سازی کمتر مورد انتقاد قرار می گیرد و حتی گاهاً از سوی برخی از حامیان حیوانات به عنوان عملی مفید و در راستای حمایت از حیوانات شناخته می شود.
در ادامه مطالبی در خصوص مزایا و معایب این دو عمل آورده شده است که نشان می دهد در عمل تفاوت چندانی بین این وجود ندارد و هدف از انجام هر دو کسب سود برای صاحبان هر دو صنعت پرورش طیور و پرورش حیوانات خانگی است:
نوک چینی
به منظور جلوگیری از همدیگر خواری که در همه سنین وجود دارد نوک چینی انجام می گیرد .منظور از نوک چینی خوب این است که تا حد امکان نوک چینی با استرس کم همراه باشد ، نوک طیور طوری قطع گردد که دیگر رشد نکند . این امر به وسیله قطع صحیح و دقیق و داغ نمودن محل نوک چینی امکان پذیر است .
مزایای نوک چینی:
1- نوک زدن به پا کاهش می یابد .
2- استرس کمتری به گله وارد می شود.
3- باعث جلوگیری از پر کنی و همدیگر خواری در سنین اولیه می شود .
4- راندمان غذای به علت کاهش ریخت و پاش دان بهتر می شود.
5- چون تعداد کمتری از طیور از گله حذف خواهند شد در صد زنده مانی بالاتر خواهد بود.
6- یک نواختی گله بهتر می شود .
معایب نوک چینی :
1- وزن جوجه ها برای مدت یک تا دو هفته پس از نوک چینی کاهش خواهد یافت .
2 - پس از نوک چینی برای مدت طولانی رشد کاهش خواهد یافت و حدود 10الی 20 هفته بعد این کاهش جبران می شود .
3 - نوک چینی ممکن است باعث تاخیر در بلوغ جنسی شود .وزن بدن در هنگام بلوغ کاهش یافته و تولید تخم مرغ را نیز کاهش می دهد. ولی نوک چینی تاثیری بر اندازه تخم مرغ نخواهد داشت .
عقیم سازی
مزایای عقیم سازی:
- از بین رفتن احتمال سرطان بیضه (که البته بیشتر خوش خیم هستند.) البته توجه داشته باشید که در مورد انسان هیچگاه بیضه را برای جلوگیری از ایجاد سرطان بیضه خارج نمی کنند اما در مورد حیوان بی رحمانه این کار انجام می شود.احتمالا انسان ،حیوان را فاقد درک و شعور وهر گونه حق و حقوقی می پندارد که اینگونه برای او تصمیم می گیرد.
- کاهش احتمال سرطان پستان (اگر زیر 30 ماهگی انجام شود) تنها 50 درصد از تومورهای پستانی ممکن است بدخیم شوند و فقط نیمی از آنها احتمال سرایت به سایر اعضای بدن را دارند.
- کاهش احتمال سرطان تخمدان، رحم و عفونتهای رحم (پیومتر(.
- کاهش احتمال بزرگ شدن و التهاب خوش خیم پروستات.
- کاهش احتمال تومورها در اطراف مقعد.
- کاهش علامت گذاری (البته اگر زیر سن بلوغ عقیم شده باشند و حیوان انجام این کار را یاد نگرفته باشد، در غیر این صورت معمولا این رفتارها ادامه مییابند، فراموش نکنیم که این رفتارها جزئی از طبیعت حیوان هستند)
- اخته کردن به طور 100 درصد در سگهای نر احتمال سرطان بیضه را از بین میبرد و در سگهای ماده احتمال سرطان و عفونت رحم و تخمدان صفر میشود. علت این است که اصلاً بیضه و رحم و تخمدانی در بدن حیوان وجود ندارد که دچار بدخیمی یا عفونت بشود.
- در سگهای نر هم احتمال بدخیم شدن بیضهها بیماری متداولی نمیباشد و خیلی از سگها در سن بالا دارای تومورهایی در بیضه هستند که علامتی نداشته و اغلب هیچگاه کشف هم نمیشوند.
معایب عقیم سازی:
- کاهش طول عمر.
- افزایش بیاختیاری ادرار به خصوص در خواب. مادههای عقیم شده 8-7 برابر مادههای نرمال، دچار بیاختیاری ادرار میشوند.
- افزایش چاقی. در اثر عقیمسازی انرژی حیاتی سگها کاهش یافته و از تحرک و فعالیت آنها کم میشود و از طرف دیگر اشتهای آنها نیز افزایش مییابد.
- افزایش احتمال سرطان استخوان، طحال و تومورهای اطراف مقعد (در مادهها(
- افزایش احتمال سرطان بد خیم پروستات. سگ های اخته شده نر 4 برابر بیشتر از سگهای نر سالم دچار سرطان بدخیم پروستات می شوند. 6
- افزایش احتمال سرطان مثانه تا 4 برابر میشود.
- افزایش احتمال همانژیو سارکومای قلبی.
- افزایش احتمال در رفتگی کشکک زانو patella در سگهای سایز کوچک و متوسط.
- افزایش احتمال واکنشهای نامطلوب نسبت به واکسنها و تغییراتی که در سیستم ایمنی بدن آنها ایجاد میشود.
- افزایش التهاب پانکراس در سگهای ماده.
- افزایش پرخاشگری و یا ترسو شدن.
- افزایش شدت بیماریهای ادراکی در سگهایی که نشانههای بیماری از قبل تظاهر کرده است. (در انسان هم خارج کردن رحم، تخمدان و کمبود استروژن، احتمال ایجاد بیماری آلزایمر و پارکینسون را افزایش میدهد.(
- افزایش عفونتهای مکرر مجرای ادرار در مادههایی که زیر سن بلوغ عقیم شدهاند.
- احتمال ایجاد کم کاری تیروئید در مادهها.
- تغییرات در شخصیت حیوان، در مورد تعیین جنسیت خودش دچار سردرگمی میشود.
- ترس از صدا در آنها بیشتر میشود.
- به علت فقدان هورمون تستوسترون، توده عضلانی کاهش مییابد، تراکم استخوان کاهش مییابد و احتمال پوکی استخوان (استئوپروز) زیاد میشود.
- سگهای عقیم شده، در سن های بالا بیشتر دچار درد ناشی از آرتروز میشوند چون عضلات آنها به طور کامل تکامل نیافته و قادر به حمایت کردن مفاصل نیستند.
- در بعضی سگ ها ریزش مو و کچلی زیاد میشود.
- بعضی سگ های نر اخته شده، بوی سگ ماده میدهند و سگ های نر اخته نشده را به خود جذب میکنند.
- سگ های ماده عقیم شده برای سگ های نر، فاقد جاذبه میشوند
- گاهی برای درمان عصبی بودن یا پرخاشگری ناشی از ترس، عقیم کردن را توصیه میکنند که البته این کار درمان مناسب نیست. این حالات ناشی از اجتماعی نشدن سگ در زمان کودکی بوده و ربطی به وضعیت هورمونی او ندارد و نیاز به رفتار درمانی دارد.
- وقتی سگ در موقعیتی قرار بگیرد که خطری را احساس کند (مثلا از حضور انسان یا حیوان دیگری) اگر آزاد باشد فرار میکند. اما اگر به قلاده و زنجیر بسته باشد، راه فرار ندارد و مجبور به حمله و پرخاشگری میشود که ربطی به هورمون ها ندارد، اخته و عقیم کردن حتی میتواند پرخاشگری را تشدید کند.
- بعضی سگ ها وقتی مدت زیادی در خانه تنها میمانند، وسایل خانه را تخریب میکنند و در اصل صاحبان آنها نیاز به تغییر رفتار با سگ را دارند و یا در صورتی که توانایی یا شرایط نگهداری از حیوان در شرایط مطلوب را ندارند بهتر است از سرپرستی و نگهداری حیوان صرفه نظر کنند.
- در مورد مشکلات رفتاری سگ ها باید به دقت رابطه سگ و صاحبش بررسی شود تا علت اصلی پیدا شود. اکثر مشکلات رفتاری سگ ها به کافی نبودن اطلاعات صاحبان آنها از چگونگی رفتار با سگ بر میگردد.
- در سگ های ماده عقیم شده، افزایش پرخاشگری و اضطراب ناشی از تنها ماندن به خصوص اگر زیر یک سالگی عقیم شده باشند مشاهده شده است.
- سگ های عقیم شده ممکن است نسبت به صاحبانشان حالت تهاجمی بیشتری پیدا کنند، نسبت به سگهای دیگر پرخاشگرتر یا ترسوتر بشوند، نسبت به لمس یا نوازش حساستر شوند.
- برخلاف تصور عامه، سگ های عقیم شده از نظر رفتاری بدتر میشوند. سگهای نر اخته شده نسبت به سگهای نر سالم حساسیت زیادی پیدا می کنند. بعضی از آنها بیشتر از قبل سروصدا میکنند تعداد گاز گرفتگی ها بیشتر میشود، سگ های سالم و عقیم نشده، یک سوم سگهای عقیم شده دچار اضطراب ناشی از تنهایی میشوند، در اروپا که سگها خیلی کمتر از آمریکا عقیم هستند، این مشکل کمتر دیده میشود.
- رنگ مو و رشد موها میتواند دچار تغییر شود.
- تمام اعمال جراحی دارای ریسک خونریزی و عفونت هستند. احتمال مرگ ناشی از بیهوشی در تمام جراحی ها وجود دارد.
- عقیم سازی در زیر سن بلوغ مانع از تکامل خصوصیات وابسته به جنس میشود مثلا پهن بودن استخوانهای ران و جمجمه و قفسه سینه و رشد و تکامل عضلانی، سگهای عقیم شده بلند قدتر میشوند. و هر چقدر قد سگ بلندتر باشد عمرش کوتاه تر است.
- عقیم سازی زیر سن بلوغ باعث افزایش مشکلات ارتوپدی میشود. در سگهای ماده عقیم شده خطر ابتلا به سرطان عروق طحالی و نیز سرطان مجاری صفراوی افزایش می یابد. سگهای ماده عقیم شده به میزان بیشتری در معرض ابتلا به میاستنی گراویس و پانکراتیت قرار دارند. در سگهای ماده ای که در سن کم عقیم شده باشند، خطر ابتلا به درماتیت پیرامون فرج، التهاب مهبل، التهاب مثانه و عفونتهای مکرر مجرای ادراری، افزایش می یابد.
http://animal.persianblog.ir/post/779/
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: یک شنبه 21 آبان 1391برچسب:,
شمارش معکوس برای انقراض مرال های زیبای ایران / چهارمین گزارش شکار مرال (گوزن قرمز)، گونه در معرض انقراض طی سه ماه گذشته در مناطق جنگلی گلستان
۲۰ آبان ۱۳۹۱
دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران:
به گزارش روابط عمومی حفاظت محیط زیست استان گلستان، یگان حفاظت اداره حفاظت محیط زیست شهرستان کردکوی طی مأموریت گشت و کنترل در منطقه حفاظت شده جهان نما موفق به دستگیری یک نفر شکارچی و کشف و ضبط لاشه یک راس مرال (گوزن قرمز)، حیوان حمایت شده و در معرض خطر انقراض و یک قبضه اسلحه گلوله زنی و لوازم و ادوات شکار شدند و متخلف پس از تشکیل پرونده به مراجع قضایی تحویل داده شد.
دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران: از پانزده مردادماه سال جاری تا کنون این چهارمین گزارش مستند از شکار مرال در مناطق جنگلی استان گلستان بوده است. قطعا موارد متعدد دیگری از شکار این گونه زیبا و ارزشمند رخ میدهد که هرگز شکارچی به دام نمی افتد و طبیعتا خبر آن منتشر و مستند نمیشود. با این حساب شمارش معکوس برای انقراض مرال شروع شده است و اگر چاره ای اندیشیده نشود در آینده نه چندان دور اثری از این گونه ارزشمند در جنگل های مناطق شمالی کشور نخواهیم یافت.
نویسنده: mannane
׀ تاریخ: یک شنبه 21 آبان 1391برچسب:,
׀ موضوع: <-PostCategory->
׀
درباره وبلاگ
به وبلاگ من خوش آمدید
ما همه سرنشينان يك كشتي هستيم؛ كشتي جهان كه گهواره و محل زيست و پرورش انسان است و اين نقش يگانه را براي خود حفظ كرده است. اما جنگ و تخريب طبيعت و محيط زيست دو تهديد اصلي براي اين كشتي و آينده بشريت محسوب مي شود. تهديداتي كه ريشه در تمايلات منفي دروني، فزون خواهي و برتري جويي بشر دارند و هر يك به تنهايي يا با هم مي توانند آينده دشوار و تاريكي را براي جوامع انساني رقم زنند. همانگونه كه تاكنون صدمات و ضررهاي جاني و مالي فراواني را بر بشريت تحميل كرده اند.