بحران تنها وقوع حوادث طبيعي مانند سيل و زلزله نيست و کمبود آب مي‌تواند به مراتب شرايط سخت تري را براي شهرهايي مانند تهران رقم بزند. بحراني که بر اساس گزارش سازمان‌هاي جهاني پيش بيني مي‌شود، الان چهره واقعي خود را نشان مي‌دهد.

به نوشته ابتکار، وزارت نيرو به عنوان متولي اصلي آب در کشور صريحا از وجود بحران در تامين آب ده‌ها شهر کشور خبر داد و صحبت از جيره بندي به ميان آورد. به بيان ديگر اگر همين امروز بحران آب را جدي نگرفته و آن را در مدتي کوتاه حل نکنيم، دور نيست که شاهد مرگ تهران و ساير شهرها باشيم. اين يک تهديد خيالي نيست، واقعيت تلخي است که بي هيچ تعارفي از راه خواهد رسيد چون بدون آب، زندگي به مرگ خواهد انجاميد.

از سوي ديگر زمزمه‌هايي مبني بر واردات آب به كشور به گوش مي‌رسد به گونه اي كه وزير نيرو در مورد خواسته برخي نمايندگان مبني بر واردات آب از ساير کشورها تاکيد کرد: مي‌توان از کشورهايي که با آن‌ها تعاملاتي داريم آب وارد کنيم اما احتمال تغيير در تعاملات است و وابستگي در مساله آب به هيچ وجه خوشايند نيست.

حميد چيت‌چيان در گفت‌وگو با ايسنا، اظهار کرد: موضوع واردات آب را مطالعه مي‌کنيم و با برخي کشورها مذاکراتي دراين زمينه انجام داده‌ايم. وي تصريح کرد: در زمينه واردات آب نياز به مطالعات جامع، فني، اقتصادي و محيطي زيستي بايد انجام شود که در حال انجام است.

اين عضو کابينه دولت يازدهم با تاکيد بر اين‌که مطالعات در زمينه واردات آب مطلبي نيست که سريع الوصول باشد گفت: روي اين مساله نمي‌توان به صورت جدي حساب کرد و براي آن زمان نياز است. چيت‌چيان در مورد وابستگي کشور با واردات آب گفت: واردات آب وابستگي ايجاد مي‌کند. ممکن است در صورتي که واقعا نيازمند واردات باشيم اين کار انجام شود البته با تعاملاتي که با کشورهاي همسايه داريم جوابگو خواهد بود.

وي در پايان در پاسخ به اين پرسش که آيا احتمال تغيير تعاملات با کشوري که از آن آب وارد مي‌کنيم وجود دارد گفت: ممکن است تعاملاتمان تغيير کند بنابراين وابستگي در مساله آب به هيچ وجه خوشايند نيست. چندي است که برخي نمايندگان به شدت پيگير واردات آب از ساير کشورها هستند در حالي که گفته مي‌شود کشورمان نياز به مديريت آب دارد.

اين در حالي است كه معاون وزير نيرو با اشاره به توزيع مصارف آب در کشور با اشاره به توزيع مصارف آب گفت: ايران کشوري کشاورزي است بنابراين سهم اصلي مصرف آب در بخش کشاورزي است اما با توسعه شهرنشيني اين موضوع تغيير پيدا مي‌کند.وي با اشاره به مجموعه بسيار قوي شرکت‌هاي خصوصي در ايران در حوزه آب گفت: در ايران بيش از 126 شرکت تخصصي مهندسين مشاور وجود دارد و 20 مجموعه پيمانکاري فعال هستند. قديمي ترين و بزرگترين سد قوسي جهان در ايران ساخته شده و قنات تاريخ ثبت شده 1500 ساله دارد که يقينا تاريخ احداث قنات به بيش از اين مقدار مي‌رسد.

وي با اشاره به شرايط فعلي کشور اظهار کرد: اکنون در ايران در رده‌هاي اول توسعه منابع آب است و براي رفع چالش‌ها تلاش مي‌کند. در اين راستا سدهاي مخزني براي جريان توزيع زماني و مکاني ساخته شده و در کشور حتما نياز به شبکه آب زهکشي داريم. عملکرد شهرها و شهروندان بايد تغيير کند و قيمت انرژي بايد اصلاح شود.وي ادامه داد: بيش از 90 سد مخزن بزرگ اجرا شده و در بخش تامين آب شرب سرمايه‌گذاري مي‌شود. در بخش پوشش فاضلاب در رده قابل قبولي هستيم.وي افزود:‌در حوزه آب اصلاح بهره وري آب، افزايش ظرفيت‌هاي منابع آبي و استفاده از روشهاي استحصال جديد آب مثل استفاده از آب شور دريا و بازچرخاني آب صورت مي‌گيرد.

وي خاطرنشان کرد:‌ وجود مجموعه‌ مربوط به خشکسالي در ايران فسلسفه درستي دارد و کشورمان تاوان بسيار سنگين خشکسالي‌هاي وسيع جهان را مي‌دهد.وي در پايان خاطرنشان کرد: از نواحي غربي کشور ما که سوريه، عراق و عربستان هستند ريزگردها حرکت مي‌کنند و 15 استان کشور را تحت پوشش قرار مي‌دهند.

احتمال واردات آب از تاجيکستان

در همين ارتباط ايسنا نوشت: ايران به دنبال منابع آبي بيشتر است و برخي از مسؤلان معتقدند که اين منابع آبي را بايد در تاجيکستان جستجو کرد.مشکل در نحوه رسيدن به منابع آبي موجود در کوه‌هاي تاجيکستان است که صدها کيلومتر با ايران فاصله دارند.يکي از مسؤلان استان خراسان پيشنهاد جديد و جالبي را مبني بر ساخت يک خط لوله ارائه داده است. اگرچه اين طرح قدري غيرواقع بينانه به نظر مي‌رسد، اما نشان دهنده عزم ايران براي واردات آب از تاجيکستان است.

طرح محمدرضا محسن شامل انتقال آب درياچه سارز در جمهوري تاجيکستان است. درياچه سارز که در يک منطقه بسيار زلزله خيز واقع شده و در نتيجه بروز يک زمين لرزه که 100 سال قبل در اين منطقه رخ داد، بوجود آمده است.نتيجه بررسيها نشان مي‌دهد که اين خط لوله 600 کيلومتر طول خواهد داشت تا از گورنو- بدخشان در شرق تاجيکستان به خراسان برسد.مشکل اين خط لوله بعد مسافت نيست بلکه سختي راه است.

درياچه سارز در يک منطقه دور افتاده واقع شده است. جاده‌اي که به اين درياچه منتهي مي‌شود بسيار باريک است در حاليکه مسير خط لوله بايد 10 تا 12 متر عرض داشته باشد.هميجان اُريپوف يکي از مقامات وزارت انرژي تاجيکستان گفت: هنوز راهي براي انتقال آب از درياچه سارِز به ايران وجود دارد.

اوريپوف گفت: طرحهايي براي احداث نيروگاه برق آبي دشتيجام‌ در جنوب درياچه وجود داشته و آب اين درياچه پس از انتقال به نيروگاه مي‌تواند وارد خط لوله پيشنهادي شود.اوريپوف گفت از سال 2012 در حال مذاکره با مسؤلان ايراني درباره صادرات آب بوده است.او گفت: ايده صادرات آب به ايران به 10 سال قبل بازمي گردد، زماني که ايران نامه‌اي درباره صادرات آب به امام علي رحمان رييس جمهور‌تاجيکستان ارسال و براي سرمايه‌گذاري سه ميليارد دلاري در پروژه‌اي براي انتقال آب به استان خراسان اعلام آمادگي کرد.

گزارشها حاکي از اين است که اين پيشنهاد اوليه لغو شد اما در سال 2007 ايران و تاجيکستان قراردادي را براي صادرات آب از تاجيکستان به ايران امضا کردند و در واقع تا شروع سال 2013 تاجيکستان بايد روزانه يک ميليارد متر مکعب آب آشاميدني به ايران منتقل ميکرد که اين امر تاکنون محقق نشده است.راههاي ديگري براي انتقال آب به ايران پيشنهاد شده است. ايران پيشتر انتقال آب به وسيله راه‌آهن را مطرح و با اشاره به تبادل آب و نفت اين قرارداد را براي تاجيکستان شيرين کرده بود.

منبع:http://www.tabnak.ir/fa/news/424224/%D9%85%D8%B0%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D9%87-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%8A-%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AA-%D8%A2%D8%A8-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86