به گزارش ايسنا نفت خام يا نفتي که به طور تصادفي از تاسيسات، دکل‌هاي نفتي، لوله‌ها، تانکرها و ... وارد دريا مي‌شود، در اثر عوامل جوي و تابش خورشيد و تبخير اجزاي سبک‌تر، تغليظ شده و حالتي قيرگونه به خود مي‌گيرد که جريان باد و امواج آنها را به صورت توده درآورده و به ساحل مي‌راند.
معمولا رويت گلوله‌هاي نفتي يا تاربال در سواحل از اولين هشدارهاي بروز آلودگي نفتي بوده و اهميت آن به سبب همين هشداردهندگي است. ماندگاري تاربال نيز در سواحل، تابع عوامل مختلفي از جمله نوع و جنس ساحل است. اين توده‌ها نسبت به تغييرات جوي مقاومند و گاه ممکن است با لايه‌اي از ماسه پوشيده شده و از ديد خارج شوند.
در عين حال تاربال در برابر آفتاب تبديل به توده‌اي چسبناک مي‌شود که در صورت چسبيدن به هر جسم ثانوي اعم از کفش يا پا و بدن شناگران، جداسازي آن بسيار دشوار است و به همين دليل، اغلب موجب نگراني پلاژداران، به ويژه در فصل تعطيلات و شنا مي‌شود.
دکتر کريم ثابت رفتار مدرس دانشگاه و عضو گروه پژوهشي آمايش سرزمين گيلان در گفت‌وگو با ايسنا، در اين باره گفت: گلوله‌هاي نفتي ناشي از آلودگي‌هاي هيدورکربني درياي خزر است که معمولا از سواحل کشور آذربايجان وارد درياي خزر ميشود و پس از مدتي فشرده شده و پس از سنگين شدن به کف دريا مي‌روند، اين گلوله‌هاي نفتي براي آبزيان درياي خزر خطري بالقوه محسوب مي‌شوند.
وي افزود: کمبود اکسيژن از جمله آثار گلوله‌هاي نفتي در درياي خزر است که به دريا و تالاب‌ها آسيب جدي مي‌رساند.
اين مدرس دانشگاه با تاکيد بر اينکه هرچه زودتر بايد گلوله‌هاي نفتي را از سواحل استان جمع‌آوري کنيم تا به کف دريا نرسند، خاطرنشان کرد: ماندگاري گلوله‌هاي نفتي در سواحل گيلان صدمات جبران ناپذيري به محيط زيست درياي خزر وارد مي‌کند و اکوسيستم سواحل استان را نيز به خطر مي‌اندازد.
ثابت رفتار اظهار کرد: اگر گلوله‌هاي نفتي قبل از جمع آوري به کف دريا برسند جمع‌آوري آنها از دريا بسيار مشکل‌تر خواهد بود و مخاطرات اين گلوله‌ها از 20 درصد به بيش از 50 درصد خواهد رسيد.
وي تصريح کرد: تلفات پرندگان آبزي از جمله باکلان‌ها و کاکايي‌ها از جمله خسارت‌هاي ثانويه ناشي از آلودگي گلوله‌هاي نفتي در درياي خزر است و اتفاقات ناگوارتري براي ديگر آبزيان نيز رخ خواهد داد.
در تابستان سال 88 نيز حجم عظيمي از تاربال‌ها به ميزان 14 تن به سواحل گيلان رسيده بود که به طور کامل توسط اداره کل بنادر و دريانوردي گيلان جمع آوري شد.
اما آنچه در اين مورد در خور توجه است، لزوم اقدام کشورهاي منطقه در خصوص پيشگيري اين موارد است. در حال حاضر تمامي کشورهاي حوزه درياي خزر، کنوانسيون تهران (حفاظت از محيط زيست درياي خزر) را پذيرفته‌اند و متعهد به انجام اقداماتي براي مقابله با پديده آلودگي نفتي هستند.
وجود تاربال‌ها در سواحل تنها يک نشانه است که بايد جدي گرفته شود تا تجارب ناخوشايند بروز آلودگي نفتي در اين درياچه، کشورهاي منطقه را غافلگير نکند.

http://www.iren.ir/Nsite/FullStory/?Id=7674